'Vượt mặt' Baghdad, người Kurd ký các thỏa thuận tỷ đô với Mỹ
Chính quyền Khu vực Kurdistan (KRG) ở miền Bắc Iraq đã chính thức ký kết hai thỏa thuận năng lượng lớn với các công ty Mỹ là HKN Energy và WesternZagros tại Washington, D.C., theo truyền thông người Kurd.

Ảnh: OP
Tổng giá trị các thỏa thuận này lên tới 110 tỷ USD, bất chấp cuộc đối đầu pháp lý đang diễn ra với chính phủ liên bang Iraq về quyền kiểm soát xuất khẩu dầu của quốc gia.
Việc KRG ký kết các thỏa thuận năng lượng quy mô lớn như vậy với các công ty Mỹ đang làm dấy lên nhiều câu hỏi về mặt pháp lý và chính trị, trong bối cảnh các tranh chấp kéo dài giữa Baghdad và Erbil về quyền kiểm soát dầu mỏ.
Các thỏa thuận này được ký kết trong chuyến thăm chính thức Mỹ của Thủ tướng KRG, ông Masrour Barzani, trong tuần này. Mặc dù chưa tiết lộ con số chi tiết và mốc thời gian cụ thể, cả hai công ty được kỳ vọng sẽ tăng cường sự hiện diện trong lĩnh vực khai thác dầu thô tại Kurdistan.
Chính phủ trung ương ở Baghdad trước đây từng tuyên bố rằng các hợp đồng do KRG ký kết mà không có sự phê chuẩn của liên bang là bất hợp pháp. Năm 2022, Tòa án Tối cao Iraq đã ra phán quyết rằng luật dầu khí của vùng Kurdistan là vi hiến, đồng thời khẳng định quyền kiểm soát xuất khẩu dầu thuộc về chính phủ liên bang.
Dù có những căng thẳng như vậy, Washington vẫn đang thúc đẩy việc nối lại hoạt động xuất khẩu dầu của người Kurd, vốn đã bị đình trệ kể từ tháng 3 năm 2023 do các tranh chấp pháp lý và việc đường ống dẫn dầu bị đóng cửa. Nỗ lực này của Washington nhằm ổn định thị trường dầu mỏ toàn cầu và giảm ảnh hưởng của Iran trong khu vực.
Việc KRG ký các thỏa thuận năng lượng mới mà không có sự đồng thuận từ Baghdad có thể sẽ khiến quá trình đàm phán thêm phần phức tạp. Một số nhà phân tích đang đặt ra câu hỏi rằng Baghdad sẽ nhận được điều gì để đánh đổi cho việc này.
Tuần trước, Hiệp hội Công nghiệp Dầu khí Kurdistan (APIKUR) đã kêu gọi khẩn cấp mở lại đường ống Iraq-Thổ Nhĩ Kỳ, vốn trước đây từng vận chuyển dầu của KRG đến cảng Ceyhan của Thổ Nhĩ Kỳ, bỏ qua Baghdad và các cơ quan quản lý liên bang. Người phát ngôn của APIKUR, ông Myles Caggins, nói với Kurdistan24 vào cuối tuần trước: "Chúng tôi đang kêu gọi Bộ trưởng Dầu mỏ Iraq triệu tập tất cả các bên ngay sau Hội nghị thượng đỉnh các nước Ả Rập".
Ba trong số tám công ty thành viên của APIKUR có trụ sở tại Mỹ và hiện đang tích cực tiếp xúc với cả hai phía trong tranh chấp này, nhằm thúc đẩy việc khôi phục xuất khẩu và giải quyết khoản nợ ước tính 1 tỷ USD mà các thành viên của nhóm đang bị nợ.