Xe Việt đua nhau 'xuất ngoại'

Tại Triển lãm Ô tô quốc tế Indonesia 2025 mới đây, VinFast đã công bố mở bán mẫu ô tô điện mini VF 3, dự kiến giao xe từ đầu tháng 4-2025. Đặc biệt, hãng xe Việt cũng công bố áp dụng chính sách miễn phí sạc cho ô tô điện VinFast tại Indonesia.

Tham gia sâu vào chuỗi giá trị

Trước đó, năm 2024, hãng xe của tỉ phú Phạm Nhật Vượng lần lượt mở bán các mẫu ô tô điện VF e34 và VF 5 tại thị trường Indonesia. Cũng trong năm ngoái, hãng xe điện thuần Việt này đã mở bán mẫu VF 8 và VF 7 tại các thị trường Trung Đông và Philippines.

Dây chuyền hàn hoàn thiện phần thân của mẫu xe Kia New Carnival được Thaco Auto xuất khẩu sang Ấn Độ

Riêng quý IV/2024, VinFast bàn giao 53.139 ô tô điện trên toàn cầu, đánh dấu mức tăng trưởng 143% so với quý trước và 342% so với cùng kỳ năm trước. Với tốc độ tăng trưởng xuất khẩu vượt trội, VinFast đã vượt 192% mục tiêu đặt ra cho năm 2024 là xuất khẩu 80.000 xe. Động lực cho đà tăng trưởng này đến từ nhu cầu lớn đối với các mẫu xe thuộc phân khúc thấp cùng với vị thế ngày càng gia tăng của công ty tại thị trường nội địa. VinFast đặt mục tiêu tăng ít nhất gấp đôi số lượng xe được bàn giao trên toàn cầu trong cả năm 2025.

Không riêng VinFast, đầu tháng 2-2025, tại cảng quốc tế Chu Lai (tỉnh Quảng Nam), Công ty TNHH Thaco Auto (Thaco Auto) - trực thuộc Công ty CP Tập đoàn Trường Hải (THACO) cũng đã xuất khẩu lô hàng lớn sang các thị trường Ấn Độ, Trung Đông và Campuchia với tổng trị giá 3,65 triệu USD. Trong đó, 120 xe tải Kia Frontier được xuất khẩu sang Trung Đông - thị trường hoàn toàn mới với yêu cầu cao về tiêu chuẩn chất lượng. Lô hàng này mở đầu cho kế hoạch hợp tác giữa Thaco Auto và Kia trong việc mở rộng thị trường xe tải.

Bên cạnh đó, Thaco Auto cũng xuất 400 bộ body sơn màu của xe Kia New Carnival sang thị trường Ấn Độ và 45 xe máy Peugeot Django 150cc sang Campuchia. Các sản phẩm được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại tại các nhà máy thuộc trung tâm sản xuất của Thaco Auto tại Chu Lai, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe từ đối tác Kia và Peugeot.

Với mục tiêu tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập khu vực và thế giới, Thaco Auto nghiên cứu, sản xuất các sản phẩm đáp ứng yêu cầu riêng biệt của từng thị trường. Năm 2024, Thaco Auto đã xuất khẩu gần 1.200 xe, đạt doanh thu 13 triệu USD. Năm nay, doanh nghiệp (DN) sản xuất ô tô này đặt mục tiêu cung ứng gần 4.200 xe các loại sang thị trường Philippines, Thái Lan, Malaysia, Campuchia, Trung Đông. Trong đó, tập trung gia tăng xuất khẩu các dòng sản phẩm xe buýt, xe tải mới mang thương hiệu THACO và các thương hiệu quốc tế, cũng như xe du lịch mang thương hiệu quốc tế theo yêu cầu của đối tác. Song song đó là mở rộng xuất khẩu sang các thị trường tiềm năng khác.

Tăng tỉ lệ nội địa hóa

Ông Trần Bá Dương, Chủ tịch HĐQT THACO, cho biết định hướng phát triển lĩnh vực ô tô của công ty trong giai đoạn mới là đáp ứng yêu cầu tỉ lệ nội địa hóa đối với xe du lịch từ 27%-40%, xe tải đạt trên 50%, xe buýt đạt trên 70%. Qua đó giúp giảm chi phí, đáp ứng được yêu cầu riêng biệt của khách hàng, tạo lợi thế cho xuất khẩu.

Theo bà Lê Thị Thu Thủy, Chủ tịch HĐQT VinFast, năm nay VinFast sẽ tận dụng tối đa lợi thế từ dải sản phẩm thuần điện đa dạng sau khi đã có những bước tiến quan trọng trong quá trình mở rộng thị trường. Bên cạnh những thị trường mới, tiềm năng như Trung Đông, Ấn Độ, Philippines và Indonesia, hãng xe điện Việt Nam còn tiếp tục củng cố sự hiện diện tại các thị trường trọng điểm là châu Âu và Bắc Mỹ.

PGS-TS Đỗ Văn Dũng, giảng viên Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP HCM, chỉ rõ hiện mới có 2 DN lớn là VinFast và THACO đủ tiềm lực để xuất khẩu ô tô, xe máy. Trong khi đó, các hãng xe khác khó có thể cạnh tranh tại các thị trường ngoài Việt Nam vì đa phần nhập linh kiện về lắp ráp nên chỉ bán được ở thị trường nội địa. Mặt khác, chất lượng sản phẩm ô tô, xe máy của một số DN Việt Nam còn thấp, chưa đáp ứng được đòi hỏi cao từ thị trường nhập khẩu về tiêu chuẩn an toàn, khí thải. "Ngoài ra, giá thành sản xuất của Việt Nam còn cao do ngành công nghiệp phụ trợ còn kém phát triển và thiếu chính sách khuyến khích xuất khẩu ô tô, chẳng hạn miễn thuế nhập khẩu linh kiện" - PGS-TS Đỗ Văn Dũng nêu thực tế.

Đại diện Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho biết các hãng xuất khẩu ô tô phần lớn chọn thị trường ngách, với sản phẩm có lợi thế cạnh tranh cao. Bên cạnh đó, các nhà máy trong nước cũng xuất khẩu khá nhiều linh kiện ô tô như thiết bị điều khiển, dây đai hộp số động cơ, lốp xe, bộ dây điện... với giá trị xuất khẩu lên đến 5 tỉ USD/năm, trong đó có một số linh kiện chiếm lĩnh thị phần lớn trên thế giới.

Cũng theo VAMA, để hỗ trợ DN ô tô trong nước có đủ năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế, nhà nước cần hỗ trợ thông qua chính sách tài khóa bởi thuế, phí cao tác động trực tiếp đến giá thành sản xuất. "Cần giải bài toán giá thành cao dẫn đến sản lượng thấp, kéo theo khó thu hút được đầu tư từ nước ngoài để có được nền công nghiệp ô tô đủ sức cạnh tranh cho xuất khẩu" - đại diện VAMA nói.

Bài và ảnh: NGUYỄN HẢI