Việt Nam-UAE: Những bước tiến thúc đẩy kinh tế-văn hóa trong kỷ nguyên mới

Sau hơn 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, mối quan hệ Việt Nam - Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) phát triển tích cực trên nhiều lĩnh vực. Vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tới thăm UAE, tiếp lãnh đạo một số tập đoàn hàng đầu của UAE trong lĩnh vực phát triển và quản lý hạ tầng, cảng biển, logistics, khu công nghiệp… nhằm thúc đẩy quan hệ phát triển kinh tế giữa hai nước.

Phóng viên VietnamPlus đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Thanh Diệp - Đại sứ Việt Nam tại UAE nhằm hiểu rõ hơn về quan hệ của hai nước, những thuận lợi và những khó khăn để đầu tư và phát triển tại thị trường đầy tiềm năng này.

UAE là thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam

- Đại sứ có thể cho biết mối quan hệ giữa Việt Nam và UAE trong giai đoạn hiện nay như thế nào?

Đại sứ Nguyễn Thanh Diệp: Sau hơn 30 năm, quan hệ hữu nghị và hợp tác Việt Nam-Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) ngày càng phát triển tích cực trên nhiều lĩnh vực chính trị, ngoại giao, thương mại, đầu tư, lao động và du lịch. UAE là thị trường và đối tác rất quan trọng của Việt Nam tại Trung Đông.

Đặc biệt, năm 2024 đã chứng kiến những bước phát triển khởi sắc trong quan hệ hợp tác giữa hai nước, với ngày càng nhiều doanh nghiệp lớn của UAE mong muốn hợp tác với các đối tác Việt Nam.

Về kinh tế, UAE là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam tại khu vực Trung Đông, kim ngạch song phương gần đây luôn đạt khoảng 5 tỷ USD/năm; 9 tháng đầu năm 2024 đạt gần 5 tỷ USD, tăng trên 40% so với cùng kỳ năm 2023. Hai nước cũng có rất nhiều tiềm năng hợp tác đầu tư khi UAE sở hữu nhiều quỹ đầu tư quy mô lớn, trong khi Việt Nam có nhu cầu thu hút đầu tư trong các lĩnh vực quan trọng như đổi mới sáng tạo, cơ sở hạ tầng, năng lượng, năng lượng tái tạo, dầu khí và logistics...

Hiện nay, Việt Nam xuất khẩu sang UAE chủ yếu các sản phẩm như đồ gia dụng, điện thoại, máy tính các thiết bị và các sản phẩm về nông nghiệp như hạt tiêu, hạt điều và nhu cầu của thị trường UAE ngày càng tăng. Đây là thị trường tiềm năng của Việt Nam.

Nhiều mặt hàng của Việt Nam xuất khẩu sang UAE. (Ảnh: PV/Vietnam+)

UAE cũng là thị trường tiềm năng để lao động Việt Nam sang làm việc, nước bạn mong muốn được tiếp nhận lao động Việt Nam sang làm việc càng nhiều càng tốt. UAE cần lao động chất lượng cao trong các lĩnh vực như phần mềm máy tính, công nghệ và có rất nhiều chính sách ưu đãi. Đối với lao động chất lượng cao, ngoài việc nhận mức lương khoảng 200.000 USD/năm, còn có nhiều ưu đãi khác như về y tế, tiền cho thuê nhà cũng như việc trợ cấp cho con cái khi học hành tại đây.

Chúng tôi cũng đang đề nghị tăng lương cho lao động Việt Nam đang làm việc ở đây trong thời gian tới, trong bối cảnh chi tiêu tại UAE đắt đỏ.

Tạo đột phá trong quan hệ song phương Việt Nam và UAE

- Theo Đại sứ, chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tới UAE trong tháng 10/2024 vừa qua sẽ là một dấu mốc như thế nào trong việc đẩy mạnh phát triển quan hệ giữa hai nước?

Đại sứ Nguyễn Thanh Diệp: Chuyến thăm chính thức UAE lần này của Đoàn đại biểu Việt Nam do Thủ tướng Phạm Minh Chính dẫn đầu có ý nghĩa rất quan trọng, giúp củng cố và tạo đột phá trong quan hệ song phương Việt Nam và UAE. Điểm nhấn của chuyến thăm là việc hai nước chính thức nâng cấp quan hệ lên Đối tác Toàn diện và ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện (CEPA).

Sau chuyến thăm của Thủ tướng, trong thời gian tới, chắc chắc 2 bên tăng cường nhiều đoàn cấp cao, hợp tác trên diễn đàn đa phương, chia sẻ về các vấn đề 2 bên cùng quan tâm, thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư, an ninh, quốc phòng, văn hóa, du lịch… Các quỹ đầu tư lớn và doanh nghiệp UAE sẽ quan tâm tới Việt Nam, quan tâm thị trường Việt Nam nhiều hơn, quan hệ hai nước chắc chắc sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ.

Đoàn đại biểu Việt Nam do Thủ tướng Phạm Minh Chính dẫn đầu thăm UAE và chụp ảnh với cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống và làm việc tại đây. (Ảnh: PV/Vietnam+)

- Đại sứ đánh giá về khả năng các doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh các hoạt động xuất khẩu các mặt hàng kinh tế tới UAE hiện nay như thế nào?

Đại sứ Nguyễn Thanh Diệp: UAE là thị trường rất đặc thù, do sản xuất trong nước không đáp ứng đủ tiêu dùng. UAE hầu như phụ thuộc hoàn toàn vào hàng hóa nhập khẩu để phục vụ nhu cầu trong nước và tái xuất khẩu. Điều này mở ra cơ hội cho các sản phẩm của Việt Nam có cơ hội xuất khẩu vào UAE.

Tuy nhiên, chúng ta cũng thấy rõ, thị trường UAE có tính cạnh tranh rất khốc liệt. Vì vậy, Việt Nam có một số bất lợi so với các nước, như chi phí vận chuyển cao hơn do khoảng cách xa xôi cũng như sự khác biệt về nhu cầu, văn hóa, ngôn ngữ, thị hiếu tiêu dùng và tập tục kinh doanh. Hơn nữa, hầu hết thực phẩm và đồ uống của Việt Nam chưa có chứng nhận Halal. Trong khi đó, ảnh hưởng của các nước Nam Á khác như Ấn Độ và Pakistan rất lớn, do hai nước này có nhiều công dân ở UAE và họ có nhiều điểm chung với UAE.

UAE đánh giá tích cực về Việt Nam, coi Việt Nam là nước có vai trò quan trọng ở Đông Nam Á, do vậy hai nước sẽ tăng cường hợp tác mọi mặt thời gian tới, bởi tiềm năng hợp tác giữa 2 nước rất lớn.

Tôi cho rằng nếu chúng ta có đường bay thẳng giúp hàng hóa giảm giá thành vận chuyển sẽ tạo sức cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam hơn. Một khó khăn nữa đó là rào cản về ngôn ngữ, văn hóa, phong tục tập toán kinh doanh. Phần lớn doanh nghiệp Việt Nam chưa có chứng nhận Halal để xuất khẩu sang UAE và Trung Đông. Thời gian tới, Việt Nam cần thúc đẩy doanh nghiệp đạt chứng nhận Halal này.

Tôi cho rằng với sự quan tâm của Chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam, chúng ta sẽ có nhiều tiềm năng chinh phục UAE và thị trường Trung Đông.

Quan hệ hai nước đang bước vào giai đoạn thực chất, hiệu quả hơn

- Hiện nay, cộng đồng người Việt tại UAE với quy mô như thế nào và sự gắn kết ấy được triển khai ra sao thưa Đại sứ?

Đại sứ Nguyễn Thanh Diệp: Quan hệ hai nước đang bước vào giai đoạn mới, thực chất, hiệu quả hơn. Hiện nay, cộng đồng hơn 5.000 người Việt Nam tại UAE ngày càng phát triển. Nhiều doanh nghiệp lớn của Việt Nam hiện diện, hoạt động tại UAE. Ngày càng có nhiều nhà hàng Việt Nam được mở tại đây, nhiều sinh viên Việt Nam tới học tập tại UAE. Do đó, văn hóa, hình ảnh đất nước, con người Việt Nam được quảng bá, lan tỏa mạnh mẽ.

Cộng đồng người Việt Nam tại UAE với nhiều hoạt động để quảng bá hình ảnh của đất nước. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Cộng đồng người Việt tại UAE đa phần là lao động làm việc trong các ngành nghề như xây dựng, dịch vụ du lịch, cơ khí, đóng tàu, giảng viên, sinh viên; sinh sống tập trung tại hai thành phố lớn là Abu Dhabi và Dubai. Bà con có cuộc sống ổn định, địa vị pháp lý, tuân thủ luật pháp sở tại, luôn hướng về quê hương đất nước và vun đắp cho quan hệ hai nước nhằm khẳng định vị thế của người Việt tại sở tại và bạn bè quốc tế. Một số doanh nghiệp Việt Nam hoạt động mạnh mẽ tại UAE như: Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam, Vingroup, FPT...

Trong thời gian tới cộng đồng người Việt ngày càng phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Chúng ta đã thành lập Hiệp hội doanh nghiệp tại Việt Nam tại UAE cùng với Đại sứ quán để kết nối hỗ trợ về pháp lý và thủ tục cho doanh nghiệp từ Việt Nam từ sang cũng như hỗ trợ doanh nghiệp từ UAE tới Việt Nam để đầu tư.

- Trong lĩnh vực du lịch, tiềm năng của hai nước được tận dụng như thế nào thưa Đại sứ?

Đại sứ Nguyễn Thanh Diệp: Hiện nay các doanh nghiệp chủ yếu đưa khách từ Việt Nam sang UAE, khách UAE tới Việt Nam chưa nhiều. Chúng ta có khoảng 5-7 doanh nghiệp lớn về du lịch đang hoạt động tại UAE.

Đặc biệt, sau chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, bạn bè UAE biết thêm về Việt Nam nhiều hơn, số lượng khách du lịch từ UAE sang Việt Nam sẽ tăng lên, điều này sẽ tạo điều kiện để thúc đẩy quan hệ du lịch 2 nước. Đặc biệt, Đại sứ quán Việt Nam tại UAE quảng bá văn hóa, hội thảo về du lịch Việt Nam nhiều hơn để người UAE hiểu hơn về đất nước chúng ta và sẽ sang du lịch nhiều hơn.

Hiện nay, các doanh nghiệp chủ yếu đưa khách từ Việt Nam sang UAE. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Tuy nhiên, chúng ta cũng cần có các hoạt động để tháo gỡ các thủ tục về du lịch liên quan đến visa. Nếu chúng ta có thể miễn visa và có nhiều dịch vụ dành cho khách hồi giáo như các cửa hàng ăn uống phục vụ hơn thì chắc chắn Việt Nam sẽ là một điểm đến du lịch hấp dẫn nhiều người dân UAE.

- Đại sứ có thể cho biết mục tiêu về phát triển thương mại cũng như thúc đẩy văn hóa giữa hai nước trong năm 2025?

Đại sứ Nguyễn Thanh Diệp: Về mục tiêu thúc đẩy thương mại giữa 2 nước trong năm 2025, chúng tôi dự kiến tổ chức hội thảo liên quan nhằm xúc tiến môi trường đầu tư cũng như du lịch với sự tham gia của 300 doanh nghiệp 2 nước để kết nối và tìm hiểu môi trường, thu hút đầu tư.

Về văn hóa, chúng tôi sẽ tổ chức các hội chợ triển lãm về ẩm thực, tranh, áo dài Việt Nam nhằm thúc đẩy các hoạt động cộng đồng kết nối người Việt tăng cường gắn kết người Việt trên trường quốc tế. Bên cạnh đó là một loạt sự kiện liên quan ngày Quốc khánh (2/9) trong năm 2025.

- Dịp Tết Nguyên đán cổ truyền, Đại sứ quán Việt Nam tại UAE đã có những hoạt động gì trong công tác chuẩn bị đón Tết cho người Việt Nam tại UAE, thưa Đại sứ?

Đại sứ Nguyễn Thanh Diệp: Cùng với làm tốt cầu nối giữa hai nước, Đại sứ quán Việt Nam tại UAE đã tích cực xây dựng các tổ chức, đoàn hội và tổ chức nhiều hoạt động cộng đồng để gắn kết người Việt tại đây cũng như các hoạt động hướng về quê hương, giữ gìn và quảng bá giá trị văn hóa, lịch sử, đất nước, con người Việt Nam tại UAE.

Nhân dịp Tết Nguyên đán, Đại sứ quán phối hợp với Ban liên lạc cộng đồng tổ chức chương trình Xuân Quê hương với sự tham gia của khoảng 300 người Việt tại UAE. Tại chương trình này, chúng tôi sẽ tổ chức gói bánh chưng, các hoạt động vui chơi, giải trí, các trò chơi dân gian…

- Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ!

(Vietnam+)