Xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh

Theo báo cáo của Metric (đơn vị hàng đầu về phân tích dữ liệu TMĐT tại Việt Nam), trung bình mỗi ngày, người Việt chi hàng trăm tỷ đồng mua hàng online trên các sàn thương mại điện tử. Ảnh: T.L

Gặp nhiều trở ngại khi mua sắm trực tuyến

Thời gian qua, các khiếu nại của người tiêu dùng trong lĩnh vực thương mại điện tử (TMĐT) gia tăng. Các hành vi bị phản ánh, khiếu nại chủ yếu tập chung là chất lượng kém so với quảng cáo hay khó kiểm định chất lượng hàng hóa. Theo đó, để qua mắt lực lượng chức năng, các đối tượng sản xuất hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ không có kho hay cửa hàng, chỉ tiếp nhận đặt mua online.

Đáng nói, hình thức livestream bán hàng nở rộ khiến nhiều mặt hàng làm giả, nhập lậu, kém chất lượng còn được chào bán trực tiếp bởi những người nổi tiếng, có sức ảnh hưởng. Điển hình của hiện tượng quảng cáo sai sự thât bị dư luận phản ứng vì là việc thương hiệu kẹo rau Kera đã được một số người nổi tiếng như hoa hậu Thùy Tiên, Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục quảng cáo "1 viên kẹo bằng một đĩa rau".

Ngoài ra, vấn đề bảo mật thông tin cá nhân khi mua sắm trực tuyến cũng đặt ra nhiều lo ngại. Không ít người tiêu dùng phản ánh việc bị rò rỉ thông tin, dẫn đến tình trạng bị spam tin nhắn, cuộc gọi quảng cáo hay thậm chí bị lợi dụng cho các hành vi lừa đảo. Đáng ngại hơn, gần đây còn xảy ra tình trạng thông tin giao dịch của người tiêu dùng bị bên thứ ba lợi dụng để mạo danh giao hàng. Nhiều người tiêu dùng nhận được điện thoại của người tự xưng là nhân viên giao hàng đến nhà trong giờ hành chính, đọc đúng thông tin sản phẩm mua và địa chỉ giao nên đã chuyển khoản tiền hàng. Tuy nhiên, do không ở nhà để nhận hàng trực tiếp nên khi phát hiện không có đơn hàng nào được chuyển đến thì đã quá muộn...

Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hiệu quả hơn

Không thể phủ nhận trong bối cảnh nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ, các giao dịch trực tuyến ngày càng trở nên phổ biến, mang lại nhiều tiện ích cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, đi kèm với đó là những rủi ro tiềm ẩn, đòi hỏi các biện pháp bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hiệu quả hơn. Đây cũng là một trong những nội dung trọng tâm được quy định rõ tại Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi) được Quốc hội thông qua ngày 20/6/2023, chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2024.

Theo ông Phan Thế Thắng, Phó trưởng Ban Bảo vệ người tiêu dùng, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia cho biết, Luật Bảo vệ quyền lợi người dùng năm 2023 đã quy định rất cụ thể liên quan đến trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân kinh doanh trong cung cấp thông tin cho người tiêu dùng.

Vẫn còn nhiều rủi ro khi mua sắm online. Ảnh: T.L

Cụ thể, tổ chức, cá nhân kinh doanh phải có trách nhiệm cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ cho người tiêu dùng, liên quan đến sản phẩm, hàng hóa, liên quan đến tổ chức, cá nhân kinh doanh, liên quan đến các đánh giá của người tiêu dùng đối với sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ và cũng như đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh. Đặc biệt, khi một tổ chức, cá nhân kinh doanh sử dụng một bên thứ ba để cung cấp thông tin, thì bên thứ ba cũng phải chịu trách nhiệm liên quan đến hoạt động cung cấp thông tin này.

Ông Võ Văn Chung, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam chia sẻ, việc bảo vệ người tiêu dùng không chỉ trên nền tảng thương mại truyền thống mà còn trên thương mại điện tử. Việc vào cuộc của các cơ quan Nhà nước sẽ giúp kịp thời phát hiện ra những vi phạm nhất là trên môi trường không gian mạng ở cả trong nước và nước ngoài, từ đó, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.

Dưới góc độ quản lý Nhà nước, ông Võ Nguyên Phong, Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết, để công tác bảo vệ quyền lợi được triển khai đồng bộ, thường xuyên, liên tục, về phía cơ quan chức năng, đề nghị các sở, ngành, UBND quận, huyện, thị xã và các đơn vị cần tăng cường công tác quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi cho người tiêu dùng, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc để triển khai có hiệu quả chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Bộ Công Thương và TP Hà Nội trong công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, tư vấn hỗ trợ, giải đáp cho người tiêu dùng về Luật Bảo vệ người tiêu dùng với nhiều nội dung, hình thức đa dạng, phong phú. Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân, doanh nghiệp, xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, xây dựng nét đẹp văn hóa trong tiêu dùng để thực thi có hiệu quả Luật Bảo vệ người tiêu dùng, góp phần xây dựng Thủ đô ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Khánh Phong