Việt Nam trong ASEAN: Góc nhìn ngoại giao, văn hóa và môi trường

30 năm và 4 giai đoạn “Việt Nam trong ASEAN”

Ông Phạm Quang Vinh, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, nguyên Trưởng SOM ASEAN của Việt Nam đã nhắc đến thời điểm vô cùng đặc biệt này.

Ông Phạm Quang Vinh, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, nguyên Trưởng SOM ASEAN của Việt Nam

“Năm 2025 đánh dấu kỷ niệm 30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN”, ông Vinh nhắc lại.

Trong 30 năm qua, theo phân tích của nhà ngoại giao kỳ cựu Phạm Quang Vinh, quan hệ giữa Việt Nam – ASEAN đã trải qua 4 giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên là xây dựng lòng tin. Thứ hai là bắt kịp hội nhập. Thứ ba là làm quen với phương cách ASEAN. Giai đoạn hiện tại cùng nhau xây dựng tương lai, hướng tới các mục tiêu phát triển bền vững và thực chất.

Trong tiến trình này, Việt Nam và ASEAN đã có nhiều hoạt động giao lưu trong các lĩnh vực khác nhau. Theo ông Vinh, Việt Nam luôn chủ động và tích cực điều chỉnh chính sách phù hợp với tầm nhìn của ASEAN nhằm xây dựng một khu vực hòa bình, thịnh vượng và đoàn kết.

Trong bối cảnh xu thế chuyển đổi số, chuyển đổi xanh ngày càng phát triển, ông Vinh cho rằng, Việt Nam nói riêng và ASEAN nói chung sẽ đối mặt nhiều thách thức.

“Dù vậy, với nỗ lực gắn kết cộng đồng và giữ vững vai trò trung tâm trong cấu trúc khu vực, vị thế của ASEAN ngày càng được củng cố”, ông Phạm Quang Vinh nhấn mạnh.

Từ bản sắc văn hóa đến du lịch nội khối

Đồng quan điểm, ông Phan Chí Thành, Cựu Đại sứ Việt Nam tại Vương quốc Thái Lan, đã nhắc đến VietnamTown ở Udon Thani - Vietnam Town đầu tiên trên thế giới. Ông cho rằng, các đại sứ quán Việt Nam tại các quốc gia ASEAN khác có thể cân nhắc có những chiến lược hoặc hoạt động để tăng cường giao lưu văn hóa với nước sở tại.

Cuộc trao đổi “Việt Nam trong ASEAN do C asean Vietnam tổ chức

Nói về vai trò của văn hóa trong việc gắn kết các quốc gia trong khu vực ASEAN, bà Nguyễn Phương Hòa, Cục trưởng Cục Hợp tác Quốc tế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhấn mạnh, trong những năm qua, Việt Nam và các nước ASEAN đã cùng nhau xây dựng một ASEAN giàu bản sắc, nhưng vẫn giữ được những nét văn hóa độc đáo của mỗi dân tộc.

Trong đó, những chương trình hợp tác văn hóa nhằm thúc đẩy giao lưu, trao đổi nghệ thuật và phát triển du lịch – một trong những trụ cột quan trọng để gắn kết cộng đồng ASEAN.

Cũng theo Cục trưởng Nguyễn Phương Hòa, trong ASEAN, du lịch nội khối là trọng tâm.

Hằng năm, ASEAN đón hơn 100 triệu lượt khách quốc tế. Các nước như Thái Lan, Lào, Campuchia... là một trong những thị trường trọng điểm của Việt Nam và ngược lại, số du khách Việt Nam đến các nước trong khu vực ngày càng tăng.

Điểm đáng lưu ý là việc kết nối, hợp tác trong lĩnh vực du lịch, tạo ra nhiều sản phẩm du lịch hấp dẫn đang được các quốc gia ASEAN cùng quan tâm.

Cơ hội mới từ sáng kiến kinh tế biển xanh

Ông Lê Ngọc Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết Việt Nam và ASEAN đã có nhiều hoạt động giao lưu trong các lĩnh vực khác nhau, nổi bật là môi trường với các vấn đề như ô nhiễm không khí, ô nhiễm rác thải nhựa, biến đổi khí hậu…

Việt Nam đã tham gia nhiều nhóm công tác chung của ASEAN như Nhóm công tác Thành phố bền vững, Nhóm công tác Hóa chất, chất thải và Nhóm công tác về Biển… Đặc biệt là hợp tác trong chuyển đổi kinh tế, nổi bật là Sáng kiến phát triển kinh tế biển xanh.

Đây là một sáng kiến mới, khởi xướng vào năm 2023 khi Indonesia giữ vai trò Chủ tịch ASEAN. Đến năm 2024, trong vai trò chủ tịch kế nhiệm, Lào cũng có nhiều nỗ lực thúc đẩy sáng kiến này.

“Sáng kiến kinh tế biển xanh sẽ mang lại cơ hội cho cả Việt Nam và ASEAN, giúp bảo vệ môi trường, ứng phó với các thách thức như ô nhiễm biển, biến đổi khí hậu, axit hóa đại dương”, ông Lê Ngọc Tuấn nhấn mạnh.

C asean Vietnam 2024 “Việt Nam trong ASEAN” thu hút sự tham gia của các diễn giả là những nhà lãnh đạo đương nhiệm và tiền nhiệm đến từ Bộ Ngoại giao, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cùng các khách mời quan tâm đến vai trò của Việt Nam trong khu vực ASEAN.

C asean là tổ chức không vì lợi nhuận được thành lập bởi Thai Beverage Public Company Limited (ThaiBev) vào năm 2015 nhằm tạo ra một nền tảng kết nối các cộng đồng ASEAN, tập trung vào ba trụ cột chính: Kinh doanh và Phát triển Bền vững, Nghệ thuật và Văn hóa, Lãnh đạo và Phát triển Nhân tài.

C asean Vietnam, thành lập năm 2022, là chi nhánh đầu tiên của C asean ở ngoài Thái Lan.

Khánh Linh