WHO kêu gọi hành động khẩn cấp ứng phó bệnh sởi

Theo VTV, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã kêu gọi hành động ngay lập tức để giải quyết số ca mắc bệnh sởi mà tổ chức này gọi là "không thể chấp nhận được" trên toàn thế giới.

Lời kêu gọi của WHO được đưa ra trong bối cảnh số ca mắc sởi trên toàn cầu đã lên tới 130.000 vào năm 2024.

Theo phân tích của Tổ chức Y tế Thế giới và Quỹ nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), có 127.350 ca mắc sởi được báo cáo ở châu Âu và Trung Á vào năm 2024 - cao gấp 2 lần số ca được báo cáo của năm trước và là con số cao nhất kể từ năm 1997. Trẻ em dưới 5 tuổi chiếm hơn 40% trong số 127.350 ca mắc sởi được ghi nhận tại 53 quốc gia ở châu Âu và Trung Á vào năm 2024.

"Sởi đã trở lại và đó là một hồi chuông cảnh tỉnh", ông Hans Kluge, Giám đốc khu vực châu Âu của WHO cho biết.

Trong đại dịch COVID-19, các biện pháp phong tỏa đã làm quá tải một số hệ thống chăm sóc sức khỏe. Bên cạnh đó, chính những thông tin sai lệch về vắc xin đã khiến các phụ huynh ngần ngại tiêm ngừa cho con mình.

"Trong suốt thời gian xảy ra đại dịch và sau đó, chúng ta đã chứng kiến sự gia tăng thông tin sai lệch dẫn đến sự ngần ngại về vắc xin", Fatima Cengic, chuyên gia tiêm chủng của UNICEF tại khu vực, cho biết.

Theo dữ liệu của WHO, tỷ lệ tiêm vắc xin sởi trong thời kỳ đại dịch COVID-19 đã khiến trường hợp mắc bệnh tăng đáng kể trở lại vào năm 2023 và 2024.

Theo WHO, bệnh sởi là một trong những bệnh do virus có khả năng lây lan mạnh nhất. Nó có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm não, mất nước nghiêm trọng và làm suy giảm hệ miễn dịch.

Năm 2023, tại một số nước như Bosnia và Herzegovina, Montenegro, Bắc Macedonia và Romania, chỉ có chưa tới 80% trẻ em đủ điều kiện được tiêm mũi vắc xin sởi đầu tiên. Trong khi đó, tỷ lệ bao phủ cần thiết để ngăn dịch bùng phát phải ở mức 95%.

Năm 2024, Romania có số ca mắc sởi cao nhất tại châu Âu với gần 30.700 người, tiếp theo là Kazakhstan với hơn 28.000 người.

Sởi ở người lớn hay trẻ em đều có thể gây ra biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm phổi, viêm kết mạc, giác mạc, bội nhiễm gây viêm tai giữa, viêm ruột, các loại nhiễm trùng khác ảnh hưởng sức khỏe, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

Ảnh minh họa/ Internet

Liên qua đến dịch sởi, chiều 15/3, Bộ Y tế đã tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác phòng, chống dịch bệnh sởi.

Báo cáo của Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) tại Hội nghị cho biết, trong năm 2024, cả nước ghi nhận gần 46 nghìn trường hợp sốt phát ban nghi sởi, trong đó 7.838 trường hợp dương tính và 18 ca tử vong liên quan đến sởi.

Riêng từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước ghi nhận rải rác gần 39 nghìn trường hợp nghi sởi tại 63 tỉnh, thành phố; trong đó có 3.447 trường hợp dương tính với sởi tại 61 tỉnh, thành phố và 5 trường hợp tử vong liên quan đến sởi tại 4 tỉnh, thành phố: TP. Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương và Bình Phước.

Cục trưởng Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) Hoàng Minh Đức thông tin, nguyên nhân gia tăng dịch bệnh sởi là do trong thời gian Covid-19, tỷ lệ tiêm chủng phòng bệnh sởi thấp. Nhiều tỉnh, tỷ lệ tiêm vắc xin phòng các bệnh chỉ đạt từ 40%-50%.

Bên cạnh đó, có hiện trạng “anti vắc xin” gia tăng. Sau Covid-19, một số người dân cho rằng “tiêm vắc xin hay không tiêm vắc xin như nhau” nên không đưa trẻ đi tiêm vắc xin. Ngoài ra, trẻ ở vùng sâu, vùng xa tiếp cận với dịch vụ tiêm chủng còn khó khăn.

Số ca mắc sởi chủ yếu là trẻ từ 9 tháng tuổi đến dưới 15 tuổi (chiếm 72%). Thống kê cho thấy, số trẻ nam mắc cao hơn so với nữ. Bệnh sởi rất dễ lây lan và thường gây thành dịch. Đây cũng là bệnh từng xảy ra những đợt dịch lớn, theo chu kỳ khoảng 5 năm do sự tích lũy các đối tượng chưa có miễn dịch trong cộng đồng.

Bệnh sởi có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: Viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, khô loét giác mạc mắt, thậm chí có thể viêm não dễ dẫn đến tử vong. Đáng lo ngại, bệnh sởi đặc biệt nghiêm trọng ở trẻ nhỏ, trẻ suy dinh dưỡng và có tốc độ lây nhiễm nhanh hơn Covid-19.

“90% người chưa có miễn dịch sẽ bị mắc bệnh nếu tiếp xúc gần với bệnh nhân. Trung bình 1 người mắc bệnh có thể lây cho 12-18 người khác và chỉ có thể cắt đứt sự lây truyền khi miễn dịch cộng đồng đạt ít nhất 95%”, ông Hoàng Minh Đức cho biết.

Tuy nhiên, theo ông Hoàng Minh Đức, tốc độ tiêm chủng đang chậm hơn tốc độ của dịch. Hiện có 7-8 tỉnh mới phê duyệt kế hoạch tiêm chủng, trong khi vắc xin phòng bệnh sởi đã có. Do đó, các địa phương cần phải đẩy nhanh tốc độ tiêm chủng để tăng miễn dịch cộng đồng.

Bình Nguyên