Vì sao Mỹ chọn bầu Tổng thống năm 2024 vào ngày 5/11?

Phải thống nhất 1 ngày bầu cử

Chỉ còn vài ngày nữa là đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2024, được ấn định vào thứ ba, ngày 5/11.

Trong ngày bầu cử, cử tri nước Mỹ sẽ đi bỏ phiếu bầu cử Tổng thống và Phó tổng thống mới. Khoảng 1/3 thượng nghị sĩ và 435 thành viên Hạ viện Mỹ cũng sẽ được bầu chọn trong ngày đặc biệt này.

Hai ứng viên Tổng thống Mỹ năm 2024 là cựu Tổng thống Donald Trump và đương kim Phó tổng thống Kamala Harris. (Ảnh: Reuters)

Không giống hầu hết quốc gia tổ chức bầu cử vào ngày chủ nhật, từ năm 1845, Quốc hội Mỹ đã thông qua đạo luật thống nhất thời gian bầu cử trên toàn quốc vào ngày thứ ba đầu tiên của tháng 11.

Thực tế trước khi đạo luật năm 1845 được ban hành, tất cả tiểu bang ở Mỹ được phép tổ chức bầu cử vào bất kỳ ngày nào trong vòng 34 ngày trước thứ tư đầu tiên của tháng 12, thời điểm họp mặt của cử tri bầu Đại cử tri đoàn.

Do đó nhiều tiểu bang bỏ phiếu từ sớm đã công bố kết quả, gây ảnh hưởng đến kết quả tại các tiểu bang tổ chức bầu cử muộn hơn.

Vì thế Mỹ buộc phải thống nhất một ngày duy nhất trên toàn quốc, chọn làm Ngày Bầu cử.

Thứ ba đầu tiên của tháng 11 là phù hợp nhất

Xét theo điều kiện lịch sử lúc bấy giờ (khoảng thế kỷ XIX), phần lớn người Mỹ khi đó làm nông nghiệp. Nếu bầu cử vào mùa xuân hoặc đầu mùa hè sẽ ảnh hưởng đến mùa vụ trồng trọt. Bầu cử vào cuối hè, đầu thu lại trùng với mùa thu hoạch của nông dân.

Từ năm 1845, Mỹ thống nhất bầu cử Tổng thống vào ngày thứ ba đầu tiên của tháng 11. (Ảnh: Reuters)

Do đó tháng 11, thời điểm cuối thu, thu hoạch hoàn tất và cũng là thời điểm trước khi mùa đông khắc nghiệt đến, là lựa chọn phù hợp nhất cho bầu cử.

Ngày bầu cử cũng không thể diễn ra vào chủ nhật hoặc thứ tư, bởi chủ nhật là ngày nghỉ ngơi, thờ phụng, trong khi nhiều địa phương ở Mỹ khi đó chọn thứ tư là ngày họp chợ.

Ngày bầu cử cũng cần phải diễn ra sau ngày thứ hai đầu tiên của tháng để tránh trường hợp bầu cử vào ngày 1/11. Theo quan niệm của một số người theo đạo Thiên chúa, đây là ngày lễ của các thánh, trong khi các thương gia thường lấy ngày đầu tiên của tháng để thanh toán sổ sách tháng trước đó.

Ngoài ra, ở các vùng nông thôn Mỹ khi đó, điểm bỏ phiếu gần nhất có thể cách xa, mất đến cả ngày đường đi lại do phương tiện giao thông còn hạn chế. Vì thế, ngày thứ ba đầu tiên trong tháng 11 là lựa chọn phù hợp nhất cho bầu cử Tổng thống Mỹ.

Theo Hiến pháp Mỹ, Tổng thống và Phó Tổng thống có nhiệm kỳ 4 năm, 435 thành viên Hạ viện Mỹ có nhiệm kỳ 2 năm. Nhiệm kỳ của Thượng nghị sĩ dài hơn, cụ thể là 6 năm.

Với quy luật trên, cuộc bầu cử Tổng thống 2028 sẽ diễn ra vào thứ ba ngày 7/11, cuộc bầu cử năm 2032 sẽ diễn ra vào thứ ba, ngày 2/11.

Lưu Gia Huy