Vì sao ông Trump đạt đột phá ở Gaza nhưng chưa thành công với xung đột Ukraine?

Tổng thống Nga Putin (trái) và Tổng thống Mỹ Trump. Ảnh: EFE/EPA

Hãng BBC đưa tin, chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ gặp người đồng cấp Nga Vladimir Putin tại Budapest, Hungary, Nhà Trắng thông báo hội nghị thượng đỉnh này đã bị hoãn vô thời hạn.

Các chuyên gia nhận định, việc đạt đột phá trong cuộc xung đột Israel - Hamas ở Dải Gaza có thể khó lặp lại với cuộc xung đột Nga - Ukraine, vốn đã kéo dài gần 4 năm.

Theo ông Steve Witkoff, đặc phái viên của Tổng thống Trump, chìa khóa để mở ra một thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza là việc Israel tấn công các nhà đàm phán của Phong trào Hồi giáo Hamas ở Qatar. Động thái này khiến các đồng minh Ảrập của Mỹ tức giận, nhưng lại tạo cho ông Trump lợi thế để gây áp lực buộc Thủ tướng Israel phải đi tới thỏa thuận với Hamas.

Trên thực tế, người dân Israel ủng hộ ông Trump hơn cả Thủ tướng Netanyahu nhờ những quyết định của ông Trump từ nhiệm kỳ tổng thống Mỹ đầu tiên như thay đổi lập trường của Washington về tính hợp pháp của các khu định cư Israel ở Bờ Tây, chuyển đại sứ quán Mỹ tới Jerusalem, ủng hộ chiến dịch quân sự của Israel chống Iran... Điều này mang lại cho ông Trump ảnh hưởng đặc biệt đối với người đứng đầu chính phủ Israel.

Thêm vào đó, ông Trump có mối quan hệ chính trị và kinh tế với các nhân tố Ảrập chủ chốt trong khu vực, khiến ông có sức mạnh ngoại giao để thúc đẩy một thỏa thuận.

Tuy nhiên, trong cuộc xung đột ở Ukraine, ông Trump có ít đòn bẩy hơn. Trong suốt 9 tháng qua, nhà lãnh đạo Mỹ đã gây sức ép với cả Nga lẫn Ukraine nhưng dường như tất cả đều chưa mang lại hiệu quả.

Lãnh đạo Nhà Trắng đe dọa sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với việc xuất khẩu năng lượng của Nga và cung cấp cho Ukraine vũ khí tầm xa mới. Song, ông cũng thừa nhận, hành động như vậy có thể làm kinh tế toàn cầu rối loạn và khiến xung đột leo thang hơn nữa.

Ông Trump cũng công khai chỉ trích Tổng thống Ukraine Zelensky, tạm thời dừng chia sẻ thông tin tình báo của Mỹ với Kiev và đình chỉ các chuyến hàng vũ khí tới Ukraine. Tuy nhiên, ông Trump sau đó lại lùi bước khi đối mặt với những lo ngại và cảnh báo của các đồng minh ở châu Âu rằng, sự sụp đổ của Ukraine có thể gây bất ổn cho toàn khu vực.

Tổng thống Mỹ đã gặp trực tiếp cả hai nhà lãnh đạo Nga và Ukraine, nhưng vẫn chưa thể đưa ra một giải pháp cho cuộc xung đột. Giới quan sát phương Tây nhận xét, Tổng thống Nga Putin có thể khai thác mong muốn đạt thỏa thuận của ông Trump như một cách để gây ảnh hưởng tới người đứng đầu nước Mỹ. Tuy nhiên, ông Trump khẳng định bản thân không bị nhà lãnh đạo Nga tác động.

Trong chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ nhiệm kỳ 2, ông Trump hứa sẽ chấm dứt cuộc xung đột ở Ukraine trong vài giờ. Tuy nhiên, sau đó, ông tuyên bố việc kết thúc cuộc xung đột này khó hơn dự đoán ban đầu. Đây là lời thừa nhận hiếm hoi về giới hạn quyền lực của ông Trump và sự khó khăn trong việc tìm kiếm một khuôn khổ hòa bình khi cả Moscow và Kiev đều chưa sẵn sàng.

Hoài Linh