Viettel đưa hệ thống mô phỏng huấn luyện 'Made in VietNam' ra thị trường quốc tế

Mới đây, hệ thống mô phỏng huấn luyện do Tổng Công ty Công nghệ Cao Viettel (VHT) nghiên cứu và làm chủ hoàn toàn đã chính thức xuất khẩu, mở ra cánh cửa mới cho ngành công nghiệp quốc phòng Việt Nam trên bản đồ toàn cầu.

Hành trình gian nan làm chủ công nghệ

Ông Nguyễn Đức Thành, đại diện nhóm phát triển ý tưởng của VHT, chia sẻ về khởi đầu đầy thách thức của dự án. Ý tưởng về hệ thống mô phỏng huấn luyện kỹ chiến thuật trinh sát đặc nhiệm được ấp ủ từ năm 2017, nhưng phải đến giữa năm 2018 mới chính thức được phê duyệt đề tài nghiên cứu và phát triển.

“Đây là một quá trình rất gian nan bởi chúng tôi hướng đến những công nghệ tiên tiến nhất thế giới, chứ không chỉ dừng lại ở các giải pháp đã cũ hay có sẵn trên thị trường”, ông Thành cho biết.

Ông Nguyễn Đức Thành chia sẻ tại lễ Tổng kết 5 năm hoạt động Giải thưởng Tuổi trẻ Sáng tạo trong Quân đội. Ảnh TU.

Vào thời điểm đó, một số đơn vị trong nước đã có hệ thống mô phỏng nhưng thường là loại súng gắn bộ tạo giật có dây, hoặc là sản phẩm nhập khẩu từ nước ngoài.

Tuy nhiên, theo ông Thành, những hệ thống này thường gặp vấn đề về bảo trì và vận hành sau một thời gian sử dụng. Chính vì thế, yêu cầu làm chủ toàn bộ tất cả các thành phần trong hệ thống trở thành mục tiêu tối thượng của Viettel.

Sau khi bắt tay vào phát triển từ năm 2018 đến 2020, sản phẩm đã hoàn thành. Tuy nhiên, để đạt được cột mốc này là cả một chặng đường dài với vô số thử nghiệm, thí nghiệm và thất bại.

“Nếu tính chính thức, sản phẩm đã phải qua đến 5 phiên bản của các bộ tạo giật và thiết bị laser. Còn trong quá trình phát triển, chúng tôi đã trải qua 20 đến 30 lần của phiên bản đó để điều chỉnh phù hợp”, ông Thành tiết lộ, nhấn mạnh sự kiên trì và đầu tư nghiêm túc của đội ngũ.

Năm 2021 là một năm đáng nhớ khi hệ thống được đưa vào nghiệm thu quốc phòng bởi các lực lượng đặc nhiệm của lực lượng trinh sát đặc nhiệm.

“Sản phẩm lúc đó đã đạt được các chỉ tiêu kỹ thuật trong môi trường phòng lab, nhưng để đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ thực tế của người dùng cuối, các chiến sĩ chiến đấu thực thụ là một thử thách hoàn toàn khác”, ông Thành kể lại.

Quá trình triển khai yêu cầu nghiệp vụ thực tế không hề dễ dàng, nhóm của anh Thành đã phải đối mặt với hàng loạt thử thách không thể lường trước.

Lần đầu tiên tiếp cận vật liệu cao su lạnh ở nhiệt độ âm sâu, đội ngũ phải điều chỉnh công thức và quy trình gia công sau nhiều lần thử, vì chỉ cần sai một li là cao su biến dạng ngay.

Bộ tạo giật cơ khí chính xác cao, mỏng cả dưới 1 mm, cũng đòi hỏi tăng gia cứng tỉ mỉ để tránh gãy vỡ, đồng thời tuyệt đối không được thay đổi trọng lượng hay hành trình cò súng, vì chỉ cần lệch một chút, lực phản hồi và cảm giác bóp cò của người tập sẽ bị sai lệch hoàn toàn.

Chính tinh thần nghiêm túc, hàng trăm lần thử nghiệm và sự kiên trì của Viettel High Tech để tới tháng 8/2021, quá trình nghiệm thu đã hoàn thành với kết quả xuất sắc, chứng minh tính năng và độ tin cậy của hệ thống.

Vì sao Philippines "chốt đơn" Viettel thay vì đối thủ lớn?

Thành công tại thị trường nội địa là tiền đề vững chắc để Viettel tự tin vươn ra quốc tế. Cuối năm 2023, sau quá trình xúc tiến kinh doanh và demo sản phẩm, Philippines đã trở thành quốc gia đầu tiên đặt mua hệ thống mô phỏng bắn súng của Viettel.

“Họ thực sự ấn tượng với những gì hệ thống này mang lại”, ông Nguyễn Đức Thành nhấn mạnh. Trước khi chọn Viettel, Philippines từng phải dùng một giải pháp mô phỏng hoàn toàn khác.

Hệ thống mô phỏng huấn luyện của Viettel. Ảnh Viettel Hightech.

Theo yêu cầu, bộ mô phỏng phải gắn vừa vào khung súng thật với kích thước, trọng lượng và kết cấu nguyên vẹn, đồng thời hoạt động ổn định trong không gian huấn luyện rất hạn chế.

Đây là những tiêu chí khắt khe về “súng thật – không gian thật” đến từ một lực lượng vũ trang quốc tế. Có hai lý do chính giúp Viettel vượt qua các nhà cung cấp lâu đời từ Mỹ hay Israel:

Thứ nhất, làm chủ hoàn toàn công nghệ: Viettel tự chủ mọi thành phần từ phần cứng, phần mềm đến quy trình sản xuất. Điều này cho phép Viettel tùy biến và đáp ứng mọi yêu cầu cụ thể của đối tác một cách nhanh chóng.

Thứ hai, tốc độ nghiên cứu và phát triển (R&D) vượt trội: “Trong khi các nhà cung cấp khác trên thế giới yêu cầu mất khoảng 12 tháng để phát triển bộ tạo giật cho một loại súng mới, sản phẩm của Viettel chỉ mất từ 4 đến 6 tháng là có thể đáp ứng được”, ông Thành tiết lộ.

Sự thần tốc và chất lượng vượt trội đã khiến Philippines tiếp tục đặt hàng thêm 10 hệ thống trong hai năm tới để trang bị cho lực lượng cảnh sát của họ, củng cố niềm tin vào năng lực công nghệ quốc phòng Việt Nam.

Thành công xuất khẩu là một hướng đi chiến lược. Viettel vẫn đang tiếp tục xúc tiến thị trường ở các khu vực khác như Indonesia, Malaysia, trước khi mở rộng sang các nước phát triển.

Tuy nhiên, tham vọng của VHT không dừng lại ở việc cung cấp hệ thống mô phỏng bắn súng.

“Chúng tôi định vị mình không chỉ là nhà cung cấp hệ thống mô phỏng bắn súng, mà sẽ xây dựng nó thành một nền tảng để hướng đến một bức tranh mô phỏng huấn luyện rộng lớn hơn trong tương lai”, ông Thành khẳng định.

Ông Thành hình dung về một Metaverse quân sự, nơi công nghệ thực tế tăng cường (AR) và thực tế hỗn hợp (MR) sẽ đóng vai trò chủ đạo.

“Người chiến sĩ có thể đeo kính nhưng vẫn tác chiến trong không gian thực tế, di chuyển lên các tòa nhà, nhắm bắn các mục tiêu ảo và vẫn sử dụng các hệ thống vũ khí mô phỏng của chúng tôi”, ông mô tả.

Đây sẽ là mô hình huấn luyện binh chủng hợp thành, nơi các lực lượng chiến đấu ngoài thao trường có thể tương tác với mục tiêu ảo hoặc với các mô hình do người huấn luyện điều khiển từ xa ví dụ như xe tăng, máy bay ảo.

“Hệ thống mô phỏng bắn súng Viettel High Tech dùng bộ tạo giật không dây gắn trên súng, tái hiện chân thực lực giật và cảm giác bắn mà không can thiệp cấu trúc. Được vinh danh tại Giải thưởng Sáng tạo Trẻ trong Quân đội lần thứ 25, chúng tôi tin tưởng giải pháp này sẽ mở rộng phạm vi huấn luyện tương tác tới nhiều lực lượng, phù hợp định hướng “Latest Technology for All” của Viettel High Tech”, ông Thành chia sẻ.

Thu Uyên