Xét xử vụ cháy chung cư thảm khốc ở Hà Nội khiến 56 người tử vong

Trong số 8 bị cáo bị đưa ra xét xử, bị cáo Nghiêm Quang Minh là chủ nhà (SN 1979, trú tại phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội) bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy” theo quy định tại Điều 313 Bộ luật Hình sự (BLHS). Nghiêm Quang Minh là bị cáo duy nhất trong vụ án bị tạm giam.

7 bị cáo khác bị truy tố tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 360 BLHS.

Bị cáo Nghiêm Quang Minh tại phiên tòa.

7 bị cáo là cựu cán bộ gồm: Phạm Tần Anh (cựu Phó Chủ tịch UBND phường Khương Đình), Chu Xuân Sơn (cựu Phó Chủ tịch UBND phường Khương Đình, sau là Chủ tịch UBND phường Thanh Xuân Nam), Nguyễn Thị Kim Trang (cựu cán bộ địa chính - xây dựng phường Khương Đình, sau là cán bộ địa chính phường Thanh Xuân Bắc), Nguyễn Tuấn Anh (cựu Phó trưởng Công an phường Khương Đình), Nguyễn Đình Quân (cựu Tổ trưởng Tổ thanh tra xây dựng phường Khương Đình), Trần Trọng Khang (cựu Đội trưởng Đội thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân) và Phạm Thanh Tùng (cựu nhân viên môi trường đô thị).

Các bị cáo tại phiên tòa.

Trong số 84 bị hại được Hội đồng xét xử triệu tập đến tham dự phiên tòa thì chỉ 72 người có mặt. Ngoài ra, 10 trong số 12 người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án được triệu tập cũng có mặt tại phiên tòa.

Theo cáo trạng của Viện KSND TP Hà Nội, Nghiêm Quang Minh là chủ sở hữu thửa đất có diện tích 240m2 tại số 37, ngách 29/70 phố Khương Hạ. Ngày 11/3/2015, Minh được UBND quận Thanh Xuân cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ với mật độ xây dựng 70%, tổng diện tích sàn hơn 1.100m2, gồm 6 tầng, tầng lửng và tum thang, tổng cộng 33 phòng.

Tuy nhiên từ tháng 5/2015 đến cuối năm 2015, Minh tự ý thay đổi thiết kế, xây dựng lên 9 tầng và 1 tum, nâng tổng số phòng lên 45 mà không lập hồ sơ thiết kế, thẩm duyệt, nghiệm thu, hay quản lý về phòng cháy, chữa cháy (PCCC) theo quy định.

Ngày 28/7/2015, khi công trình đang xây tới tầng 7, Tổ thanh tra xây dựng phường Khương Đình phát hiện vi phạm, lập biên bản vi phạm hành chính, yêu cầu dừng thi công, đồng thời báo cáo UBND phường và Đội thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân.

Hiện trường vụ cháy thảm khốc khiến 56 người tử vong.

Ngày 29/7/2015, UBND phường Khương Đình ra quyết định đình chỉ thi công. Đến ngày 3/8/2015, UBND quận Thanh Xuân xử phạt Minh 15 triệu đồng, yêu cầu phá dỡ phần xây dựng sai phép. Tiếp đó, ngày 26/8/2015, UBND quận ra quyết định cưỡng chế thi hành xử phạt. Nhưng sau khi nhận quyết định cưỡng chế, Minh không thực hiện mà tiếp tục xây dựng, trong khi các cán bộ có trách nhiệm như Chu Xuân Sơn, Nguyễn Đình Quân, Nguyễn Thị Kim Trang và Phạm Thanh Tùng thiếu giám sát, không báo cáo về tiến độ thực hiện, dẫn đến việc công trình hoàn thiện toàn bộ 9 tầng.

Sau khi bán toàn bộ 45 căn hộ cho người dân, Minh không cư trú tại tòa nhà này; xác định quyền quản lý, sử dụng là của toàn bộ cư dân và không có trách nhiệm đối với việc cư dân sinh sống và sự vận hành của tòa nhà. Toàn bộ xe máy, xe máy điện, xe đạp điện của cư dân đều để ở dưới tầng 1 tòa nhà, trung bình có từ 70 đến 80 phương tiện.

Theo phân cấp quản lý, từ ngày 10/3/2021, chung cư mini này thuộc quản lý của UBND phường Khương Đình. Chủ tịch UBND phường Khương Đình đã giao cho Công an phường Khương Đình chịu trách nhiệm, chủ trì thực hiện các công tác liên quan đến an toàn PCCC.

Người đứng đầu UBND phường Khương Đình cũng phân công Phó Chủ tịch Phạm Tần Anh phụ trách lĩnh vực quản lý nhà nước về PCCC và cứu nạn, cứu hộ. Trưởng Công an phường Khương Đình phân công cấp phó là Nguyễn Tuấn Anh phụ trách công tác PCCC.

Qua công tác kiểm tra PCCC trên địa bàn, từ ngày 31/8/2018 đến ngày 12/6/2020, Công an quận Thanh Xuân đã phát hiện nhiều vi phạm về PCCC tại tòa nhà trên và xác định đây là cơ sở vi phạm quy định về PCCC, nếu không được ngăn chặn kịp thời thì có thể dẫn đến nguy cơ trực tiếp phát sinh cháy nổ, có thể gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Ngày 24/6/2020, UBND quận Thanh Xuân ban hành quyết định đình chỉ hoạt động đối với tầng 1 của tòa nhà, bắt đầu từ 8h cùng ngày, giao Nghiêm Quang Minh và các hộ dân sinh sống, quản lý tại tòa nhà có trách nhiệm thi hành, thực hiện các yêu cầu về đảm bảo an toàn PCCC; giao cho UBND phường Khương Đình và Công an phường Khương Đình phối hợp, giám sát đôn đốc thực hiện.

Tuy nhiên, Minh và các cư dân không chấp hành nên ngày 29/6/2020, Công an quận Thanh Xuân có công văn gửi cá nhân Minh và các cư dân yêu cầu thực hiện, đồng thời gửi công văn tới UBND phường Khương Đình và Công an phường Khương Đình để đôn đốc, giám sát. Nhưng Minh và các cư dân vẫn không chấp hành.

Trong khi đó, Tần Anh và Tuấn Anh dù đã tiếp nhận công văn nhưng không đôn đốc, đưa ra các giải pháp để cư dân thực hiện; không báo cáo, tham mưu, đề xuất các giải pháp tháo gỡ với Trưởng Công an phường Khương Đình và Chủ tịch UBND phường Khương Đình; không báo cáo khó khăn vướng mắc để gửi UBND quận Thanh Xuân và Công an quận Thanh Xuân tìm phương án thực hiện.

Khoảng 23h20 ngày 12/9/2023, từ một mạch điện bị chập, tầng 1 tòa nhà xảy ra hỏa hoạn. Hậu quả vụ cháy khiến 56 người tử vong, 44 người bị thương, thiệt hại về tài sản hơn 3,2 tỷ đồng...

Nguyễn Hưng