Vận hành Công viên Logistics hiện đại bậc nhất: Thử thách nào chờ đợi Viettel Post

Ngày 11/12, Công viên Logistics Viettel tại Lạng Sơn có tổng vốn đầu tư 3.300 tỷ đồng chính thức được khai trương.

Công viên Logistics Viettel Lạng Sơn chính thức khai trương. Ảnh VTP.

Công viên Logistics Viettel sẽ là cầu nối giao thương giữa ASEAN và Trung Quốc

Tại lễ khai trương, Thiếu tướng Tào Đức Thắng, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Viettel cho biết, logistics hiện đóng góp khoảng 5-6% cho GDP và đang trên đà tăng trưởng nhanh chóng. Tuy nhiên, chúng ta vẫn đối mặt với những thách thức lớn như chi phí logistics cao, hạ tầng chưa đồng bộ, thiếu sự liên kết giữa các phương thức vận tải.

Hạ tầng logistics mà Viettel Post đang kiến tạo sẽ có sứ mệnh là nền tảng để hình thành mạng lưới logistics hiện đại, đồng bộ, giúp kết nối hàng hóa của Việt Nam từ sản xuất, tiêu thụ nội địa đến xuất, nhập khẩu quốc tế, tối ưu hóa chuỗi cung ứng, giảm chi phí logistics, đưa Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn trên bản đồ thương mại toàn cầu.

Công viên Logistics Viettel mới chỉ là bước đi đầu tiên trong lộ trình thực hiện sứ mệnh ấy. Tiếp theo, Viettel Post có nhiệm vụ hoàn thiện mạng lưới các trung tâm logistics trên toàn quốc, phục vụ các khu vực kinh tế trọng điểm với 5 định hướng: Cửa khẩu thông minh; Trung tâm logistics nông sản; Trung tâm logistics trong khu công nghiệp; Hạ tầng chuỗi cung ứng; Mạng lưới vận tải đa phương thức; tạo ra hệ sinh thái logistics thông minh, tự động hóa, kết nối đa phương thức, từ đường bộ, đường sắt, đường thủy đến hàng không, góp phần đưa Việt Nam trở thành một trung tâm logistics quan trọng của khu vực, thực hiện đúng tinh thần Nghị quyết số 13-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã nhấn mạnh, về vai trò của hạ tầng logistics trong việc kết nối và nâng cao hiệu quả nền kinh tế.

Toàn cảnh Công viên Logistics Viettel tại Lạng Sơn. Ảnh VTP.

Công viên logistics tại Lạng Sơn khai trương, thúc đẩy phát triển logistics thương mại điện tử xuyên biên giới và cửa khẩu thông minh.

Đây được xem là động thái mới nhất của Viettel Post trong việc xúc tiến khai thác mảng dịch vụ logistics xuyên biên giới. Trước đó, hồi tháng 3/2024, Viettel Post đã ký kết thỏa thuận hợp tác với chính quyền TP.Bằng Tường và TP.Nam Ninh (tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc) để thành lập văn phòng đại diện và xây dựng Trung tâm giao dịch nông sản Trung Quốc - ASEAN.

Đồng thời, Viettel Post cũng có kế hoạch khai thác các đoàn tàu liên vận Việt Nam - Trung Quốc và vận chuyển container lạnh. Tính đến thời điểm hiện tại, Viettel Post đang là đơn vị logistics đầu tiên của Việt Nam hợp tác với chính quyền địa phương tại Trung Quốc để hoàn thiện hạ tầng mạng lưới vận chuyển xuyên biên giới.

Phối cảnh Công viên Logistics Viettel tại Lạng Sơn. Ảnh VTP.

Thách thức nào chờ đợi Viettel Post khi mở rộng mạng lưới logistics xuyên biên giới?

Công viên logistics Lạng Sơn là dự án trọng điểm trong chiến lược xây dựng hạ tầng logistics quốc gia của Viettel Post, với sứ mệnh trở thành cầu nối giao thương giữa ASEAN và Trung Quốc, góp phần định vị Việt Nam là trung tâm logistics chiến lược của Đông Nam Á.

Tuy nhiên, dù đã vạch ra chiến lược rõ ràng và đầy tham vọng, Viettel Post có thể cũng đối mặt với không ít thách thức trong quá trình triển khai mô hình mới. Trước đó, Tạp chí Diendandoanhnghiep.vn phân tích những thách thức mà doanh nghiệp mở rộng mạng lưới logistcs xuyên biên giới sẽ phải đối đầu. Đầu tiên, việc đầu tư vào hạ tầng logistics, bao gồm hệ thống công viên logistics và cửa khẩu thông minh, đòi hỏi nguồn vốn đầu tư lớn. Theo ước tính, Viettel Post sẽ cần từ 1.000 đến 2.000 tỷ đồng cho giai đoạn 2024-2025. Điều này tạo ra áp lực tài chính không nhỏ đối với công ty, đặc biệt trong bối cảnh ngành logistics đang phải cạnh tranh khốc liệt.

Bên cạnh đó, việc phát triển logistics xanh và tự động hóa cũng gặp phải nhiều khó khăn trong quá trình triển khai. Dù công nghệ vận tải AGV và các giải pháp tự động hóa mang lại nhiều lợi ích về chi phí và hiệu quả, việc áp dụng rộng rãi vẫn đòi hỏi hạ tầng công nghệ cao và một đội ngũ nhân lực có trình độ. Trong bối cảnh Việt Nam vẫn còn hạn chế về mặt hạ tầng công nghệ và nhân lực, đây sẽ là thách thức lớn mà Viettel Post cần phải vượt qua.

Trong quá khứ, TNT Express, một trong những doanh nghiệp logistics hàng đầu châu Âu, đã gặp nhiều khó khăn khi cố gắng mở rộng quy mô các trung tâm logistics và kho bãi. Công ty đã đầu tư mạnh vào việc xây dựng các công viên logistics tại châu Âu và Bắc Mỹ, nhưng quá trình triển khai lại thiếu sự đồng bộ về công nghệ, dẫn đến hiệu suất vận hành kém và chi phí gia tăng. Cuối cùng, TNT Express đã bị FedEx thâu tóm vào năm 2016 sau nhiều năm gặp khó khăn tài chính và không thể duy trì tính cạnh tranh trên thị trường.

Một thất bại điển hình khác trong việc chuyển mình với hệ thống logistics mới là của YRC Worldwide (trước đây là Yellow Freight), một trong những doanh nghiệp vận tải hàng hóa lớn của Mỹ. Công ty đã thất bại khi cố gắng triển khai mô hình công viên logistics hiện đại. Họ đã gặp phải các vấn đề tài chính nghiêm trọng và không thể triển khai thành công hệ thống công nghệ quản lý hiện đại trong các trung tâm logistics của mình.

Theo đánh giá của các chuyên gia, Viettel Post đang đi đúng hướng với chiến lược đa dạng hóa hoạt động kinh doanh. Chứng khoán SSI cũng nhận định rằng việc triển khai công viên logistics tại Lạng Sơn và cửa khẩu thông minh sẽ giúp công ty mở rộng mảng logistics thương mại điện tử xuyên biên giới, một lĩnh vực đầy tiềm năng trong những năm tới. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức chờ đón Viettel Post khi mở rộng mạng lưới logistics xuyên biên giới này.

Đông Bắc