Vì sao lệnh bắt giữ ông Yoon bị Cơ quan An ninh Tổng thống ngăn cản?

Những người ủng hộ ông Yoon Suk-yeol biểu tình phản đối lệnh bắt giữ và ngăn cản cảnh sát. Ảnh: Reuters.

Xung đột giữa đội bắt giữ và lực lượng an ninh Tổng thống

Vào khoảng 7h00 sáng, đội thực thi lệnh bắt giữ bao gồm 30 điều tra viên của CIO và 120 cảnh sát đã có mặt trước dinh thự của Tổng thống Yoon. Tại đây, họ bị 20 nhân viên của Cơ quan An ninh Tổng thống chặn lại bên ngoài hàng rào dinh thự. Sau khoảng 1 tiếng giằng co, các điều tra viên của CIO đã vào được trong cổng.

Tuy vậy, các điều tra tiếp tục bị ngăn cản bởi các binh sĩ thuộc Bộ Tư lệnh Phòng vệ Thủ đô bên trong dinh thự, sau đó họ tiếp tục phải đối mặt với lực lượng cận vệ của Tổng thống.

Đại diện của CIO đã xuất trình lệnh bắt và khám xét cho Cơ quan An ninh Tổng thống, nhưng bị từ chối hợp tác. Cơ quan này viện dẫn Đạo luật Cơ quan An ninh Tổng thống, khẳng định dinh thự là "khu vực an ninh bất khả xâm phạm theo Hiến pháp".

Xe chở các nhân viên CIO và cảnh sát bị chặn không thể vào trong dinh thự. Ảnh: AFP.

Ngoài các đơn vị bảo vệ, việc bắt giữ của CIO cũng gặp khó khăn vì đám đông người ủng hộ ông Yoon Suk-yeol tụ tập trước cửa dinh thự. Dù không có đụng độ, nhưng đám đông cũng khiến quá trình tiến vào dinh thự bị chậm lại.

Trước đó Cơ quan an ninh Tổng thống đã bác bỏ việc cưỡng chế điều tra trên cơ sở Điều 110, khoản 1, và Điều 111, khoản 1 Bộ luật Tố tụng Hình sự Hàn Quốc.

Khả năng cưỡng chế bắt giữ ông Yoon như thế nào?

Đội ngũ luật sư của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol gọi lệnh bắt giữ là "bất hợp pháp", tuyên bố sẽ thực hiện những hành động pháp lý phù hợp. Cơ quan An ninh Tổng thống Hàn Quốc tuyên bố sẽ thực hiện các biện pháp an ninh theo đúng quy định của pháp luật.

Nếu cảnh sát bắt giữ ông Yoon, cảnh vệ có quyền ngăn cản không? Cảnh sát có thể đột nhập bắt không?

Lực lượng đến bắt giữ bị chặn lại ngoài cổng. Ảnh: AFP.

Vấn đề này xảy ra là do một “lỗi” trong luật pháp Hàn Quốc. Trước hết, theo quy định, Tổng thống có thể bị bắt vì bị nghi ngờ gây bạo loạn. Trong trường hợp này, việc lính canh của Cơ quan An ninh Tổng thống chống lại sự bắt giữ của cảnh sát là hỗ trợ cho tội phản quốc.

Nhưng vấn đề nằm ở quá trình xác định tội danh gây bạo loạn. Ngoại trừ Tòa án Hiến pháp ra, CIO và Đội điều tra thuộc Cơ quan Cảnh sát Quốc gia hiện đang điều tra ông Yoon đều không có quyền lực này. Lệnh bắt giữ ông Yoon lần này do Tòa án quận phía Tây Seoul ban hành và họ cũng không có thẩm quyền này.

Có thể tham chiếu các vụ án trước đó, vào ngày 11/12, Đội điều tra đặc biệt của Trụ sở điều tra quốc gia trực thuộc Cơ quan cảnh sát quốc gia Hàn Quốc đã tiến hành khám xét Văn phòng Tổng thống ở Yongsan, Seoul. Tuy nhiên, do bị Cơ quan An ninh Tổng thống cản trở nên đội điều tra đặc biệt về thiết quân luật khẩn cấp của Cảnh sát Hàn Quốc đã không thể vào Văn phòng Tổng thống để tiến hành khám xét và thu giữ chứng cứ, chỉ nhận được một lượng nhỏ thông tin do Văn phòng Tổng thống tùy ý cung cấp.

Về bản chất, lệnh bắt giữ lần này và lệnh khám xét trước đó tương tự nhau. Như vậy, lý do "áp dụng hình sự với Tổng thống" là không đủ đặc biệt.

Ông Yoon Suk Yeol đã ba lần cự tuyệt giấy triệu tập của CIO. Ảnh: Zaobao.

Thứ hai, đối với tình huống cảnh sát dùng vũ lực xông vào khi lính canh ngăn cản, xác suất xảy ra chuyện này là gần bằng “0” - cả hai bên đều không thể nổ súng, vì vậy cuối cùng vẫn phải tìm cách thỏa hiệp.

Quy trình đúng đắn sẽ là: Quy trình luận tội Tổng thống hiện đã được Quốc hội bỏ phiếu thông qua và cần phải được Tòa án Hiến pháp bỏ phiếu chấp thuận. Nếu Tổng thống bị bỏ phiếu buộc từ chức, ông Yoon sẽ không còn được hưởng các quyền lợi của Tổng thống nữa. Khi đó cảnh sát mới có thể khám xét và bắt giữ.

Nhiều đời Tổng thống trước đây của Hàn Quốc đã từng trải qua quy trình như vậy, và theo những tiền lệ, họ buộc phải tuân theo và có rất ít sự phản kháng.

Vì đây là lần đầu tiên lệnh bắt giữ được ban hành đối với một Tổng thống đương nhiệm nên Hàn Quốc vẫn đang trong giai đoạn thảo luận về việc liệu lực lượng cảnh vệ Tổng thống có quyền từ chối chấp hành hay không và tình hình cũng chưa rõ ràng.

Do bản thân các bên đều có lý lẽ riêng bảo vệ cho mình, tìm mọi cách lợi dụng kẽ hở của pháp luật nên mọi người chỉ có thể chờ xem điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.

Quan điểm chung được nhiều người nhất trí về vấn đề này là ông Yoon sẽ được hưởng mọi quyền lợi của Tổng thống cho đến khi ông từ chức. Ông sẽ không bị bắt giữ trực tiếp cho đến khi tội danh gây bạo loạn được xác định.

Cơ quan An ninh Tổng thống Hàn Quốc tuyên bố rằng “các biện pháp an ninh cho Tổng thống sẽ được thực hiện theo đúng trình tự hợp pháp” để đáp lại lệnh bắt giữ.

Theo QQnews

Thu Thủy