Xử lý nghiêm tình trạng gây ô nhiễm môi trường ở khu công nghiệp Biên Hòa 1
Ngày 19/3, Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Nai cho biết, qua kết quả quan trắc các nguồn thải và các thành phần môi trường đối với khu vực khu công nghiệp Biên Hòa 1 xuất hiện các dấu hiệu ô nhiễm về nước, không khí, đất. Cơ quan chức năng đã phát hiện một số đối tượng lợi dụng việc di dời cố tình đổ, chôn chất thải trong phạm vi của khu công nghiệp Biên Hòa 1.
Từ nay đến ngày 31/3, các cơ quan chức năng sẽ kiểm tra đối với các doanh nghiệp trong khu công nghiệp Biên Hòa 1 để kịp thời xử lý nghiêm đối với các trường hợp phát hiện vi phạm, không để tái diễn tình trạng ô nhiễm môi trường.
Ô nhiễm nước, không khí, đất
Cụ thể, đối với chất lượng nguồn nước mặt, kết quả quan trắc đối với sông Đồng Nai đoạn chảy qua khu công nghiệp Biên Hòa 1 (điểm đầu hợp lưu giữa sông Đồng Nai và suối Linh đến điểm cuối là cầu Đồng Nai) cho thấy, chất lượng nước mặt ở mức trung bình theo QCVN 08:2023/BTNMT do ô nhiễm hữu cơ và vi sinh tần suất phát hiện ô nhiễm khá cao, đặc biệt là vào mùa khô.
Chất lượng môi trường không khí, thông số bụi kích thước nhỏ (PM10) vượt so quy chuẩn tại một số thời điểm quan trắc với tần suất phát hiện ô nhiễm tập trung các thời điểm từ tháng 2 đến tháng 6 (mùa khô, giao mùa giữa mùa khô và mùa mưa).
Ngoài ra, thường xuyên vào ban đêm ghi nhận có mùi hôi đặc trưng của ngành nghề sản xuất hóa chất, cơ khí luyện kim và gia công kim loại.
Về chất lượng môi trường đất, có dấu hiệu ô nhiễm cục bộ tại khu vực cạnh hồ nước (gần cống thoát nước trên đường Trần Quốc Toản thuộc khu phố 1, phường An Bình, thành phố Biên Hòa), đã phát hiện thông số chì (Pb) vượt quy chuẩn cho phép từ 1,01 đến 2,45 lần so quy chuẩn QCVN 03:2023/BTNMT.
Hiện, Sở Nông nghiệp và Môi trường đang tiếp tục quan trắc bổ sung để xác định phạm vi, mức độ ô nhiễm của khu vực này.

Chất lượng nước, không khí, đất ở khu công nghiệp Biên Hòa 1 đều bị ô nhiễm.
Lợi dụng di dời chôn chất thải
Bên cạnh đó, do việc di dời các cơ sở sản xuất kinh doanh theo quy định nên đã có một số đối tượng lợi dụng việc di dời cố tình đổ, chôn chất thải trong phạm vi của khu công nghiệp Biên Hòa 1.
Thời gian qua, cơ quan chức năng đã có 3 vụ việc đã phát hiện có dấu hiệu vi phạm hình sự đã được điều tra, xác minh, xử lý và khắc phục ô nhiễm môi trường. Trong đó, cơ quan công an đã khởi tố vụ án gây ô nhiễm môi trường tại Xí nghiệp Bóng đèn Điện Quang.

Cơ quan chức năng lấy mẫu trong vụ bắt quả tang Xí nghiệp bóng đèn Điện Quang gây ô nhiễm môi trường.
Từ kết quả quan trắc môi trường nêu trên, Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Nai nhận định, nguy cơ gây ô nhiễm, tác động tiêu cực tới môi trường khá cao.
Do đó, cần phải khẩn trương thực hiện việc chuyển đổi công năng khu công nghiệp Biên Hòa 1 thành Khu đô thị-thương mại-dịch vụ và cải thiện môi trường, kết hợp huy động nguồn lực để đầu tư dự án thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt (công suất hơn 100.000m3/ngày) của thành phố Biên Hòa theo Quy hoạch tỉnh đã được phê duyệt là hết sức cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
Từ nay đến ngày 31/3, Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Nai đang tiếp tục phối hợp với Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh, Ủy ban nhân dân thành phố Biên Hòa thực hiện theo dõi, kiểm tra đối với khoảng 73 doanh nghiệp trong khu công nghiệp Biên Hòa 1 để kịp thời xử lý nghiêm đối với các trường hợp phát hiện vi phạm, không để tái diễn tình trạng ô nhiễm môi trường.

Vật liệu thải bên trong một doanh nghiệp ở khu công nghiệp Biên Hòa 1.
Khẩn trương chuyển đổi công năng
Khu công nghiệp Biên Hòa 1 tiền thân là khu kỹ nghệ Biên Hòa ra đời từ năm 1963 nên hạ tầng xây dựng theo công nghệ cũ, thiếu hệ thống xử lý nước thải đồng bộ, dù đã được nhiều lần nâng cấp.
Khoảng hơn 20 năm trước, Tỉnh ủy Đồng Nai đã có chủ trương di dời, chuyển đổi công năng khu công nghiệp Biên Hòa 1 có tổng diện tích 335ha, nằm sát bờ sông Đồng Nai, đoạn qua địa bàn thành phố Biên Hòa để góp phần bảo vệ nguồn nước, chỉnh trang đô thị.
Ngày 28/1/2021, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận đưa khu công nghiệp Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch phát triển các khu công nghiệp nước ta. Đây chính là cơ sở pháp lý quan trọng để Đồng Nai có thể thực hiện các thủ tục di dời các doanh nghiệp, chấm dứt hoạt động của khu công nghiệp lâu đời nhất cả nước. Qua đó, góp phần quan trọng bảo vệ môi trường lưu vực sông Đồng Nai và chỉnh trang đô thị ven sông khu vực này.

Khu công nghiệp Biên Hòa 1 tiền thân là Khu kỹ nghệ Biên Hòa ra đời từ năm 1963.
Thời gian gần đây, Tỉnh ủy Đồng Nai đã có những chỉ đạo rất rốt ráo thực hiện chuyển đổi công năng khu công nghiệp Biên Hòa 1 thành khu đô thị-thương mại-dịch vụ. Năm 2023, đề án được Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Nai thông qua.
Tháng 1/2024, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai đã quyết định phê duyệt Đề án chuyển đổi công năng khu công nghiệp Biên Hòa 1 thành khu đô thị-thương mại-dịch vụ và cải thiện môi trường.
Theo đó, Đề án, gồm dự án khu vực Trung tâm chính trị-hành chính của tỉnh Đồng Nai quy mô diện tích khoảng 44ha và khu đô thị dịch vụ Biên Hòa 1 có diện tích hơn 283ha. Hiện nay còn hơn 70 đơn vị đang thuê đất, hạ tầng hoạt động tại khu công nghiệp Biên Hòa 1.
Mới đây, tại cuộc làm việc với các đơn vị liên quan vào ngày 11/3, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai Hồ Văn Hà đề nghị khẩn trương thực hiện dự án chuyển đổi khu công nghiệp Biên Hòa 1 thành khu đô thị thương mại dịch vụ.