Vùng Trung du và miền núi Bắc bộ sắp có 4 tuyến đường cao tốc, phá thế độc đạo của Quốc lộ 6

GRDP vùng Trung du và miền núi Bắc bộ năm 2024 tăng cao nhất cả nước

Tại Hội nghị Hội đồng điều phối vùng Trung du và miền núi Bắc bộ lần thứ 4, diễn ra vào ngày 18/12, ông Nguyễn Đức Tâm, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết: Năm 2024, trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức, nhất là ảnh hưởng của cơn bão số 3, tình hình tăng trưởng kinh tế - xã hội của vùng đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Đơn cử, tăng trưởng GRDP của vùng năm 2024 ước đạt 9,11%, cao nhất cả nước. Một số địa phương có mức tăng trưởng khá cao như: Phú Thọ với mức tăng 9,53%, Tuyên Quang tăng 9,04%. Với riêng Bắc Giang, GRDP của địa phương này tăng cao nhất cả nước với 13,85%.

Ông Nguyễn Đức Tâm, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư. (Ảnh: MPI)

Quy mô GRDP theo giá hiện hành năm 2024 ước đạt khoảng hơn 1 triệu tỷ đồng; GRDP bình quân đầu người của vùng đạt khoảng 76 triệu đồng/người.

Bên cạnh đó, kim ngạch xuất khẩu đến hết tháng 11 năm 2024 toàn vùng đạt trên 72 tỷ USD. Tổng thu thuế xuất nhập khẩu đạt 15.398 tỷ đồng, tăng 25,8% so với dự toán giao, trong đó tập trung vào các địa phương có cửa khẩu với Trung Quốc như Hà Giang ( tăng 96,8%), Cao Bằng (tăng 20,7%), Lạng Sơn (tăng 45%)...cho thấy thương mại qua biên giới đang có dấu hiệu khởi sắc.

Số doanh nghiệp hoạt động, kê khai thuế toàn vùng vào khoảng trên 44 nghìn doanh nghiệp, tăng khoảng gần 2.000 doanh nghiệp so với năm 2023; thu hút 90 dự án FDI mới với tổng số vốn đăng ký khoảng 1,8 tỷ USD, tập trung vào các tỉnh Bắc Giang, Thái Nguyên, Phú Thọ.

Tuy nhiên, nhìn lại năm 2024, Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm cho rằng, vùng Trung du và miền núi phía Bắc cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.

Thứ nhất, kinh tế của vùng tuy tăng trưởng khá nhưng quy mô kinh tế vùng còn nhỏ, chỉ chiếm 8% so với cả nước, 13/14 địa phương trong vùng chưa tự cân đối thu chi ngân sách, mô hình tăng trưởng chưa thực sự bền vững, chưa dựa vào ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số; chất lượng nguồn nhân lực còn hạn chế. Tỷ lệ hộ nghèo còn cao nhất so với các Vùng trong cả nước.

Thứ hai, hạ tầng giao thông kết nối vẫn là điểm nghẽn của vùng, chưa kết nối được với Vùng Thủ đô, ra các cảng biển, đường sắt chưa kết nối được với Trung Quốc và ra quốc tế; Tiến độ thực hiện một số dự án trọng điểm của Vùng còn chậm, như tuyến Hòa Bình - Mộc Châu, điều chỉnh cao tốc Hà - Giang Tuyên Quang, hầm Hoàng Liên…;

“Ngoài những lý do nội tại của nền kinh tế vùng miền núi phía Bắc, các lý do khách quan đã tác động đến kinh tế Vùng trong năm 2024 như sự thay đổi của các chuỗi cung ứng toàn cầu và những biến động của thị trường quốc tế; ảnh hưởng của cơn bão số 3”, ông Tâm nói.

Sắp có tuyến đường cao tốc mới, phá thế độc đạo của Quốc lộ 6

Một trong những thách thức lớn nhất của vùng Trung du và miền núi Bắc bộ đó là hạ tầng kết nối. Dù vậy, trong thời gian tới, vùng sẽ được đẩy mạnh phát triển hạ tầng.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm, hiện Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang tập trung báo cáo về việc tổ chức triển khai Tuyến đường cao tốc Hà Nội - Hòa Bình - Mộc Châu (Sơn La).

Toàn cảnh Hội nghị. (Ảnh: MPI)

Đây là một tuyến đường liên kết vùng vô cùng huyết mạch của Vùng Tây Bắc nhằm phá vỡ thế độc đạo của Quốc lộ 6, tạo không gian phát triển kết nối với Thủ đô Hà Nội, tạo tiền đề để tiếp tục triển khai toàn tuyến cao tốc kết nối cửa khẩu Tây Trang, Điện Biên theo quy hoạch.

Tuyến cao tốc này hiện nay đang triển khai thực hiện theo 4 dự án độc lập. Cụ thể, đầu tiên là tuyến Hòa Lạc - Hòa Bình trên địa bàn của Hà Nội và Hòa Bình: dài 23km, đã được giao tỉnh Hòa Bình quản lý và đang được điều chỉnh chủ trương đầu tư mở rộng 6 làn xe theo hình thức đối tác công tư PPP với tổng mức đầu tư là 10.637 tỷ đồng.

Tiếp đến là tuyến Hòa Bình - Mộc Châu (km0-km19) trên địa bàn tỉnh Hòa Bình: dài 14,5km trên địa bàn tỉnh Hòa Bình: Tỉnh Hòa Bình đang phối hợp với Bộ Giao thông vận tải điều chỉnh hướng tuyến của đường liên kết Vùng để thực hiện theo quy hoạch cao tốc 4 làn xe với tổng mức đầu tư khoảng 5.800 tỷ đồng.

Tuyến Hòa Bình - Mộc Châu (km19-km53) trên địa bàn tỉnh Hòa Bình: dài 34 km, đang được thực hiện theo hình thức đầu tư công với quy mô giai đoạn 1 là 2 làn xe, tổng mức đầu tư 9.997 tỷ đồng.

Tuyến Hòa Bình - Mộc Châu trên địa bàn tỉnh Sơn La: dài 32,3 km, đang được thực hiện theo hình thức đầu tư công với quy mô giai đoạn 1 là 2 làn xe, tổng mức đầu tư là 4.938 tỷ đồng, trong đó NSTW hỗ trợ 3.400 tỷ đồng. Dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư và chưa được phê duyệt quyết định đầu tư.

Sơ bộ tổng mức đầu tư của toàn tuyến là 33 nghìn tỷ đồng, trong đó ngân sách nhà nước dự kiến bố trí là 24 nghìn tỷ đồng và giao cho 2 địa phương Hòa Bình, Sơn La thực hiện.

“Tiến độ thực hiện dự án là trong giai đoạn 2024-2027, tuy nhiên, hiện nay công tác chuẩn bị đầu tư còn đang dang dở, 3/4 dự án thành phần chưa hoàn thành thủ tục phê duyệt, điều chỉnh, trong khi nguồn vốn ngân sách trung ướng đã được bố trí đủ”, ông Tâm cho biết.

Do đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất, các địa phương cần chủ động, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành Trung ương triển khai 4 nội dung.

Thứ nhất, khẩn trương phê duyệt, điều chỉnh các dự án thành phần, tổ chức lựa chọn nhà thầu thi công để sớm khởi công trong năm 2025.

Thứ hai, bố trí đủ vốn ngân sách địa phương theo cam kết và tiến độ trong năm 2025, không để thiếu vốn, gây chậm tiến độ; Rà soát, đề xuất bố trí vốn đầu tư trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2026-2030 để tiếp tục hoàn thành dự án.

Thứ ba, tổ chức thực hiện dự án bảo đảm chất lượng, đúng tiến độ. Cuối cùng, nghiên cứu phương án hoàn thiện các dự án theo quy mô hoàn chỉnh theo quy hoạch để thực hiện.

Định Trần