VN-Index bùng nổ quý đầu năm: Các công ty chứng khoán có kịp 'hái quả ngọt'?

Công ty chứng khoán "trúng mùa" nhờ thị trường sôi động

Thị trường chứng khoán Việt Nam mở đầu năm 2025 với một quý giao dịch đầy khởi sắc. VN-Index đã có màn tăng tốc ngoạn mục, bật lên từ vùng đáy 1.220,87 điểm và chính thức vượt mốc 1.300 điểm – một ngưỡng tâm lý quan trọng. Đặc biệt, chỉ số này đã lập đỉnh lịch sử mới tại 1.342,91 điểm, đánh dấu quý tăng mạnh nhất kể từ sau giai đoạn hồi phục hậu Covid-19.

Sự bùng nổ này được thúc đẩy bởi dòng tiền nội dồi dào, kỳ vọng hạ lãi suất và kết quả kinh doanh khả quan của nhiều nhóm ngành trụ cột như ngân hàng, bất động sản, và chứng khoán.

Trước khi sụt giảm vì tác động từ thuế quan Mỹ, thị trường chứng khoán đã có một quý bùng nổ đầu năm. Ảnh minh họa.

Quý I/2025 đánh dấu một khởi đầu đầy tích cực cho nhiều công ty chứng khoán khi phần lớn đều ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận khả qua. Động lực chính đến từ hoạt động tự doanh và cho vay ký quỹ – hai mảng đóng vai trò trụ cột trong bối cảnh môi giới có phần chững lại.

Chứng khoán SSI ghi nhận doanh thu hoạt động đạt 2.100 tỷ đồng, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước. Sự cải thiện này chủ yếu đến từ lãi tài sản tài chính ghi nhận qua lãi/lỗ (FVTPL) vượt mốc 1.000 tỷ đồng (tăng 15%) và lãi từ các khoản cho vay, phải thu đạt gần 628 tỷ đồng (tăng hơn 40%). Mặc dù doanh thu từ môi giới giảm hơn 30% và lãi từ đầu tư nắm giữ đến đáo hạn (HTM) giảm 20%, SSI vẫn ghi nhận lợi nhuận trước thuế đạt hơn 1.017 tỷ đồng, và lãi sau thuế đạt 819 tỷ đồng – cùng tăng 13% so với quý I/2024.

Vietcap Securities cũng có một quý kinh doanh khả quan khi doanh thu hoạt động đạt gần 851 tỷ đồng, tăng 5,5%. Nhờ thị trường tích cực, mảng tự doanh đóng góp đáng kể với lãi FVTPL đạt 353 tỷ đồng (tăng 4,4%).

Mảng cho vay giao dịch ký quỹ ghi nhận sự bứt phá với doanh thu tăng 43%, đạt 257 tỷ đồng. Dù mảng môi giới giảm nhẹ, lợi nhuận trước thuế của công ty vẫn đạt 355 tỷ đồng, lãi sau thuế gần 295 tỷ đồng – mức cao nhất kể từ quý II/2022.

Chứng khoán VIX nổi bật với mức tăng trưởng vượt trội khi doanh thu quý I/2025 đạt gần 980 tỷ đồng, gấp 2,7 lần cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, lãi từ tài sản tài chính FVTPL đạt gần 785 tỷ đồng, chiếm tới 80% tổng doanh thu và tăng gần 4 lần so với cùng kỳ. Lãi từ cho vay ký quỹ cũng tăng mạnh, đạt hơn 160 tỷ đồng (tăng 40%). Nhờ vậy, lợi nhuận sau thuế của VIX tăng vọt 130%, đạt hơn 372 tỷ đồng.

Chưa dừng lại ở đó, Chứng khoán VPBank cũng ghi nhận một quý kỷ lục với doanh thu hoạt động gần 704 tỷ đồng – tăng gần 21% và là mức cao nhất từ trước đến nay. Trong đó, lãi từ tài sản FVTPL đạt 460 tỷ đồng, tăng hơn 90% và chiếm 65% doanh thu hoạt động. Lãi từ cho vay và phải thu – chủ yếu từ hoạt động cho vay margin – cũng đạt gần 262 tỷ đồng, mức cao nhất trong lịch sử công ty. Đặc biệt, dư nợ margin tăng bứt phá, đạt 12.760 tỷ đồng – tăng 35% so với đầu năm.

Vì sao nhiều công ty chứng khoán giảm lãi?

Trái ngược với xu hướng chung của thị trường, một số công ty chứng khoán lại đối mặt với nhiều khó khăn trong quý I/2025, khi lợi nhuận sụt giảm mạnh so với cùng kỳ, qua đó cho thấy sự phân hóa rõ nét trong ngành.

Chứng khoán VNDirect, một "ông lớn" thị phần, đã công bố báo cáo tài chính quý I với bức tranh tài chính không mấy khả quan. Cụ thể, doanh thu hoạt động trong kỳ đạt gần 1.258 tỷ đồng, giảm 9,2% so với cùng kỳ năm trước. Trong cơ cấu doanh thu, điểm sáng hiếm hoi đến từ mảng lãi từ tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi/lỗ (FVTPL), đạt gần 721,9 tỷ đồng, tăng 8,7%.

Tuy nhiên, phần lớn các mảng kinh doanh khác đều ghi nhận sự sụt giảm đáng kể. Lãi từ các khoản nắm giữ đến ngày đáo hạn (HTM) giảm mạnh 36,7%, chỉ còn 91,3 tỷ đồng; lãi từ cho vay và phải thu cũng giảm nhẹ 4,7%, về mức 301 tỷ đồng.

Đáng chú ý, doanh thu từ môi giới chứng khoán lao dốc đến 40,9%, chỉ đạt hơn 134,7 tỷ đồng, trong khi doanh thu từ nghiệp vụ bảo lãnh và đại lý phát hành chứng khoán gần như chạm đáy, giảm đến 98,7%, chỉ còn hơn 322,5 triệu đồng. Các hoạt động khác cũng không khả quan hơn khi doanh thu giảm 14,5%, xuống còn 4,7 tỷ đồng.

Trái ngược với xu hướng sụt giảm doanh thu, chi phí hoạt động của VNDirect lại tăng mạnh tới 45,8% so với cùng kỳ. Hệ quả là lợi nhuận ròng quý I/2025 chỉ còn hơn 382,5 tỷ đồng, giảm 38% so với cùng kỳ năm trước, phản ánh rõ nét áp lực kép mà doanh nghiệp đang phải đối mặt.

Trái ngược với xu hướng chung của thị trường, một số công ty chứng khoán lại đối mặt với nhiều khó khăn trong quý I/2025. Ảnh minh họa.

Tình trạng suy giảm này cũng không phải là hiện tượng cá biệt. Chứng khoán Vietcombank (VCBS) báo cáo doanh thu quý I đạt 345 tỷ đồng, giảm 14%, chủ yếu do hai mảng trụ cột là tự doanh và môi giới lần lượt sụt giảm 16% và 36%. Kéo theo đó, lợi nhuận sau thuế của công ty cũng giảm mạnh 31%, chỉ còn 100 tỷ đồng.

Không khá hơn, Chứng khoán Rồng Việt ghi nhận kết quả kinh doanh lao dốc mạnh. Doanh thu hoạt động quý I chỉ đạt 162 tỷ đồng, giảm tới 40% so với cùng kỳ. Hai mảng chủ lực là tự doanh và môi giới đều suy giảm sâu, trong đó lãi từ tài sản FVTPL giảm tới 78%, còn doanh thu môi giới giảm 36%.

Dù vậy, vẫn có những điểm sáng nhỏ như lãi từ cho vay và phải thu đạt 92 tỷ đồng, tăng 3%, và lãi từ các khoản đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn ghi nhận gần 5 tỷ đồng, phần nào giúp bù đắp phần sụt giảm từ hoạt động đầu tư. Tuy nhiên, do tổng nguồn thu giảm sâu, lợi nhuận trước thuế và sau thuế của VDSC lần lượt chỉ còn 22 tỷ đồng và 18 tỷ đồng, cùng giảm 84% so với cùng kỳ năm trước.

Chứng khoán Bảo Việt cũng không nằm ngoài xu hướng giảm tốc khi ghi nhận doanh thu hoạt động và lợi nhuận sau thuế quý I/2025 lần lượt giảm 24% và 25%. BVSC cho biết, nguyên nhân chủ yếu đến từ sự sụt giảm của thanh khoản thị trường, với giá trị giao dịch bình quân mỗi phiên chỉ còn 18.179 tỷ đồng, giảm hơn 5.700 tỷ đồng so với cùng kỳ.

Tương tự, Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) và Chứng khoán BIDV đều báo lãi sụt giảm mạnh, lần lượt 41% và 28% so với cùng kỳ năm trước. Doanh thu của hai công ty này cũng giảm theo, với mức giảm lần lượt là 4% và 33%.

Thanh Thắng