Ưu ái than – dầu – khí, ông Trump gạch năng lượng sạch khỏi ngân sách hỗ trợ
Dự luật ngân sách mới tại Mỹ đang mở đường cho khai thác nhiên liệu hóa thạch trên quy mô lớn, đồng thời siết chặt ưu đãi thuế và rút vốn khỏi hàng loạt chương trình phát triển năng lượng tái tạo.

Một mỏ than luyện kim tại bang Pennsylvania, Mỹ. Ảnh: Science Photo
Theo nội dung vừa được Thượng viện thông qua, mức hỗ trợ thuế 30% cho điện mặt trời và điện gió sẽ bị rút ngắn, chỉ áp dụng cho các dự án hoàn thành trước năm 2027. Ngoài ra, các dự án phải đáp ứng tiêu chuẩn mới về nguồn gốc linh kiện, nhằm siết nhập khẩu và thúc đẩy sản xuất trong nước.
Trong khi đó, điện hạt nhân, thủy điện và địa nhiệt tiếp tục được duy trì ưu đãi thuế đến năm 2033. Chính quyền ông Trump coi đây là nguồn năng lượng ổn định, không phụ thuộc thời tiết như năng lượng gió hay mặt trời.
Các khoản đầu tư cho sản xuất pin, tấm pin mặt trời và công nghệ hydro sạch vẫn có thể nhận ưu đãi nếu đáp ứng điều kiện về vật liệu đầu vào. Doanh nghiệp phát triển năng lượng sạch vẫn được phép bán tín dụng carbon để huy động vốn.
Dự luật đồng thời cắt toàn bộ phần hỗ trợ khí hậu chưa giải ngân từ thời Cựu tổng thống Biden, bao gồm Quỹ Giảm khí nhà kính trị giá 20 tỷ USD và các chương trình xây dựng xanh, truyền tải điện, giảm khí methane và hỗ trợ năng lượng cho cộng đồng địa phương.
Dự luật yêu cầu tiến hành ít nhất bốn đợt bán quyền khai thác dầu khí tại Khu bảo tồn Bắc Cực ở Alaska từ nay đến năm 2032, bất chấp lo ngại về hệ sinh thái và các loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng. Song song đó, 30 cuộc đấu giá ngoài khơi sẽ được triển khai tại Vịnh Mexico trong 15 năm tới.
Ngoài ra, dự luật cho phép cấp phép khoan kéo dài bốn năm trên đất liên bang mà không cần gia hạn hằng năm như trước. Thuế khai thác than trên đất công được giảm từ 12,5% xuống 7%, đồng thời mở rộng thêm hơn 1,6 triệu hecta để khai thác than luyện kim. Ngành than còn được bổ sung quyền tiếp cận các ưu đãi sản xuất dành cho khoáng sản chiến lược.