Vì sao phát triển nhà ở xã hội tại Đà Nẵng vẫn chậm?

Hàng ngàn căn nhà ở xã hội khu Bàu Tràm phường Hòa Hiệp Nam, quận Liên Chiểu đã được xây dựng vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu của người dân.

Thủ tục chọn nhà đầu tư chậm

Có 11 dự án nhà ở xã hội với 8.771 căn đã được triển khai đầu tư, xây dựng tại Đà Nẵng từ năm 2021 đến nay. Trong đó, 1.774 căn đã hoàn thành đưa vào sử dụng và 1.880 căn của 3 dự án gồm khối B2 chung cư nhà ở xã hội khu công nghiệp Hòa Khánh, Chung cư xã hội cho người có công với cách mạng tại đường Vũ Mộng Nguyên, Chung cư nhà ở xã hội tại lô đất B4-2 thuộc Khu đô thị xanh Bàu Tràm Lakeside đang thực hiện thủ tục nghiệm thu, đưa vào sử dụng. Hiện nay tại Đà Nẵng có 3 dự án nhà ở xã hội đang tiếp tục triển khai với 1.598 căn gồm Chung cư thu nhập thấp tại KDC An Trung 2 - Khối nhà A, B; Chung cư thu nhập thấp tại KDC Đại Địa Bảo - Khối nhà C; Khu KTX sinh viên tập trung phía Tây và phía Tây mở rộng (tại Khu đô thị công nghiệp Hòa Khánh). Có 1 dự án nhà ở xã hội tại Khu đất B4-1, B4-2 thuộc Khu TĐC Hòa Hiệp 4 phường Hòa Hiệp Nam, quận Liên Chiểu với tổng số 1.564 căn hộ đã hoàn thành công tác lựa chọn chủ đầu tư.

Theo Sở Xây dựng Đà Nẵng, việc triển khai các dự án nhà ở xã hội mặc dù mang lại một số kết quả khả quan nhưng còn chậm so với tiến độ đề ra, mà nguyên nhân do thủ tục lựa chọn chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội chậm. Từ năm 2021 đến nay mới lựa chọn được chủ đầu tư 1 dự án nhà ở xã hội, còn 2 dự án khác dự kiến tháng 4-2025 mới hoàn thành công tác lựa chọn nhà đầu tư. Nguyên nhân việc chậm lựa chọn chủ đầu tư 2 dự án này do thay đổi của quy định pháp luật. Cụ thể, UBND TP phê duyệt hình thức lựa chọn nhà đầu tư đăng ký tham gia thực hiện 2 dự án nhà ở xã hội theo hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước, với tổng thời gian đấu thầu là 175 ngày (dự kiến hoàn thành trong năm 2024). Tuy nhiên, giai đoạn trên, nhiều quy định pháp luật mới, như Luật nhà ở, Luật đấu thầu…có hiệu lực thi hành, Ban QLDA phải rà soát, xây dựng hồ sơ mời thầu theo các quy định pháp luật mới ban hành. Một nguyên nhân khác là năng lực chủ đầu tư nhà ở xã hội còn hạn chế, dẫn đến chậm tiến độ dự án. Rồi việc tiếp cận vốn vay vốn ưu đãi theo Chương trình 120.000 tỷ còn nhiều khó khăn. Đến nay, dù thành phố đã công bố danh mục đủ điều kiện pháp lý để vay vốn đối với 4 dự án nhà ở xã hội nhưng chỉ có 1 dự án được vay vốn.

Hàng ngàn căn nhà ở xã hội khu Bàu Tràm phường Hòa Hiệp Nam, quận Liên Chiểu đã được xây dựng vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu của người dân.

Ưu tiên quỹ đất "sạch" để xây NƠXH

Trong năm 2025, Sở Xây dựng cho biết tiếp tục hoàn thành 1 dự án nhà ở xã hội với 728 căn, hoàn thành công tác lựa chọn chủ đầu tư 2 dự án còn lại với 1.955 căn. Đặc biệt, thành phố sẽ thực hiện chấp thuận chủ trương đầu tư và kêu gọi đầu tư 5 dự án với khoảng 3.300 căn. Cụ thể gồm chung cư số 10 Trịnh Công Sơn (quận Hải Châu), khu chung cư Hòa Minh, nhà ở xã hội tại lô đất A1-7 đường Chu Huy Mân (quận Sơn Trà), nhà ở xã hội khu đất A2-4 đường Ngũ Hành Sơn và đường dẫn lên cầu Tuyên Sơn, nhà ở xã hội tại lô đất B3 thuộc khu E -Khu dân cư Nam cầu Cẩm Lệ. Ngoài ra, thành phố sẽ phối hợp với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam triển khai 1 dự án thiết chế công đoàn và nhà với 700 căn.

Dự án nhà ở xã hội tại Khu công nghiệp Hòa Khánh.

Luật Nhà ở 2023 quy định chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại phải dành 20% quỹ đất hoặc bố trí quỹ đất khác để làm nhà ở xã hội, hoặc đóng bằng tiền. Thực tế, hầu hết các dự án nhà ở thương mại tại Đà Nẵng, chủ đầu tư lựa chọn phương án đóng tiền. Đây cũng là một trong những nguyên nhân làm chậm tiến độ phát triển nhà ở thành phố. Do đặc thù Đà Nẵng có quỹ đất công là đất sạch, đã giải phóng mặt bằng lớn, vì vậy giải pháp ưu tiên bố trí quỹ đất sạch này cho các dự án nhà ở xã hội đã được tính đến. Việc tiếp cận quỹ đất đã giải phóng mặt bằng, hạ tầng xung quanh hoàn chỉnh sẽ rút ngắn thời gian triển khai dự án nhà ở xã hội từ 1-3 năm.

Bên cạnh đó, trong các dự án nhà ở thương mại cần thiết phải ban hành chính sách ưu tiên quỹ đất do thành phố đang quản lý, nhất là quỹ đất lớn tại một số khu vực gần trung tâm thành phố, các khu tái định cư được đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư công để kêu gọi đầu tư nhà ở xã hội. Đây là giải pháp cấp thiết nhằm sớm triển khai đầu tư các dự án nhà ở xã hội, đáp ứng chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội theo Chương trình phát triển nhà ở thành phố giai đoạn 2021-2030 và Đề án Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp.

HẢI QUỲNH