Vẫn còn tâm lý chờ đợi, phụ thuộc hướng dẫn cấp trên trong thực hiện chuyển đổi số

Chiều 18-12, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 chủ trì Hội nghị Sơ kết 1 năm triển khai chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, 5 năm thực hiện chương trình tổng thể cải cách hành chính Nhà nước, 4 năm triển khai Đề án 06.

Hội nghị được tổ chức dưới hình thức trực tiếp kết hợp kết nối trực tuyến từ Trụ sở Chính phủ tới 34 tỉnh, thành phố.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu khai mạc. Ảnh: VGP

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết hội nghị được tổ chức với nội dung “3 trong 1”, nhằm đánh giá tình hình triển khai của năm 2025, nhìn lại giai đoạn 2021-2025 và bàn về quan điểm, mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm cho năm 2026, thời gian tới để đạt hiệu quả cao hơn năm 2025.

Do đó, Thủ tướng đề nghị hội nghị làm việc khẩn trương, thực chất, hiệu quả, tinh thần chung là đoàn kết, hợp tác và trao đổi. Đồng thời, Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia và kết nối với cơ sở dữ liệu của các bộ ngành, địa phương, cơ quan, từ đó phát triển trí tuệ nhân tạo của Việt Nam.

Đạt nhiều kết quả nổi bật về chuyển đổi số

Ngay sau đó, Thứ trưởng Thường trực Bộ KH&CN Vũ Hải Quân đã trình bày Báo cáo tóm tắt Kết quả thực hiện các nhiệm vụ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia và các nhiệm vụ 2026.

Theo báo cáo, năm 2020, Việt Nam là một trong những quốc gia sớm ban hành chương trình chuyển đổi số quốc gia, xác định ba trụ cột trọng tâm là chính phủ số, kinh tế số và xã hội số, đặt nền móng cho quá trình chuyển đổi số toàn diện.

Bước sang năm 2025, thực hiện Nghị quyết 57, chuyển đổi số tiếp tục được đẩy nhanh hơn với trọng tâm là triển khai kế hoạch 02 của Ban Chỉ đạo Trung ương, của Nghị quyết 71 của Chính phủ.

Bộ KH&CN cũng điểm một số kết quả nổi bật trong 5 năm thực hiện công tác chuyển đổi số. Thứ nhất là chỉ số hạ tầng viễn thông hạng 67, tăng 41 bậc; tốc độ internet hạng 18, tăng 42 bậc; Chính phủ điện tử hạng 71, tăng 15 bậc; an toàn thông tin hạng 17, tăng 8 bậc. Kinh tế số tăng trưởng 8,6%, doanh thu từ công nghệ công nghiệp ICT tăng 26%.

100% công dân từ 14 tuổi trở lên có căn cước công dân. Công dân trưởng thành có ký số, chữ ký số đạt 24 triệu, tăng 37 lần. Chỉ số phát triển con người năm 2025 xếp thứ 93/193 quốc gia.

"Như vậy, có thể khẳng định, sau 5 năm triển khai chuyển đổi số, đặc biệt là năm 2025, Việt Nam đã đạt được những kết quả rõ nét, tạo nền tảng quan trọng cho phát triển kinh tế số, xã hội số trong giai đoạn tới".

Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân trình bày báo cáo tóm tắt tại hội nghị. Ảnh: VGP

Về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, Bộ KH&CN cho biết, toàn quốc có khoảng 4.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, trong đó có 2 kỳ lân.

Bộ cũng đã làm việc với các doanh nghiệp, viện, trường, đã chủ động khảo sát mức độ tự chủ về công nghệ lõi, công nghệ chiến lược và tỷ lệ nội địa hóa để tiến hành đặt hàng thực hiện trong năm nay và năm sau.

Ngoài ra, Sàn giao dịch khoa học, công nghệ đang hoàn thiện mô hình theo tiêu chuẩn quốc tế, tập trung vào 5 nhóm chức năng, từ gian hàng đến tư vấn, đảm bảo kết nối thông suốt giữa trung ương và địa phương thông qua định danh, xác thực công dân.

Cần quyết liệt chuyển đổi số toàn diện

Dù đánh giá sau hơn 1 năm thực hiện Nghị quyết 57, các kết quả đạt được bước đầu tạo nền tảng quan trọng cho giai đoạn triển khai tiếp theo. Song, đại diện Bộ KH&CN nhìn nhận vẫn còn tồn tại, hạn chế.

Thứ nhất là có độ lệch về thể chế. Do năm 2025 Việt Nam tập trung vào việc xây dựng thể chế nên giữa quy định cũ và quy định mới có khoảng giao nhau, tạo nên khoảng trống pháp lý, gây khó khăn trong việc giao, tổ chức thực hiện nhiệm vụ.

Tiếp đó, tiến độ, chất lượng chưa đồng đều. Do thời gian triển khai ngắn, khối lượng nhiệm vụ lớn, yêu cầu cao, dẫn đến mức độ chất lượng và tiến độ hoàn thành nhiệm vụ còn hạn chế, chưa đảm bảo yêu cầu.

Thứ ba là tính chủ động chưa cao khi ở một số bộ, ngành, địa phương, nhân sự phụ trách vẫn còn thiếu và chưa có nhiều kinh nghiệm. Mặt khác vẫn tồn tại tâm lý chờ đợi, phụ thuộc vào hướng dẫn cấp trên.

Và cuối cùng là thủ tục hành chính, tính liên thông, đồng bộ kết nối của các nền tảng dữ liệu còn hạn chế.

Từ những vấn đề, Bộ này đề xuất một số nhiệm vụ trọng tâm triển khai trong năm 2026. Theo đó, phải bám sát chỉ đạo và thực hiện hiệu quả những chỉ đạo từ Ban Chỉ đạo Trung ương về việc thực hiện triển khai Nghị quyết 57.

Cùng với đó, phải quyết liệt chuyển đổi số toàn diện, cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình, hoàn thành cơ sở dữ liệu quốc gia, cổng thông tin quốc gia, nền tảng số quốc gia.

Song song với đó, triển khai đồng bộ các chương trình, dự án, nhiệm vụ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, hình thành hệ sinh thái doanh nghiệp đổi mới sáng tạo. Hình thành một số doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ chiến lược, thu hút các tập đoàn công nghệ đầu tư vào Việt Nam.

Cùng với đó, tăng cường gắn kết nhà nước, nhà khoa học, nhà trường, nhà doanh nghiệp.

MINH TRÚC