Vì sao chúng ta thường thắp 3 nén hương khi cúng?

Thắp hương là nghi thức quan trọng, không thể thiếu trong các lễ cúng bái của người Việt Nam. Mỗi nén hương được thắp lên mang theo lòng tôn kính chân thành của con người trong mối quan hệ với tổ tiên, vong linh thân nhân quá cố cũng như với thần, Phật. Điều mà nhiều người từng tự hỏi là vì sao thắp 3 nén hương, con số này có ý nghĩa gì?

Vì sao thắp 3 nén hương khi cúng?

Ý nghĩa sâu xa của con số 3 trong việc thắp hương có thể được giải thích qua nhiều khía cạnh khác nhau.

Tam Bảo: Trong Phật giáo, con số ba tượng trưng cho Tam Bảo, bao gồm Phật (người giác ngộ), Pháp (giáo lý của Phật) và Tăng (cộng đồng tu sỹ). Thắp ba nén hương là để kính trọng Tam Bảo, thể hiện lòng tri ân và cầu nguyện sự bảo hộ.

Tam Giới: Theo quan niệm của nhiều Phật tử, ba cây hương đại diện cho tam giới: Dục giới, Sắc giới và Vô sắc giới; thắp hương là để cầu mong sự hài hòa và bình yên cho cả ba cõi này.

Tam Đa: Trong văn hóa dân gian Việt Nam, con số ba cũng đại diện cho Tam Đa, tức Phúc (hạnh phúc), Lộc (tài lộc), Thọ (trường thọ). Khi thắp ba nén hương, người ta cầu mong cuộc sống viên mãn, có đủ cả 3 yếu tố này.

Thiên, Địa, Nhân: Đây là ba yếu tố cơ bản của thế giới, gồm Thiên (trời), Địa (đất), Nhân (người).

Vì sao mỗi lần cúng chúng ta thường thắp 3 nén hương? (Ảnh: Lịch ngày tốt)

Ngoài ra, ba nén hương còn tượng trưng cho sự kết nối vững chắc giữa con người và các vị thần linh, ông bà tổ tiên, nhờ vào đó mà con người mong nhận được sự phù hộ.

Số ba còn tượng trưng cho sự đoàn kết, vững chắc như kiềng ba chân. Nó nhắc nhở mỗi người cần sống hòa thuận, giúp đỡ lẫn nhau trong gia đình và cộng đồng. Việc thắp đều ba nén hương còn là cách để thể hiện lòng tôn kính với ông bà tổ tiên, nhớ về cội nguồn và duy trì những giá trị văn hóa truyền thống.

Thắp hương thế nào là đúng cách?

Thắp hương không chỉ đơn giản là đốt cây hương và cắm vào lư, bát trên bàn thờ mà phải tuân thủ một số quy tắc quan trọng để thể hiện sự thành kính, trang trọng.

Trước khi thắp hương, cần làm sạch bàn thờ, bao gồm việc lau chùi bụi bặm và đảm bảo mọi thứ được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp. Đối với gia đình có bàn thờ Phật và gia tiên riêng biệt, cần phân biệt rõ ràng để tránh nhầm lẫn khi thắp hương.

Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại hương khác nhau. Hãy chọn những loại hương được làm từ nguyên liệu tự nhiên, không chứa hóa chất độc hại để đảm bảo sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Để thắp hương đúng cách, người thực hiện cần lưu ý một số quy tắc quan trọng. (Ảnh: Shutterstock)

Số nén hương được thắp thường là 3, nhưng cũng có thể là 1, 5 hoặc 7, tóm lại đều là số lẻ.

Một nén hương: Một nén hương tượng trưng cho một tâm niệm, một lời khấn nguyện mang tính chất thông thường, không cầu kỳ hay phức tạp.

Năm nén hương: Số 5 gắn với Ngũ hành, hoặc đại diện cho lời cầu nguyện từ ngũ phương: Đông, Tây, Nam, Bắc và Trung tâm. Việc thắp 5 nén hương thường thấy trong các nghi lễ quan trọng, lễ tang, lễ cúng các bậc thần linh hoặc khi có đại sự.

Bảy hoặc chín nén hương: Trong một số trường hợp đặc biệt, bảy hoặc chín nén hương có thể được sử dụng. Bảy nén thường không phổ biến vì số bảy được coi là con số thần thánh trong nhiều nền văn hóa. Chín nén thường được sử dụng trong các nghi lễ để mời gọi các vị thần linh, với ý nghĩa cầu chúc cho sự viên mãn, phát triển.

Khi thắp hương, nên thắp bằng lửa từ diêm hoặc bật lửa, tránh dùng lửa từ bếp. Nên cầm bó hương bằng hai tay, châm lửa vào đầu hương và chờ cho hương cháy đều. Dùng tay quạt nhẹ để tắt ngọn lửa, tránh dùng miệng thổi. Sau khi thắp xong, cần cắm hương một cách từ tốn và cẩn thận.

Sau khi thắp hương, người thực hiện nghi lễ phải đứng ngay ngắn trước bàn thờ, hai tay chắp trước ngực và khấn nguyện. Nội dung khấn nguyện nên rõ ràng, chân thành, thể hiện lòng thành kính và cầu mong ơn phúc cho gia đình.

Nhật Thùy