Xây dựng 24 năng lực số yêu cầu người học phải đáp ứng

Bộ GD&ĐT đang lấy ý kiến về dự thảo Thông tư Ban hành Khung năng lực số áp dụng cho người học trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Thông tư khi được ban hành sẽ làm căn cứ thống nhất về yêu cầu năng lực số của người học trong hệ thống giáo dục quốc dân. Là khung tham chiếu về tiêu chuẩn và hướng dẫn cho việc phát triển các năng lực số để các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân xác định nội dung, phương thức giúp người học có được năng lực số phù hợp đối với từng cấp học, bậc học.

Đồng thời, giúp người học phát triển các kỹ năng cần thiết để sử dụng công nghệ một cách hiệu quả, sẵn sàng đối mặt với những thách thức và cơ hội trong thế giới số hóa và là nền tảng cho việc học tập suốt đời.

Bảo đảm tất cả người học đều có cơ hội tiếp cận và phát triển các năng lực số, góp phần giảm thiểu sự chênh lệch trong khả năng tiếp cận và sử dụng công nghệ.

Bộ GD&ĐT cũng cho rằng đây là cơ sở xây dựng chương trình, biên soạn hoặc lựa chọn giáo trình, sách giáo khoa, kế hoạch giảng dạy, các tài liệu dạy học để nâng cao năng lực số khác và xây dựng tiêu chí trong kiểm tra, thi và đánh giá ở từng cấp học, trình độ đào tạo, bảo đảm sự liên thông giữa các cấp học và trình độ đào tạo.

Cùng với đó, bảo đảm hệ thống giáo dục đáp ứng được nhu cầu của thời đại số, đồng thời giúp người học phát triển toàn diện, bền vững.

Học sinh được tiếp cận công nghệ thông tin trong quá trình học tập.

Khung năng lực số áp dụng cho người học trong hệ thống giáo dục quốc dân sử dụng cho các chương trình giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng, các cơ sở đào tạo, các tổ chức đánh giá năng lực số, các cơ sở giáo dục và người học trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Khung năng lực số bao gồm 6 miền năng lực với 24 năng lực thành phần, được chia thành 4 trình độ với 8 cấp độ từ cơ bản đến chuyên gia.

3 miền năng lực đầu tiên của Khung năng lực số có thể xác định thông qua các hoạt động cụ thể và thông qua việc sử dụng công nghệ. Trong khi đó miền năng lực 4 và 5 (An toàn và Giải quyết vấn đề) có thể áp dụng vào tất cả các hoạt động được thực hiện thông qua các phương tiện kỹ thuật số.

Miền năng lực thứ 6 tập trung về năng lực sử dụng trí tuệ nhân tạo tạo sinh có đạo đức và trách nhiệm. Các yếu tố của giải quyết vấn đề hiện diện ở tất cả các miền năng lực cụ thể và được xác định là thành tố quan trọng trong việc sử dụng công nghệ và thực hành kỹ thuật số.

Tại văn bản dự thảo cũng đề cập đến làm rõ những khái niệm như an sinh số được hiểu là việc xem xét tác động của công nghệ và dịch vụ số đối với sức khỏe tinh thần, thể chất và cảm xúc của con người trong môi trường số với mục tiêu nâng cao và cải thiện sức khỏe của người dùng thông qua việc sử dụng phương tiện kỹ thuật số.

Bắt nạt trên mạng là những hành vi lặp lại và kéo dài có chủ đích xấu được tiến hành bởi một người hoặc một nhóm người lên một cá nhân bằng cách đe dọa, xâm hại, làm nhục, làm mất mặt/xấu hổ hoặc tra tấn bằng tinh thần qua tin nhắn, Internet, các trang mạng xã hội và qua các thiết bị điện tử.

Danh tính số là tổng hợp thông tin về một người tồn tại ở dạng kỹ thuật số để định danh và phân biệt với những người khác, có thể bao gồm các thông tin như: giới tính, tính cách, sở thích, tín ngưỡng, quan điểm chính trị, họ tên, ngày tháng năm sinh, số điện thoại, địa chỉ nhà, địa chỉ email...

Nguyễn Hoa Trà