Xuất khẩu-động lực tăng trưởng bền vững

Dây chuyền sản xuất hàng xuất khẩu của Công ty Ever Great International Limited, Cụm công nghiệp Gia Vân (Gia Viễn). Ảnh: Nguyễn Thơm

Phóng viên (P.V): Xin đồng chí cho biết những kết quả nổi bật trong lĩnh vực xuất khẩu của tỉnh đã đạt được từ đầu năm đến nay?

Đồng chí (Đ/c) Ngô Minh Kim: Trước bối cảnh nhiều khó khăn ở cả trong và ngoài nước, tỉnh Ninh Bình đã có những giải pháp căn cơ và quyết liệt nhằm khôi phục và tăng trưởng kinh tế.

Trong đó xuất khẩu đã trở thành một điểm sáng trong bức tranh kinh tế từ đầu năm đến nay với kim ngạch xuất khẩu có bước tăng trưởng khá. Kim ngạch xuất khẩu tháng 1/2025 đạt 302,5 triệu USD, tăng 4,2% so với cùng kỳ và đạt 8,9% kế hoạch năm. Tổng kim ngạch xuất khẩu tháng 2 đạt gần 277,6 triệu USD, tăng 17,7% so với cùng kỳ; lũy kế 2 tháng đầu năm đạt trên 561,8 triệu USD, tăng 28,8%. Các mặt hàng xuất khẩu có mức tăng khá như: xi măng clanke tăng 19,3%; phân đạm tăng gấp 3,3 lần; linh kiện phụ tùng ô tô các loại tăng 37,9%…

Thị trường xuất khẩu của tỉnh tiếp tục được duy trì và mở rộng, các thị trường đã ký Hiệp định thương mại tự do với Việt Nam đều ghi nhận sự tăng trưởng xuất khẩu mạnh. Trong đó, thị trường châu Á vẫn tiếp tục dẫn đầu, tiếp đến là châu Mỹ... Các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã xuất khẩu hàng hóa sang trên 80 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới, nhiều doanh nghiệp đã tham gia vào chuỗi giá trị và cung ứng toàn cầu.

P.V: Tuy đã đạt được những kết quả khả quan, nhưng theo nhận định của nhiều doanh nghiệp, thời gian tới, thị trường xuất khẩu vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Đồng chí có thể phân tích sâu hơn về nội dung này?

Đ/c Ngô Minh Kim: Cùng với các hoạt động kinh tế khác, hoạt động xuất, nhập khẩu năm nay gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của kinh tế thế giới; tình hình chính trị, an ninh toàn cầu tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; đứt gãy chuỗi cung ứng nguyên liệu sản xuất đầu vào vẫn còn tiếp diễn.

Cùng với đó, việc hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh còn gặp nhiều khó khăn; một số doanh nghiệp gặp khó khăn về nguyên liệu sản xuất, đơn hàng và thị trường tiêu thụ sản phẩm; sức ép lạm phát vẫn còn cao dẫn đến giá vật tư, phụ tùng, nguyên vật liệu vẫn ở mức cao, ảnh hưởng đến chi phí sản xuất kinh doanh. Tình trạng khan hiếm, thiếu hụt nguồn cung của một số loại than cho sản xuất phân bón vẫn còn…

Trước bối cảnh đó, Sở Công Thương đã thực hiện nhiều biện pháp tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, HTX trên địa bàn, như hỗ trợ các doanh nghiệp, HTX tham gia các gian hàng miễn phí trên các nền tảng Thương mại điện tử Việt Nam như Sendo, Tiki, Lazada...; xây dựng và phát triển gian hàng trên sàn thương mại điện tử quốc tế Alibaba; hỗ trợ các doanh nghiệp xuất khẩu trên địa bàn tham gia chương trình xúc tiến bán hàng trên Nền tảng ECVN do Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số hợp tác với các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài thực hiện; đồng thời tăng cường cung cấp thông tin thị trường, quảng bá, giới thiệu mặt hàng tiềm năng của tỉnh, giúp các doanh nghiệp tìm kiếm mở rộng thị trường xuất khẩu.

Ngoài ra, Sở Công Thương đã chủ động phối hợp với các đơn vị chức năng của Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan thực hiện tốt việc phổ biến cam kết của Việt Nam khi tham gia các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đặc biệt là các FTA thế hệ mới như Hiệp định CPTPP, Hiệp định EVFTA, Hiệp định UKVFTA, Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP)… đến các cơ quan quản lý nhà nước, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức chính trị-xã hội và người dân dưới nhiều hình thức.

Hỗ trợ và hướng dẫn các doanh nghiệp xuất khẩu trên địa bàn tỉnh tra cứu thông tin trực tuyến về các Hiệp định thương mại tự do từ Cổng thông tin FTA (FTAP) của Bộ Công Thương; cung cấp các video clip ngắn về các nội dung chính của các Hiệp định CPTPP và EVFTA...

Xây dựng cơ sở dữ liệu về các Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới mà Việt Nam đã ký, đồng thời thực hiện tốt việc cung cấp thông tin về tình hình thị trường, việc áp dụng các rào cản thuế và phi thuế quan trong thương mại quốc tế, giúp các doanh nghiệp trên địa bàn tra cứu thông tin về biểu thuế xuất nhập khẩu ưu đãi và chủ động ứng phó với rào cản thương mại tại các thị trường xuất khẩu.

Hoạt động sản xuất tại Công ty TNHH REGIS, Cụm công nghiệp Văn Phong (Nho Quan). Ảnh: Anh Tuấn

P.V: Xuất khẩu nói riêng, lĩnh vực thương mại nói chung là lĩnh vực có dư địa lớn để phát triển trong điều kiện hiện nay. Theo đồng chí, ngành Công Thương Ninh Bình sẽ phải làm gì để tiếp tục thúc đẩy xuất khẩu trong thời gian tới?

Đ/c Ngô Minh Kim: Để để tạo đà tăng trưởng thúc đẩy xuất khẩu, trong thời gian tới ngành Công Thương sẽ tiếp tục chủ trì tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, các ngành tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền về quan điểm, chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước nhằm nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ công chức, cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn tỉnh về các FTA mà Việt Nam đã ký kết, tập trung vào việc tuyên truyền, phổ biến cam kết trong các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như CPTPP, EVFTA, RCEP...

Phối hợp với các đơn vị chuyên môn của Bộ Công Thương thực hiện các biện pháp cảnh báo sớm trong phòng vệ thương mại, cung cấp thông tin về các rào cản phi thuế của các thị trường xuất khẩu trọng điểm của tỉnh như Mỹ, châu Âu, Trung Quốc, Hàn Quốc… giúp các doanh nghiệp xuất khẩu chủ động phương án sản xuất, xuất khẩu.

Tiếp tục tham mưu, xây dựng và triển khai các chương trình xúc tiến thương mại và phát triển thị trường cho các mặt hàng thế mạnh của tỉnh như linh kiện điện tử, linh kiện ô tô, giày dép, may mặc… gắn với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Hỗ trợ các doanh nghiệp ứng dụng thương mại điện tử xuyên biên giới, triển khai song song kênh xuất khẩu truyền thống và kênh xuất khẩu thông qua các sàn thương mại điện tử như Amazon, Alibaba.

Ngoài ra, để đảm bảo tăng trưởng xuất khẩu một cách bền vững, Sở sẽ phối hợp với các sở, ngành tham mưu cho UBND tỉnh đổi mới công tác xúc tiến đầu tư, hoàn thiện cơ sở hạ tầng tại các khu, cụm công nghiệp nhằm thu hút đầu tư vào các ngành công nghiệp hỗ trợ, công nghệ cao, công nghệ sạch vừa tạo nguồn hàng phục vụ xuất khẩu, vừa cung cấp nguyên liệu đầu vào đáp ứng quy tắc xuất xứ theo quy định của các FTA.

Song song với đó, tỉnh cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, đặc biệt trong lĩnh vực đầu tư, hải quan, thuế, xuất nhập khẩu… rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa; tiếp tục cải tiến quy trình, áp dụng hệ thống thông quan điện tử tạo môi trường chuyên nghiệp, minh bạch. Khuyến khích, hướng dẫn doanh nghiệp trong một số ngành chủ lực của tỉnh áp dụng mô hình quản trị chuỗi cung ứng tiên tiến.

Tổ chức triển khai thực hiện tốt chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2022-2025 theo Nghị quyết số 32/2022/NQ-HĐND ngày 15/7/2022 của HĐND tỉnh. Trong đó, trọng tâm là hình thành các khu sản xuất hàng hóa gắn với tiêu thụ; hỗ trợ phát triển sản phẩm chủ lực, sản phẩm đặc sản theo hướng hữu cơ, ứng dụng công nghệ cao, hình thành các vùng nguyên liệu phục vụ chế biến hàng nông sản xuất khẩu đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng để xuất khẩu sang thị trường các nước đã ký FTA với Việt Nam như châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc...

P.V: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Nguyễn Thơm (thực hiện)