Ukraine âm thầm nhận hệ thống phòng không mạnh mẽ từ 1 thành viên NATO

Ngày 8/3/2025, tài khoản Telegram TyskNIP đã chia sẻ những hình ảnh đầu tiên về hệ thống phòng không tầm ngắn CA-95 của Romania tại Ukraine. Hệ thống này dựa trên tổ hợp 9K31 Strela-1 của Liên Xô và được lắp đặt trên xe bọc thép chở quân TABC-79. Đây là lần đầu tiên việc triển khai loại vũ khí này trong cuộc xung đột giữa Ukraine và Nga được xác nhận bằng hình ảnh. Trong ảnh, phương tiện vẫn giữ nguyên lớp ngụy trang của quân đội Romania, nhưng phù hiệu của lực lượng vũ trang nước này đã bị xóa đi, cho thấy việc chuyển giao diễn ra bí mật.

Dù Bộ Quốc phòng Romania và Ukraine chưa đưa ra xác nhận chính thức, các đơn vị phòng không Ukraine cho biết, hệ thống CA-95 đã được triển khai và hoạt động hiệu quả.

Mặc dù không sở hữu sức mạnh như các hệ thống hiện đại khác nhưng CA-95 vẫn có khả năng đối phó với nhiều mối đe dọa. Hệ thống này được thiết kế chủ yếu để tiêu diệt máy bay và trực thăng bay thấp, gồm bốn ống phóng tên lửa đất đối không lắp hai bên tháp pháo và hai tên lửa dự trữ. Loại tên lửa dẫn đường hồng ngoại này là phiên bản sản xuất tại Romania của mẫu 9M31M, có tốc độ tối đa 310 m/s khi truy đuổi mục tiêu và 220 m/s khi đánh chặn mục tiêu đang tiếp cận.

Mỗi tên lửa có đường kính 120mm, khối lượng 30kg, sử dụng hệ thống dẫn đường quang-hồng ngoại thụ động. Hệ thống này chuyên đánh chặn các mục tiêu bay thấp như máy bay, trực thăng, máy bay không người lái và tên lửa hành trình ở độ cao từ 50 đến 3.500 m, với tầm bắn ngang từ 800 đến 4.200 m.

Hệ thống phòng không tầm ngắn CA-95 của Romania tại Ukraine. (Ảnh: Telegram/TyskNIP)

Phương tiện mang bệ phóng CA-95 là xe bọc thép chở quân TABC-79 (còn gọi là ABC-79M), được Romania phát triển vào cuối những năm 1970. Nó có thiết kế 4x4 lội nước. Xe dài 5,64 mét, rộng 2,80 mét, cao 2,34 mét và nặng khoảng 9,27 tấn khi chiến đấu, chở được ba thành viên kíp lái (lái xe, chỉ huy, xạ thủ) cùng bốn binh sĩ trang bị đầy đủ.

Thân xe bằng thép có thể chống đạn cỡ 7,62 mm và mảnh đạn pháo. Xe sử dụng động cơ diesel tăng áp Saviem 798-05 N2, công suất 154 mã lực, đạt tốc độ tối đa 80 km/h trên đường bộ và tầm hoạt động 700 km. Thiết bị tiêu chuẩn gồm hệ thống phát hiện và dập lửa tự động, bảo vệ NBC (hạt nhân, sinh học, hóa học), thiết bị nhìn đêm và tời trước với cáp dài 50 mét, sức kéo 5,5 tấn.

Romania ban đầu sản xuất 48 hệ thống CA-95 cho lực lượng mặt đất, với sự hỗ trợ từ công ty Electromecanica Ploiești (thuộc tập đoàn ROMARM). Hệ thống này là biến thể cải tiến từ Strela-1 của Liên Xô (vốn sử dụng khung gầm BRDM-2), nhằm đáp ứng nhu cầu trong nước. Hiện Lục quân Romania vẫn vận hành 40-48 tổ hợp CA-95M nâng cấp, sử dụng tên lửa A95M-RC hiện đại hơn.

Các tên lửa nâng cấp này có hệ thống dẫn đường tiên tiến, kết hợp giữa hồng ngoại và quang học, cùng khả năng theo dõi mục tiêu tự động. Ngoài ra, CA-95M có thể theo dõi mục tiêu bằng hệ thống quang học hoặc nhận dữ liệu chỉ thị từ radar ngoài, cho phép tích hợp vào mạng lưới phòng không rộng hơn.

Dù không sở hữu sức mạnh như các hệ thống hiện đại khác nhưng CA-95 vẫn có khả năng đối phó với nhiều mối đe dọa. (Ảnh minh họa/AI)

Trước đó, Romania đã viện trợ quân sự cho Ukraine qua nhiều hình thức, bao gồm cả viện trợ trực tiếp của chính phủ và các đơn hàng do Ukraine hoặc Liên minh châu Âu đặt mua từ các công ty quốc phòng Romania. Viện trợ đáng chú ý gồm 20 xe bọc thép TAB-71M (2022-2023), pháo 152 mm M1981, pháo phản lực APR-40 (tháng 5/2023), cùng một tổ hợp phòng không Patriot (được phê duyệt chuyển giao vào tháng 10/2024).

Ngoài ra, Romania còn cung cấp súng máy DShK (12/2022) và nhiều loại đạn dược khác, bao gồm đạn chưa được tiết lộ (2/2022), rocket Grad (4/2023) và đạn pháo 155 mm (qua Cơ quan Quốc phòng châu Âu). Các chính phủ Ukraine hoặc EU cũng đã mua từ Romania đạn RPG-7, SPG-9, DShK, đạn cối và đạn pháo 122 mm.

Các hỗ trợ khác của Romania bao gồm trạm vũ khí điều khiển từ xa Pro Optica Anubis cho xe thiết giáp BMC Kirpi (trước 1/2023) và 3 triệu euro thiết bị quân sự (28/2/2022). Ngoài vũ khí, Romania còn gửi 2.000 mũ bảo hiểm, áo giáp chống đạn (2/2022), nhiên liệu, lương thực và vật tư y tế.

Thế Hải (Theo Armyrecognition)