UAV trinh sát WZ-9 'Thần Điêu': Khắc tinh của chiến đấu cơ tàng hình khiến Mỹ lo ngại
Trang web The WarZone của Mỹ mới đây đưa tin ảnh vệ tinh vừa được công bố cho thấy Trung Quốc đã triển khai máy bay cảnh báo sớm không người lái WZ-9 Divine Eagle (Thần Điêu) chuyên dùng chống máy bay tàng hình.

Chiếc UAV WZ-9 trong bức ảnh chụp ngày 24/2. Ảnh: TheWarZone.
Cuối năm ngoái, khi video về các chuyến bay thử nghiệm của hai loại máy bay thế hệ thứ 6 ở Hoa Bắc và Hoa Nam lần lượt được công bố, video chuyến bay của UAV WZ-9 Thần Điêu cũng đã xuất hiện.
Vào ngày 28/12/2024, một số lượng lớn video và hình ảnh đã xuất hiện trên các nền tảng mạng xã hội như Weibo và Douyin, cho thấy đây là máy bay không người lái (UAV) có cấu trúc thân kép. Máy bay thân ngắn nhưng cánh rất dài, và có những cánh nhỏ nối liền phần đầu của hai thân máy bay.
Do mẫu máy bay WZ-9 Thần Điêu do Công ty máy bay Thẩm Dương phát triển đã có chuyến bay thử đầu tiên vào năm 2015, điều đó có nghĩa là vào cuối năm 2024 nó có thể đã được sản xuất hàng loạt. Việc Công ty ảnh vệ tinh MAXAR Technologies mới đây công bố ảnh chụp nó tại một sân bay cho thấy có thể nó đã được đưa vào sử dụng.

Máy bay không người lái chống tàng hình WZ-9 Thần Điêu. Ảnh: NetEasy.
UAV lớn nhất thế giới
WZ-9 được định vị là máy bay không người lái trinh sát và cảnh báo sớm tầm cao, tầm xa với thân dài 25 m, cao 6 m và sải cánh 50 m. Đây là chiếc máy bay cảnh báo sớm không người lái lớn nhất thế giới.
Điểm thực sự khiến WZ-9 trở nên khác biệt là hệ thống radar tiên tiến, được thiết kế riêng để phát hiện máy bay tàng hình. Hai mảng ăng-ten radar bảo vệ nhìn nghiêng được tích hợp dọc theo thân máy bay, hoạt động kết hợp với radar quét điện tử băng tần kép cực rộng. Sự kết hợp này cho phép phát hiện các mục tiêu tàng hình, như F-22 Raptor, F-35 Lightning II và B-2 Spirit, ở phạm vi mở rộng.
Mặc dù hệ thống radar có thể có độ chính xác thấp hơn so với các nền tảng truyền thống, nhưng nhiều WZ-9 bay theo đội hình có thể hoạt động như một mạng lưới radar. Đội hình này khuếch đại phạm vi phát hiện và độ chính xác, cho phép hệ thống tam giác hóa các phản xạ radar từ nhiều hướng. Với trần bay tới 25.000 m, từ độ cao này giúp nó phát hiện hiệu quả các máy bay chiến đấu tàng hình, đe dọa ưu thế quan trọng của Không quân Mỹ.

Ảnh WZ-9 do vệ tinh của Airbus chụp tháng 10/2023 tại sân bay An Thuận từ độ cao 18.000 m. Ảnh: NetEase.
Các chuyên gia khi được phỏng vấn đều cho rằng máy bay cảnh báo sớm không người lái WZ-9 Thần Điêu, được thiết kế để đối phó với máy bay chiến đấu tàng hình, tên lửa và các mục tiêu khác.

Chiếc WZ-9 lớn hơn hẳn so với các mẫu máy bay trinh sát WZ khác. Ảnh: TheWarZone.
WZ-9 sử dụng động cơ phản lực, được cho là bắt đầu phát triển từ năm 2012. Năm 2018, sự tồn tại của nó lần đầu tiên được tiết lộ trong bản đồ phả hệ phát triển máy bay quân sự của Trung Quốc là một UAV chống tàng hình tầm cao có độ bền lâu (high-altitude, long-endurance, HALE).
Các nguồn tin chính thức của Trung Quốc đã xác nhận điều này khi cuốn tự truyện của nhà thiết kế máy bay Lý Minh (Li Ming) được xuất bản năm 2012, trong đó tiết lộ WZ-9 được Viện 601 (thường được gọi là Viện thiết kế máy bay Thẩm Dương) thiết kế, ban đầu là một thử nghiệm UAV chống máy bay tàng hình. Bức ảnh đầu tiên được xác nhận về WZ-9 được tiết lộ vào giữa năm 2015 khi chụp cảnh nó đang lăn bánh được đăng tải trên Internet.
WZ-9 hiện là UAV lớn nhất Trung Quốc có với chiều dài gần bằng tiêm kích J-11 được Trung Quốc chế tạo theo mẫu SU-27 của Nga. WZ-9 áp dụng một bố cục độc đáo có thân kép với đuôi đôi. Thân máy bay có mũi phình ra chứa ăng-ten liên lạc vệ tinh và cánh canard (cánh mũi) được lắp giữa chúng. Một cánh có tỷ lệ khía cạnh cao dài hơn nhiều được lắp ở phía sau và một động cơ tua bin phản lực có đường vòng cao được lắp giữa hai bộ ổn định thẳng đứng lớn. WZ-9 mang theo tới 7 radar AESA.

Bức ảnh WZ-9 lăn bánh trên đường băng xuất hiện lần đầu tiên năm 2015. Ảnh: NetEase.
WZ-9 không chỉ có thể trinh sát 360 độ không có điểm mù mà còn phát hiện được các tình huống của đối phương từ khoảng cách 500 km.
Mục tiêu trinh sát chính của máy bay cảnh báo sớm không người lái WZ-9 Thần Điêu là các máy bay ném bom chiến lược tàng hình tiên tiến của thế giới. Về lý thuyết, không có máy bay chiến đấu tàng hình nào có thể thoát khỏi tầm mắt của nó.
Đâu là mục tiêu của WZ-9?
Trang WarZone ví WZ-9 là một “xe tải cảm biến” không người lái, bay ở độ cao lớn, thời gian bay dài mang theo nhiều radar có khả năng phát hiện và theo dõi mục tiêu trên các khu vực rộng lớn.
Những mục tiêu này bao gồm các vật thể trên không và trên bề mặt bên dưới, cũng như tạo ra hình ảnh radar giống bản đồ chất lượng cao. Mặc dù tình trạng hoạt động của WZ-9 vẫn chưa rõ ràng, nhưng nó cung cấp phạm vi cảnh báo sớm và giám sát có giá trị trên diện rộng cùng khả năng xa nếu được triển khai.