Xử nghiêm việc vi phạm liêm chính học thuật

Trường Đại học Sư phạm Hà Nội vừa tổ chức hội thảo lấy ý kiến góp ý cho dự thảo quy định liêm chính trong hoạt động học thuật của trường.

Tại đây, lãnh đạo Phòng Khoa học Công nghệ đã trình bày dự thảo quy định gồm 3 chương với 14 điều. Dự thảo cập nhật nhiều thông tin mới, phù hợp với tình hình thực tiễn hiện nay về khái niệm liên chính học thuật như:

Cần có sự đồng thuận của tất cả các tác giả, cần phải chỉ rõ những tranh chấp, mâu thuẫn lợi ích trong báo cáo khi công bố khoa học, đảm bảo quyền tác giả và sở hữu trí tuệ theo quy định.

Không mua bán bài báo, cho người khác đứng tên cùng, xin đứng cùng bài khi không có đóng góp vào nghiên cứu.

Không sử dụng trực tiếp bài viết của các công cụ trí tuệ nhân tạo để công bố kết quả nghiên cứu.

Đối với các tác giả đang công tác tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, phải ghi tên và địa chỉ liên hệ là Trường Đại học Sư phạm Hà Nội trên công bố khoa học; có thể có thêm tên và địa chỉ của trường/viện nghiên cứu khác khi có hợp đồng nghiên cứu/đi học/biệt phái… do Trường Đại học Sư phạm Hà Nội và cá nhân thực hiện kí.

Không/Tránh xuất bản ở các nhà xuất bản, tạp chí được cảnh báo có nguy cơ là tạp chí săn mồi, mạo danh dựa trên tham khảo từ beall’slist, predatory-journals, MDPI, Hindawi, Frontiers,…

Bên cạnh đó, nội dung được quan tâm là xử lí đối với những trường hợp vi phạm liêm chính học thuật. Tại dự thảo, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã đặt ra các tình huống vi phạm để có hướng xử lí từ nhắc nhở, yêu cầu khắc phục; không công nhận kết quả, sản phẩm có vi phạm; buộc thanh lý nhiệm vụ đang thực hiện; hủy kết quả đã nghiệm thu trước đó đến nặng hơn như không được tham gia nhiệm vụ trong thời gian nhất định hoặc nặng hơn nữa là xử lí theo quy định của pháp luật.

Ví dụ đối với chủ nhiệm, thành viên thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ vi phạm quy định, Hội đồng liêm chính học thuật xem xét vi phạm quyết định hình thức, mức xử lí, trong đó có hình thức không được tham gia làm chủ nhiệm hoặc thành viên nhiệm vụ khoa học, công nghệ các cấp trong vòng 3 năm. Dự thảo quy định này có đơn vị trong Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cho rằng nên cân nhắc có quá nặng hay không, xem xét giảm xuống 2 năm, có đơn vị đề nghị tăng thành 5 năm...

Hội thảo đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp từ các phòng, khoa chuyên môn của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội. PGS. TS Nguyễn Đức Sơn, Hiệu trưởng nhà trường cho biết Phòng Khoa học Công nghệ có trách nhiệm ghi nhận ý kiến và điều chỉnh hợp lí.

Năm 2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định 109 quy định về hoạt động khoa học và công nghệ trong cơ sở giáo dục đại học. Nghị định yêu cầu cơ sở giáo dục đại học phải ban hành bộ quy tắc về liêm chính học thuật trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Đến nay, mới có rất ít cơ sở giáo dục đại học ban hành bộ quy tắc này. Cũng chính vì vậy nên khi cán bộ, giảng viên của trường vi phạm liêm chính học thuật, nhiều trường chưa có chế tài để xử lí.

Nghiêm Huê