Những lá đơn xin thoát nghèo

UBND xã Chiềng On, huyện Yên Châu họp triển khai thực hiện chương trình giảm nghèo.

Câu chuyện của lòng tự trọng

“Mang danh hộ nghèo nhiều năm xấu hổ lắm, mình phải cố thoát nghèo thôi !”, “Xin thoát nghèo không phải vì đã hết khó khăn, mà mình có sức lao động, còn cơ hội để vươn lên, dành sự trợ giúp cho những hộ còn khó khăn khác”... Đó là những lời tâm sự chân thành, mộc mạc trong những lá đơn xin thoát nghèo của những hộ dân xã Chiềng On.

Những lá đơn xin thoát nghèo của các hộ dân.

Lần theo địa chỉ trên lá đơn gửi về UBND xã, chúng tôi đến bản Nà Dạ, nơi có số hộ xin thoát nghèo nhiều nhất xã. Tìm đến gia đình anh Vì Văn Hợp, một trong 50 hộ Xinh Mun đầu tiên của bản Nà Dạ tự nguyện viết đơn xin thoát nghèo. Nhà có 5 nhân khẩu, vợ chồng anh nuôi 2 con nhỏ và mẹ già ốm yếu. Nếu vẫn trong danh sách hộ nghèo chắc chắn được hưởng chế độ miễn giảm học phí, bảo hiểm y tế... phần nào đó vơi bớt chi phí của gia đình, nhưng anh không quá băn khoăn vì điều đó nữa.

Dẫn chúng tôi đi thăm vườn mận hậu của gia đình, anh Hợp chia sẻ: Trước đây, cuộc sống gia đình vất vả quanh năm, ăn không đủ no, nhà có ít đất nương nhưng lại thiếu vốn để sản xuất. 3 năm gần đây, được cán bộ xã tuyên truyền trồng mận hậu và hướng dẫn làm hồ sơ vay vốn, tôi đã vay 30 triệu đồng, đầu tư trồng mận thay thế diện tích trồng ngô của gia đình. Hiện nay, gần 1 ha mận hậu đã cho thu hoạch 12 tấn quả/năm; gia đình học cách rải vụ cho mận, năm qua thu gần 1 tấn mận trái vụ, cho thu nhập khá. Nợ cũ đã trả hết, tôi cũng tiết kiệm được một khoản để sửa sang nhà cửa, nuôi thêm 4 con bò và nuôi gà đen. Cuộc sống gia đình cải thiện hơn trước nhiều, nên năm nay tôi chủ động tự nguyện viết đơn xin thoát nghèo.

Cùng với anh Hợp, năm qua, một số hộ đồng bào dân tộc Mông của bản Đin Chí tự nguyện xin ra khỏi danh sách hộ nghèo vì gia đình đã biết cách trồng mận, bí đao, nuôi trâu, bò nhốt chuồng theo hướng dẫn của cán bộ xã và bộ đội biên phòng nên đã có thu nhập.

Gia đình anh Vàng Lao Lịa, bản Đin Chí nhiều năm trong danh sách hộ nghèo của xã Chiềng On. Vợ chồng ở cùng bố mẹ, cả nhà chỉ có 1 ha đất nương, năm trồng mía, năm trồng sắn, cả năm thu được khoảng hơn 10 triệu đồng, không đủ trả tiền ứng mua giống, phân bón cho đại lý. Vợ chồng phải đi làm thuê theo mùa vụ, thu nhập gia đình không ổn định. Nắm hoàn cảnh khó khăn của gia đình anh Lịa, cán bộ xã, bản và chiến sĩ Đồn Biên phòng Chiềng On đã hỗ trợ giống cây mận hậu, chanh leo và hướng dẫn gia đình kỹ thuật chăm sóc, làm giàn trồng bí đao tăng vụ. Nhờ vậy, vụ vừa qua, gia đình thu 10 tấn bí đao, 12 tấn mận và chanh leo, cho thu nhập trên 100 triệu đồng.

Anh Lịa tâm sự thêm: Gia đình vẫn chưa thoát nghèo, nhưng được quan tâm hỗ trợ của chính quyền địa phương và bộ đội, là động lực để tôi cố gắng vươn lên. Còn trẻ, còn sức khỏe, chịu khó lao động, chắc chắn sẽ thoát nghèo.

Hộ nghèo xã Chiềng On, huyện Yên Châu được hỗ trợ xây nhà ở.

Đối với gia đình ông Vì Văn Sồm, bản Nà Cài, hoàn cảnh gia đình khó khăn, đông con, không có điều kiện sửa chữa nhà ở. Được hỗ trợ 60 triệu đồng từ nguồn kinh phí hỗ trợ xóa nhà tạm để làm nhà, cuối năm vừa qua, gia đình ông được đón Tết trong căn nhà mới khang trang, kiên cố. Ông Sốm phấn khởi: Không chỉ là nơi che nắng, che mưa, ngôi nhà mới là động lực để tôi viết đơn xin thoát nghèo. Có nhà mới, tôi yên tâm nuôi dạy con cái, tập trung lao động sản xuất, vươn lên phát triển kinh tế.

Mỗi lá đơn thoát nghèo, là một hoàn cảnh khác nhau, nhưng đều có một điểm chung đó là ý chí nghị lực vươn lên cùng có nguyện vọng, mong muốn được ra khỏi danh sách hộ nghèo. Trong năm vừa qua, xã Chiềng On có 123 hộ tự nguyện viết đơn xin thoát nghèo; lan tỏa thành phong trào tại địa phương.

Xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại

Ở vùng cao biên giới đặc biệt khó khăn của huyện Yên Châu, xã Chiềng On có gần 1.300 hộ, trên 80% dân số là đồng bào dân tộc Xinh Mun. Cả xã có hơn 2.500 ha đất nông nghiệp, nhưng có độ đốc cao, đất bị xói mòn, bạc màu nên năng suất cây trồng thấp. Bên cạnh đó, giao thông đi lại khó khăn cũng là những nguyên nhân khiến tỷ lệ hộ nghèo của xã Chiềng On vẫn ở mức cao.

Cán bộ xã Chiềng On vận động nhân dân đưa cây lê vào trồng.

Thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo, nhiều năm qua, từ các chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, xã Chiềng On đã được nhà nước đầu tư sửa chữa 2 tuyến đường giao thông liên bản Nà Đít - Co Tôm và Nà Cài - Bản Khuông - Đin Chí với tổng kinh phí 700 triệu đồng; xây dựng 2 công trình nước sạch và 2 dự án nước sinh hoạt phân tán cho gần 600 hộ; hỗ trợ xóa 60 nhà tạm cho hộ nghèo với tổng kinh phí trên 3 tỷ đồng. Cùng với đó, xã cũng kêu gọi các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong và ngoài huyện hỗ trợ trên 50.000 giống cây cà phê và 1,7 ha cây cà gai leo, tạo sinh kế cho các hộ nghèo...

Phát huy mọi nguồn lực, đặc biệt là nội lực trong nhân dân và xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào nhà nước, UBND xã Chiềng On đã triển khai tuyên truyền, tổ chức đối thoại với nhân dân về chính sách giảm nghèo; thành lập tổ công tác, phân công các đảng viên hỗ trợ, giúp đỡ hộ nghèo.

Đồng thời, rà soát, phân loại các hộ theo nhóm nguyên nhân nghèo để đề xuất hình thức hỗ trợ phù hợp; bố trí, lồng ghép phát huy hiệu quả các nguồn lực, ưu tiên hỗ trợ sinh kế, phát triển sản xuất, giúp các hộ mới thoát nghèo mua phương tiện sản xuất, cây, con giống. Tuyên truyền nâng cao ý thức, trách nhiệm của người nghèo trong việc phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo. Đặc biệt, xã chỉ đạo các hội, đoàn thể phát huy tối đa hiệu quả các tổ ủy thác cho vay vốn ưu đãi để người dân mạnh dạn đầu tư phát triển sản xuất thoát nghèo bền vững.

Nông dân bản Nà Dạ, xã Chiềng On trao đổi ứng dụng tưới tiết kiệm, chăm sóc vườn mận hậu.

Ông Lại Hữu Hưng, Chủ tịch UBND xã Chiềng On, chia sẻ: Xã thực hiện có hiệu quả các chính sách giảm nghèo, như: Chính sách dạy nghề, tạo việc làm, hỗ trợ về giáo dục, đào tạo, y tế, nhà ở; chính sách trợ giúp pháp lý cho người nghèo... Nhờ vậy, hằng năm, số hộ gia đình xin ra khỏi hộ nghèo ngày càng tăng. Sau khi viết đơn, các gia đình nỗ lực lao động sản xuất, áp dụng khoa học kỹ thuật, sử dụng có hiệu quả nguồn vốn vay với quyết tâm thoát nghèo bền vững. Theo kết quả rà soát, năm 2021, tổng số hộ nghèo xã Chiềng On chiếm 71,5%; đến cuối năm 2024, giảm còn 34,8%, là địa phương có tỷ lệ hộ nghèo giảm cao nhất huyện.

Công cuộc giảm nghèo, đòi hỏi sự nỗ lực từ nhiều phía, trong đó, quan trọng là người nghèo phải có quyết tâm, tự thân vươn lên thoát nghèo. Hơn 100 lá đơn đầu tiên xin ra khỏi danh sách hộ nghèo ở xã biên giới Chiềng On, không hẳn vì các hộ gia đình đã thực sự hết khó khăn nhưng các hộ có ý thức vươn lên, xóa bỏ tư tưởng trông chờ ỷ lại vào Nhà nước, cùng chính quyền địa phương đẩy mạnh phong trào thi đua phát triển kinh tế, triển khai hiệu quả chương trình giảm nghèo bền vững.

Bài, ảnh: Thanh Huyền