Xót xa hàng nghìn tỷ đồng 'bốc hơi'

Không chỉ có người dân, ngay cả Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Cường cũng đã phải thốt lên khi công bố kết luận thanh tra: Hình ảnh cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức to lớn, sừng sững, được Nhà nước đầu tư rất lớn nhưng vẫn không sử dụng được trong suốt một thời gian dài là điển hình của sự lãng phí trong đầu tư công. Hàng nghìn tỷ đồng “đổ sông đổ bể” làm sao có thể không xót xa đây?

Nếu như 2 dự án trên không thể đi vào hoạt động sau thời gian 10 năm do thiếu vốn, hay do điều kiện khách quan thì có lẽ có thể tạm chấp nhận. Song, theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, sự ì ạch dậm chân tại chỗ của 2 dự án này hầu hết do nguyên nhân chủ quan từ một số cá nhân có thẩm quyền vào thời điểm đó. Từ sự cố ý làm trái pháp luật, đến sự thờ ơ vô cảm của những người này không chỉ khiến 2 dự án không thể đi vào hoạt động, mà còn làm “bốc hơi” hàng nghìn tỷ đồng tiền ngân sách nhà nước.

Quá trình thanh tra cho thấy, những sai phạm trong quá trình triển khai hai dự án có tính hệ thống, vi phạm sau có nguyên nhân từ vi phạm trước. Các yếu tố chủ quan xảy ra ở hầu hết các khâu, từ chuẩn bị đến đầu tư, phê duyệt chủ trương, lựa chọn nhà thầu, tổ chức đấu thầu. Hợp đồng xây dựng ký kết không rõ ràng, không tuân thủ bất kỳ quy định nào tại các văn bản quy phạm pháp luật liên quan.

Đáng nói, chính vì sự cẩu thả, vô trách nhiệm, thiếu tôn trọng pháp luật trong việc triển khai các bước trong 2 dự án trên, nên chỉ sau 8 ngày ký kết hợp đồng đã phải đề nghị điều chỉnh thiết kế cơ sở. Từ đó dẫn đến việc thi công khi chưa có thiết kế kỹ thuật, bản vẽ thiết kế thi công và chưa có cả dự toán… Như vậy thì làm sao có thể đảm bảo tiến độ, không gây lãng phí?

Những điều này đã dẫn tới một hệ lụy tất yếu là sau hơn 10 năm vẫn không thể hoàn thành công trình 2 dự án trên để đưa vào sử dụng, dù đã đầu tư cả chục nghìn tỷ đồng. Đó là còn chưa kể hàng nghìn tỷ đồng tiền ngân sách nhà nước thay vì đầu tư phát triển kinh tế, phục vụ lợi ích cộng đồng, đảm bảo an sinh xã hội, thì đã bị thất thoát, lãng phí.

Lê Anh Đức