Vì sao đàn ông nghèo thời xưa hiếm khi 'ế vợ'?
Dù tư tưởng phong kiến đặt nặng địa vị nam giới và cho phép đàn ông giàu có nhiều vợ, nhưng chính sách hôn nhân bắt buộc lại giúp đàn ông nghèo vẫn có thể lập gia đình. Đây là minh chứng cho việc xã hội dù bất công nhưng vẫn tồn tại những cơ chế để duy trì sự cân bằng.
Trong xã hội phong kiến, tư tưởng trọng nam khinh nữ ăn sâu vào nếp nghĩ, tạo nên sự chênh lệch rõ rệt về địa vị giữa hai giới. Giới thượng lưu có thể năm thê bảy thiếp, trong khi phụ nữ hầu như không có quyền tự quyết, phải sống theo nguyên tắc "tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử". Vậy trong bối cảnh đó, tại sao đàn ông nghèo lại ít khi "ế vợ"?

Ảnh minh họa.
Sự chuyển dịch từ mẫu hệ sang phụ hệ
Trước khi chế độ phong kiến hình thành, xã hội từng tồn tại chế độ mẫu hệ, nơi phụ nữ giữ vai trò trung tâm. Trẻ em sinh ra mang họ mẹ, và thậm chí đa phu (một vợ nhiều chồng) từng phổ biến.
Tuy nhiên, khi sức lao động trở thành yếu tố then chốt, đàn ông dần khẳng định vị thế nhờ khả năng sản xuất và chiến đấu. Xã hội chuyển sang phụ hệ, địa vị phụ nữ suy giảm, trở thành đối tượng bị kiểm soát chặt chẽ trong hôn nhân và đời sống.
Đàn ông giàu cưới nhiều vợ, đàn ông nghèo vẫn có cơ hội
Với tầng lớp thượng lưu, việc cưới nhiều vợ không chỉ thể hiện quyền lực mà còn nhằm duy trì nòi giống. Điều này vô tình dẫn đến tỷ lệ chênh lệch nam - nữ, khiến nhiều người lo ngại đàn ông nghèo sẽ khó lấy vợ.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy đàn ông nghèo vẫn có cơ hội lập gia đình, nhờ vào các chính sách hôn nhân của triều đình.
Biện pháp "cưỡng chế kết hôn" thời phong kiến
Để đảm bảo trật tự xã hội và tránh tình trạng phụ nữ không lấy chồng, triều đình áp dụng hai biện pháp chính:
Quy định độ tuổi kết hôn: Ở một số triều đại, phụ nữ phải kết hôn trước 18 tuổi, thậm chí từ 13 - 14 tuổi đã được gả chồng. Nếu quá tuổi mà chưa lấy chồng, gia đình có thể bị phạt tiền, buộc phải tìm đối tượng phù hợp.
Ghép đôi với đàn ông nghèo: Nhà nước còn có chính sách hỗ trợ phụ nữ quá tuổi kết hôn bằng cách gả họ cho những người đàn ông nghèo, lớn tuổi hoặc có khiếm khuyết. Điều này giúp giải quyết một phần vấn đề hôn nhân trong xã hội.
Ngoài ra, chiến tranh liên miên cũng khiến đàn ông thuộc giới thượng lưu ít tham gia quân đội, trong khi tầng lớp nghèo phải ra trận. Điều này làm thay đổi cán cân dân số, tạo điều kiện để đàn ông nghèo có thể kết hôn.