Xét xử vụ án Tân Hoàng Minh: Nhóm công ty kiểm toán, thẩm định giá 'giúp sức' chiếm đoạt tiền thế nào?

Thông đồng với công ty kiểm toán 'làm đẹp' báo cáo tài chính

Dự kiến ngày 19/3, TAND TP Hà Nội xét xử sơ thẩm bị cáo Đỗ Anh Dũng (Chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh) cùng 14 đồng phạm về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Hồ sơ vụ án thể hiện đầu năm 2021, Tân Hoàng Minh gặp khó khăn trong hoạt động kinh doanh, đầu tư. Để có tiền chi phí và thanh toán các khoản nợ, Đỗ Anh Dũng chỉ đạo thuộc cấp tìm phương án huy động vốn.

Trên cơ sở đề xuất của cấp dưới, ông Dũng thống nhất chủ trương cho Tân Hoàng Minh phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, loại hình không chuyển đổi, không kèm chứng quyền và có tài sản đảm bảo để tạo niềm tin, thu hút được nhiều người mua. Sau đó, hợp thức trái chủ, sử dụng pháp nhân, thương hiệu của Tân Hoàng Minh để bán cho nhà đầu tư thứ cấp.

Cơ quan tố tụng cáo buộc việc phát hành trái phiếu không sử dụng pháp nhân Công ty Tân Hoàng Minh làm tổ chức phát hành mà lựa chọn sử dụng pháp nhân của 3 công ty gồm: Ngôi Sao Việt; Soleil; Cung điện Mùa Đông. Các công ty này đều do Đỗ Anh Dũng chỉ đạo thành lập hoặc mua lại cổ phần.

Để phát hành được trái phiếu, nhóm thuộc cấp của ông Dũng "thông đồng" với cá nhân tại công ty kiểm toán hợp thức báo cáo tài chính với ý kiến chấp nhận toàn phần, đủ điều kiện phát hành và tổ chức chạy dòng tiền “khống” để tạo lập giá trị “ảo” của trái phiếu, hợp thức thanh toán hợp đồng chuyển nhượng trái phiếu sơ cấp và phương án phát hành trái phiếu; đồng thời thống nhất các thủ tục liên quan với đơn vị cung cấp dịch vụ thẩm định giá, tư vấn phát hành, quản lý tài sản đảm bảo trái phiếu.

Cụ thể, ngày 8/6/2021, hai bị cáo Nguyễn Mạnh Hùng (đại diện Công ty Ngôi Sao Việt), Trần Hồng Sơn (đại diện Công ty Soleil) ký với bị cáo Bùi Thị Ngọc Lân (Giám đốc Công ty Kiểm toán Nam Việt - Chi nhánh phía Bắc) hợp đồng kiểm toán số 7.11/2021 và 7.12/2021, nội dung: “Kiểm toán báo cáo tài chính riêng và báo cáo tài chính hợp nhất năm 2020 của Công ty Ngôi Sao Việt, Công ty Soleil”. Giá trị mỗi hợp đồng 121 triệu đồng.

Bùi Thị Ngọc Lân sau đó phân công Trần Thị Linh, Kiểm toán viên trưởng nhóm kiểm toán Công ty Ngôi Sao Việt và Nguyễn Thị Nguyên Nhung, Kiểm toán viên trưởng nhóm kiểm toán Công ty Soleil, cùng các trợ lý kiểm toán thực hiện nhiệm vụ.

Cáo buộc cho rằng, bị cáo Lân với vai trò phụ trách 2 cuộc kiểm toán đã thực hiện không đúng các quy định của chuẩn mực kiểm toán Việt Nam, nhiều khoản mục chính chưa thực hiện kiểm tra hoặc thiếu bằng chứng nhưng vẫn ký phát hành Báo cáo kiểm toán độc lập số 216/2021 và số 219/2021, với ý kiến “chấp nhận toàn phần đối với Báo cáo tài chính của Soleil và Ngôi Sao Việt”.

Đoàn kiểm tra do Bộ Tài chính chủ trì về tuân thủ pháp luật kiểm toán độc lập tại Công ty Kiểm toán Nam Việt đã kết luận: “Kiểm toán viên vi phạm nghiêm trọng chuẩn mực kiểm toán Việt Nam trong việc cung cấp dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính năm 2020 của Công ty Ngôi Sao Việt và Công ty Soleil”.

Tại Công ty Cung Điện Mùa Đông, cũng trong tháng 6/2021, bị cáo Nguyễn Khoa Đức (Giám đốc công ty) đã ký hợp đồng kiểm toán số 44/2021 với bị cáo Lê Văn Dò (đại diện Công ty CPA Hà Nội) để kiểm toán báo cáo tài chính năm 2020 của Cung Điện Mùa Đông, trị giá hợp đồng 110 triệu đồng.

Sau khi ký, phía CPA Hà Nội thành lập nhóm kiểm toán do ông Dò phụ trách chung; bị cáo Nguyễn Thị Hải (Phó Tổng Giám đốc) làm Trưởng nhóm… Quá trình kiểm toán, Dò, Hải và nhân viên Phan Anh Hùng đã hợp thức báo cáo kiểm toán giúp cho Tân Hoàng Minh tạo lập các điều kiện gian dối trong phát hành trái phiếu.

Đoàn kiểm tra do Bộ Tài chính chủ trì về việc tuân thủ pháp luật kiểm toán độc lập tại Công ty CPA Hà Nội kết luận: “Ý kiến kiểm toán dạng chấp nhận toàn phần được đưa ra chưa dựa trên bằng chứng kiểm toán đầy đủ và thích hợp theo quy định của Chuẩn mực Kiểm toán Việt Nam. Kiểm toán viên vi phạm nghiêm trọng Chuẩn mực Kiểm toán trong việc cung cấp dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính năm 2020 và 2021 của Cung Điện Mùa Đông".

Ông Đỗ Anh Dũng, Chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh.

Báo cáo kết quả thẩm định giá chưa đảm bảo độ tin cậy

Đối với các đơn vị thẩm định giá, ba đại diện Công ty: Ngôi Sao Việt; Soleil; Cung Điện Mùa Đông, đã ký hợp đồng để được ban hành các chứng thư, báo cáo thẩm định giá tài sản tại gói trái phiếu do ba công ty phát hành, tổng giá trị hơn 13.302 tỷ đồng.

Trong đó: Công ty TNHH Thẩm định giá Ecomax, thẩm định giá tài sản bảo đảm đối với 4 gói trái phiếu của Công ty Ngôi Sao Việt, Công ty Soleil, Công ty Cung Điện Mùa Đông, với tổng giá trị thẩm định phát hành chứng thư hơn 5.110 tỷ đồng; Công ty TNHH Kiểm toán và Định giá VAA thẩm định giá tài sản bảo đảm đối với 3 gói trái với tổng giá trị thẩm định phát hành chứng thư hơn 5.322 tỷ đồng; Công ty Cổ phần Thẩm định giá Thành Đô, thực hiện thẩm định giá tài sản bảo đảm 1 gói trái phiếu giá trị hơn 1.229 tỷ đồng; Công ty CPA Hà Nội, thực hiện thẩm định giá tài sản bảo đảm 1 gói trái phiếu giá trị hơn 1.640 tỷ đồng.

Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính đã có văn bản đánh giá các chứng thư thẩm định giá và báo cáo kết quả thẩm định giá do các Công ty thẩm định giá ban hành cho ba công ty của Tân Hoàng Minh là “chưa đảm bảo độ tin cậy".

Sai phạm của nhóm Công ty kiểm toán và Công ty thẩm định giá, tạo điều kiện cho 3 công ty con của Tân Hoàng Minh, chào bán thành công 9 gói trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, thu gần 14.000 tỷ đồng. Qua đó, giúp ông Đỗ Anh Dũng chiếm đoạt 8.643 tỷ đồng của hơn 6.000 nhà đầu tư.

Hoàng Cư