Xây dựng kế hoạch tổng thể phát triển nhiên liệu hàng không bền vững

Chiều 20/5, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nghe báo cáo về chính sách phát triển nhiên liệu hàng không bền vững (SAF - Sustainable Aviation Fuel), tham gia Chương trình Bù đắp và giảm phát thải carbon hàng không quốc tế (CORSIA) của Tổ chức Hàng không dân dụng Quốc tế (ICAO).

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp (Ảnh: VGP).

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, SAF được sản xuất từ những nguồn nguyên liệu tái tạo như dầu ăn đã qua sử dụng, mỡ động vật, phụ phẩm nông nghiệp, rác thải đô thị… có khả năng giảm phát thải khí nhà kính tới 80% so với nhiên liệu phản lực truyền thống (Jet A-1). SAF có thể được pha trộn với Jet A-1 sử dụng trực tiếp cho máy bay hiện tại mà không cần thay đổi hạ tầng kỹ thuật.

Bộ Xây dựng cho biết, tại châu Âu, việc sử dụng SAF đã được luật hóa trong Quy định số 2023/2405 (RefuelEU), yêu cầu các chuyến bay đi/đến cảng hàng không của Liên minh châu Âu (EU) phải sử dụng tối thiểu 2% SAF từ năm 2025, tăng dần lên 6% năm 2030, 20% vào năm 2035 và 70% vào năm 2050. Những chuyến bay không tuân thủ quy định RefuelEU sẽ bị xử phạt.

Bên cạnh đó, Chương trình CORSIA của ICAO cũng đặt mục tiêu đưa ngành hàng không đạt mức phát thải ròng khí nhà kính bằng 0 vào năm 2050, thông qua việc khuyến khích các hãng hàng không sử dụng SAF kết hợp những biện pháp công nghệ và mua tín chỉ carbon để bù đắp phần phát thải vượt mức cơ sở năm 2019.

Đáng chú ý, nhiều quốc gia cũng quy định chính sách SAF đối với các chuyến bay quốc tế và quốc nội như: Mỹ, Australia, Singapore, Thái Lan, Anh…

Dự báo giai đoạn 2025-2030, việc sử dụng SAF có thể làm tăng chi phí nhiên liệu của ngành hàng không Việt Nam khoảng 25 triệu USD, tương đương 4,5 - 5,5 triệu USD/năm. Do đó, việc xây dựng chính sách hỗ trợ là rất cần thiết.

Các hãng hàng không Việt Nam đã thích ứng với những quy định SAF của EU khi khai thác các đường bay tới khu vực này, đồng thời chuẩn bị điều kiện để tham gia Chương trình CORSIA theo lộ trình ICAO đã đề ra.

Cùng đó, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công Thương, doanh nghiệp hàng không, khai thác dịch vụ cảng hàng không, xăng dầu báo cáo về năng lực thích ứng, đánh giá mức độ tác động đến hiệu quả kinh tế, năng lực cạnh tranh khi sử dụng SAF.

Quang cảnh cuộc họp (Ảnh: VGP).

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, việc tham gia Chương trình CORSIA của ICAO là xu thế tất yếu. Đó không chỉ là trách nhiệm quốc tế, mà còn là cơ hội để ngành hàng không Việt Nam nâng cao năng lực, chủ động thích ứng những rào cản kỹ thuật ngày càng gia tăng. SAF còn là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế tuần hoàn, xanh và bền vững.

Phó Thủ tướng giao Cục Hàng không Việt Nam khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, báo cáo Bộ Xây dựng trình cấp có thẩm quyền phê duyệt việc đăng ký tham gia Chương trình CORSIA theo đúng lộ trình.

Bộ Xây dựng làm việc với ICAO để tiếp nhận hỗ trợ về tư vấn kỹ thuật, đào tạo nhân lực, xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan CORSIA; chủ trì xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định thí điểm sử dụng SAF, thực hiện CORSIA trong ngành hàng không, kể cả cho các chuyến bay nội địa và khuyến khích sản xuất SAF trong nước; thành lập cơ quan chứng nhận trong nước, hướng tới xây dựng phòng thí nghiệm đạt chuẩn để tự đánh giá và chứng nhận nhiên liệu SAF.

Các doanh nghiệp sản xuất, chế biến xăng dầu trong nước chủ động xây dựng đề án phát triển sản xuất SAF, bao gồm công nghệ, đất đai, thuế, tài chính, đánh giá thị trường… bảo đảm hiệu quả, tránh cạnh tranh nội bộ.

Phó Thủ tướng đồng thời yêu cầu Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) phối hợp các doanh nghiệp cung cấp nhiên liệu bay rà soát, bổ sung hạ tầng kho chứa, đường ống, hệ thống tra nạp nhiên liệu SAF tại các sân bay quốc tế lớn.

Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp các bên liên quan xây dựng khung pháp lý cho thị trường carbon, triển khai cơ chế trao đổi tín chỉ carbon và công nhận phương pháp tính toán khí thải của ngành hàng không phù hợp với tiêu chuẩn ICAO.

Các Bộ: Tài chính, Ngoại giao nghiên cứu cơ chế thu phí đối với những chuyến bay quốc tế xuất phát từ Việt Nam; chính sách thuế và hỗ trợ tài chính nhằm khuyến khích phát triển thị trường SAF trong nước; hạn chế xuất khẩu nguyên liệu thô phục vụ sản xuất SAF trong nước; phối hợp ICAO và Liên minh châu Âu (EU) trong quá trình đàm phán, nhằm bảo đảm thống nhất, hài hòa những tiêu chuẩn chung…

Linh Đan