'Xây thành, đắp lũy' ngăn sóng dữ
Người dân ven cồn Nhất Trí (ở phường Vĩnh Phước, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa) luôn phải sống trong lo sợ bởi những con sóng dữ liên tục ập vào khiến nhà sập, làm nhiều tài sản bị cuốn trôi.
Những năm gần đây, cứ đến dịp cuối năm là người dân sinh sống vùng ven cồn Nhất Trí lại lo sợ trước những con sóng dữ ập vào phá tan mọi thứ từ nhà cửa, đồ đạc, cây cối... Nhiều gia đình phải sơ tán khẩn cấp để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản.
Những người còn ở lại lo sợ sóng đánh sập nhà đành phải bỏ ra rất nhiều tiền của để đầu tư mua đất đá, cát sỏi, rọ sắt, bao tải để gia cố nhưng chỉ được ít hôm sóng lại đánh tan tành. Họ lại tiếp tục vòng luẩn quẩn bỏ tiền ra mua vật liệu rồi lại bị sóng cuốn trôi ra biển. Anh Nguyễn Công Thành chia sẻ: “Không làm thì không được vì sóng cao đến 3-4m đánh tràn lên mái, ngập nước trong nhà, có thể sập nhà bất cứ lúc nào. Cứ làm được bao nhiêu tiền của đều đổ ra sông ra biển hết. Bữa giờ tôi tốn hàng chục triệu đồng mua vật liệu để kè chắn phía trước rồi”, anh Thành thở dài nói.
Gần đó, bà Nguyễn Thị Bé đang hối hả huy động cả gia đình xúc đất bỏ vào bao tải để đắp bờ. Bà Bé đã sinh sống tại đây hơn 40 năm, những năm gần đây tình trạng sạt lở do sóng biển gây xâm thực vào cồn Nhất Trí ngày càng dữ dội. Sóng lớn liên tục đánh vào bờ, khiến nhiều nhà cửa bị hư hỏng nặng nề, có nhà đã bị sập hoàn toàn. “Sáng nào cả nhà cũng phải canh con nước để xuống đắp đất, be bờ, có khi 1 giờ sáng, khi thì 3 giờ sáng. Ngày nào cũng canh cánh lo chống chọi với sóng không làm được việc gì khác. Ở đây người ta hay nói với nhau rằng 6 tháng để đi làm ăn còn 6 tháng ở nhà để chống chọi với sóng dữ”, bà Bé ngao ngán nói.
Theo ghi nhận của PV Tiền Phong, cả một đoạn dài hàng trăm mét ven cồn Nhất Trí hướng ra phía biển, người dân xây thành, đắp lũy như “đánh trận”. Bất cứ thứ gì có thể tận dụng họ đều đưa ra chống chọi với sóng dữ. Các ngôi nhà hầu hết được che bạt để chắn nước bắn vào nhà. Phía bên trong, đồ đạc đều được kê gạch cao đề phòng nhà ngập nước gây hư hỏng. Từ đàn ông, phụ nữ và cả trẻ em đều tham gia bảo vệ nhà cửa trước sóng lớn.
Sẽ xây kè tạm trong năm 2025
Khu dân cư cồn Nhất Trí được hình thành từ một xóm chài của ngư dân sinh sống nhiều đời bên cửa sông Cái và bờ biển Nha Trang. Theo người dân, trước đây chính quyền có thông báo về dự án xây kè, đường xung quanh khu cồn Nhất Trí. Dù các đơn vị đã nhiều lần đến khảo sát, cắm mốc nhưng 20 năm nay vẫn chưa triển khai, buộc người dân phải tự thân vận động chống chọi với thiên nhiên. Nhà có tiền thì bỏ ra đến cả 1 tỷ đồng để tự xây kè, bảo vệ nhà cửa. Người ít tiền hơn thì mua bao tải, cọc tre, đá, sắt thép để gia cố.
Tuy vậy, trước những con sóng dữ liên tục ập vào khiến một số nhà cửa bị đổ sập hoàn toàn, nhiều nhà khác bị hư hỏng, đồ đạc, tài sản bị sóng cuốn trôi ra biển. Nhiều hộ buộc phải tìm nơi lánh nạn, không dám ở vì sự an toàn của gia đình.
Mới đây, UBND phường Vĩnh Phước đã có trả lời những kiến nghị của cư dân cồn Nhất Trí. Theo UBND phường Vĩnh Phước, UBND thành phố Nha Trang đã thống nhất chủ trương xây kè tạm trong giai đoạn 2025 nhằm ngăn tình trạng sạt lở tại khu vực cồn Nhất Trí.
Về nội dung kiến nghị của người dân về việc có chính sách hỗ trợ thiệt hại và tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng nặng nề, UBND phường Vĩnh Phước cho biết sẽ tiếp nhận ý kiến và tổng hợp báo cáo UBND TP Nha Trang có chính sách hỗ trợ theo quy định.
Năm 2022, người dân cồn Nhất Trí đã từng lo lắng sóng đánh sập nhà và đã có kiến nghị đến các cơ quan chức năng. Sau đó, UBND tỉnh Khánh Hòa có văn bản yêu cầu các sở ngành, địa phương liên quan kiểm tra, xử lý. Tuy nhiên, cho đến nay, mọi việc vẫn dậm chân tại chỗ.