Văn hóa khẳng định vai trò 'nền tảng'

Người dân TP Thanh Hóa tham gia Liên hoan văn hóa các dân tộc tỉnh Thanh Hóa năm 2024.

Những “trái ngọt” từ mạch nguồn

Xứ Thanh được ví như “cái nôi” văn hóa với nền văn hóa Đông Sơn - một đỉnh cao rực rỡ của văn hóa dân tộc và một kho tàng di sản văn hóa vật thể và phi vật thể phong phú, đặc sắc. Từ mạch nguồn truyền thống ấy, văn hóa xứ Thanh luôn phát triển, hội nhập theo hướng tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc. Một trong những cách làm phát huy vai trò “nền tảng” của văn hóa đó là xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, an toàn thông qua việc thực hiện các nghị quyết, chủ trương, phong trào về xây dựng và phát triển văn hóa. Điển hình trong đó là thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” (TDĐKXDĐSVH) gắn với thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Năm 2024, tỉnh Thanh Hóa đã thực hiện tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Những kết quả đạt được trong thực hiện Nghị quyết số 33 đã trở thành “tín hiệu vui” cho việc xây dựng môi trường văn hóa văn minh, lành mạnh, an toàn theo hướng vừa tiên tiến vừa đậm đà bản sắc dân tộc của xứ Thanh.

Nổi bật là, môi trường văn hóa được xây dựng đồng bộ ở trong gia đình, nhà trường và cộng đồng thông qua việc tiếp tục triển khai hiệu quả phong trào TDĐKXDĐSVH. Nhiều giá trị tốt đẹp của gia đình, dòng họ được đề cao, tình trạng bạo lực gia đình được kiềm chế. Con người được chú trọng xây dựng tư tưởng, đạo đức, lối sống, nhân cách hướng tới các giá trị chân - thiện - mỹ.

Cùng với đó, phong trào TDĐKXDĐSVH đã được các ngành, địa phương tiếp tục thực hiện sâu rộng, thực chất. Hiệu quả của việc thực hiện 5 nội dung, 7 phong trào thuộc phong trào TDĐKXDĐSVH tại các địa phương đã tạo nên sức mạnh đoàn kết trong cộng đồng dân cư. Người dân đoàn kết giúp nhau phát triển kinh tế, xây dựng gia đình hạnh phúc; tích cực tham gia các phong trào thi đua tại địa phương, nhờ đó diện mạo đô thị, nông thôn được chỉnh trang, hoàn thiện sáng, xanh, sạch, đẹp từ sức dân. Các phong trào văn hóa, thể thao tại cơ sở phát triển trở thành sân chơi lành mạnh cho người dân. Nếp sống mới và ứng xử văn minh được hình thành và duy trì thông qua việc thực hiện các quy định về việc cưới, tang, lễ hội theo nếp sống mới cùng với các quy định tại hương ước, quy ước. Đến nay, toàn tỉnh có hơn 11.620 câu lạc bộ gia đình. Tỷ lệ gia đình văn hóa đạt 83%; tỷ lệ thôn, bản, tổ dân phố được công nhận khu dân cư văn hóa đạt 82,3%.

Điều này được minh chứng từ thực tế tại các địa phương, điển hình như các huyện Yên Định, Quảng Xương, Nông Cống, Hoằng Hóa, Quan Hóa...

Về huyện Yên Định, chúng ta sẽ cảm nhận được sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của văn hóa nơi đây. Các lễ hội truyền thống được quan tâm phục dựng phát huy giá trị, nổi bật là lễ hội đền Đồng Cổ được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2024. Các hoạt động văn hóa, thể thao diễn ra sôi nổi vào mỗi buổi sáng và cuối chiều, tại nhà văn hóa, khu thể thao các thôn. Các phong trào dọn dẹp vệ sinh môi trường, hiến đất mở đường, xây dựng các công trình công cộng, các mô hình kinh tế hiệu quả... được người dân hưởng ứng tích cực. Tỷ lệ gia đình văn hóa đạt 98,03%; tỷ lệ thôn, tổ dân phố văn hóa đạt 100%.

Tạo sức mạnh nội sinh cho phát triển

Những kết quả đạt được trong xây dựng môi trường văn hóa từ việc thực hiện hiệu quả phong trào TDĐKXDĐSVH gắn với các nghị quyết, chủ trương, phong trào về văn hóa đã khẳng định văn hóa xứ Thanh đã và đang từng bước phát triển bền vững, văn minh, lành mạnh, đậm đà bản sắc dân tộc. Đồng thời, văn hóa được quan tâm bồi đắp và phát triển sẽ trở thành nền tảng vững chắc tạo nên những đổi thay tích cực trong đời sống xã hội.

Không gian văn hóa làng quê tại xã Quảng Chính (Quảng Xương).

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Phạm Nguyên Hồng cho biết: “Phong trào TDĐKXDĐSVH là một phong trào lớn, đa dạng, phong phú về nội dung, có tác động đến nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Để thực hiện hiệu quả phong trào TDĐKXDĐSVH hướng tới mục tiêu xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tiên tiến đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc, ngành văn hóa, thể thao và du lịch cùng các địa phương đã thường xuyên đổi mới cách thức triển khai, cụ thể hóa các nội dung, phong trào để phong trào TDĐKXDĐSVH đến gần Nhân dân, đưa phong trào phát triển theo hướng bền vững, thiết thực. Qua đó, góp phần khẳng định văn hóa là nền tảng, là “sức mạnh nội sinh” cho sự phát triển toàn diện”.

Hướng tới mục tiêu xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc, ngành văn hóa, thể thao và du lịch sẽ tiếp tục nâng cao hiệu quả thực hiện phong trào TDĐKXDĐSVH. Trong đó, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về phong trào TDĐKXDĐSVH; tiếp tục thực hiện hiệu quả các chương trình, đề án của tỉnh về nâng cao chất lượng hoạt động, phong trào văn hóa; gắn việc thực hiện phong trào TDĐKXDĐSVH với các phong trào, nhiệm vụ của ngành, địa phương; tăng cường sự chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền địa phương, các đoàn thể chính trị - xã hội; triển khai nghiêm túc, khách quan, công bằng việc bình xét các danh hiệu văn hóa; xây dựng hoàn thiện các thiết chế văn hóa, thể thao...

Bài và ảnh: Thùy Linh