Vì sao nhà sản xuất iPhone Foxconn tìm cách mua cổ phần của Renault tại Nissan?

Foxconn được cho đang trong quá trình “đàm phán thăm dò” để mua 15% cổ phần của Nissan Motor của Nhật Bản từ nhà sản xuất ô tô Pháp Renault.

Nhà sản xuất iPhone theo hợp đồng của Apple này đang để mắt đến việc mở rộng sang xe điện, thị trường mà Nissan đã giúp phổ biến khi ra mắt Nissan Leaf EV vào tháng 12 năm 2010, hơn một năm trước Tesla Model S.

"Renault sở hữu một số cổ phần tại Nissan và chúng tôi đã thảo luận về số cổ phần này", Chủ tịch Foxconn Young Liu phát biểu tại một sự kiện của công ty. "Chúng tôi sẽ xem xét, nhưng mục tiêu của chúng tôi không phải chỉ là mua cổ phiếu. Chúng tôi muốn hợp tác”.

Liu cho biết công ty của ông, được biết đến trong nước là Hon Hai Precision Industry, tuy nhiên không muốn mua lại Nissan. Việc tiếp quản từ một pháp nhân từ nước ngoài cực kỳ hiếm ở Nhật Bản và vẫn là một chủ đề nhạy cảm.

Bất chấp sự thận trọng của mình, Foxconn vẫn không loại trừ khả năng thỏa thuận trực tiếp với Renault để sở hữu 36% cổ phần của Nissan, được chia thành cổ phần nắm giữ trực tiếp (18,7%) và một phần được đặt trong một quỹ tín thác của Pháp. Nissan có vốn hóa gần 10 tỷ USD, vì vậy giá trị cổ phần của tập đoàn Pháp này vào khoảng 3,5 tỷ USD và việc bán có thể hữu ích để đầu tư vào các dự án mới.

Nissan nói với Fortune rằng họ "biết về các báo cáo", nhưng từ chối bình luận thêm, trong khi Renault cũng không trả lời yêu cầu bình luận.

Thực tế nhà sản xuất ô tô của Pháp khó có thể khai thác nhiều giá trị chiến lược từ cổ phần của mình, vì không có dự án liên doanh mới nào có thể tạo ra sự hiệp lực thông qua hoạt động R&D, sản xuất hoặc mua sắm chung, vì vậy việc thoát ra có thể hữu ích tùy thuộc vào giá cả.

Kể từ khi xe điện trở thành công nghệ mới nổi được người tiêu dùng Trung Quốc trẻ tuổi, am hiểu công nghệ và ngày càng giàu có lựa chọn, ngày càng có nhiều công ty, đặc biệt là ở Châu Á, tìm cách thâm nhập vào thị trường xe điện.

Một ví dụ điển hình là nhà sản xuất ô tô trong nước đầu tiên của Việt Nam, VinFast, đã nhanh chóng trở thành công ty có giá trị thứ ba trong ngành trên thế giới chỉ sau Tesla và Toyota.

Việc chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện có sự khác biệt lớn hơn nhiều thông qua phần mềm đã xóa bỏ nhiều rào cản gia nhập vốn thường ngăn cản ngành công nghiệp ô tô khỏi các đối thủ cạnh tranh mới.

Cho dù thông qua nhà sản xuất iPhone Foxconn nổi tiếng với hoạt động sản xuất của bên thứ ba, có vẻ như sản xuất ô tô cho các thương hiệu khác sẽ là câu chuyện khác.

Việc chế tạo ô tô, ngay cả những loại có cơ chế đơn giản hơn nhiều và ít bộ phận chuyển động hơn như EV, vẫn đòi hỏi chuyên môn và bí quyết đáng kể, đặc biệt nếu mục tiêu là tăng trưởng có lợi nhuận. Đối với mỗi bước đột phá có vẻ thành công của một công ty điện tử tiêu dùng như SU7 của Xiaomi, thì lại có một Dự án Titan của Apple không bao giờ thành công.

Cách tiếp cận của bên thứ ba cũng đã được thử nghiệm trước đây. Cho dù là Bertone ở Ý, Karmann ở Đức, Heuliez ở Pháp hay VDL Nedcar ở Hà Lan, một số nhà sản xuất nhỏ cũng đã cố gắng sản xuất ô tô cho các thương hiệu. Một số ít, như Valmet Automotive của Phần Lan và cơ sở Steyr của Magna ở Áo, vẫn xoay xở để tồn tại.

Mẫu số chung cho các nhà sản xuất ô tô theo hợp đồng này cuối cùng gặp phải là ngành công nghiệp ô tô đã phải vật lộn với tình trạng dư thừa công suất mà họ không thể giải quyết được, vì việc đóng cửa các nhà máy hoạt động kém hiệu quả là cực kỳ tốn kém. Do đó, các công ty trước tiên thường sử dụng bất kỳ nhà máy hiện có nào mà họ sở hữu trước khi họ thuê ngoài công việc cho những người khác. Chỉ những thương hiệu hoàn toàn mới như Polestar không có bất kỳ cơ sở cũ nào mới thể hiện sự sẵn sàng làm như vậy.

Nhà sản xuất ô tô của Pháp Renault đã sở hữu 15% cổ phần trực tiếp tại Nissan kể từ khi công ty nắm quyền kiểm soát thực tế vào năm 1999, khi lần đầu tiên cử một giám đốc ô tô mới vào nghề là Carlos Ghosn từ Michelin đến để tái cấu trúc nhà sản xuất ô tô đang gặp khó khăn này.

Trước đó, các cuộc đàm phán sáp nhập đã tan vỡ chỉ sau hơn một tháng do lòng kiêu hãnh của Nissan và quyết định đột ngột của Honda là sửa đổi các điều khoản, đề xuất Nissan trở thành công ty con.

Nissan trong nhiều năm qia cho đến năm 2020 là nhà sản xuất ô tô lớn thứ hai của Nhật Bản sau Toyota, đã yêu cầu được đối xử gần như bình đẳng trong các cuộc đàm phán mặc dù vị thế của họ yếu hơn.

Honda trong khi đó đã gây sức ép buộc Nissan phải cắt giảm sâu hơn lực lượng lao động và năng lực nhà máy, nhưng Nissan không muốn xem xét việc đóng cửa nhà máy vì về mặt chính trị rất nhạy cảm. Các nguồn tin cho biết Nissan cảm thấy họ có thể tự phục hồi, mặc dù gặp nhiều khó khăn.

Nam Nguyễn