Tưng bừng mùa quất Tết Hội An
Vượt nắng thắng mưa, người nông dân trồng quất cảnh phục vụ Tết ở thủ phủ quất cảnh Tết miền trung đang tưng bừng vụ mùa mới. Niềm hy vọng càng được nhân lên khi năm nay người trồng quất cảnh 'trúng mùa, trúng giá'.
Vùng đất Cẩm Hà (Hội An, Quảng Nam) được coi là thủ phủ quất cảnh miền Trung. Nơi đây được thiên nhiên ưu đãi thổ nhưỡng phù hợp cùng đôi tay khéo léo, cần cù cũng như sự sáng tạo của người dân, quất cảnh Hội An từ lâu nay nổi tiếng là vùng trồng quất cảnh nổi tiếng. Nghề trồng quất cảnh ở Cẩm Hà có truyền thống hơn 100 năm. Xã hiện có khoảng 300 hộ dân chuyên trồng quất bán Tết, là nơi trồng quất lớn nhất miền Trung.
Vòng đời một cây quất cảnh đến khi bán ra thị trường trung bình khoảng 3 năm. Hai năm đầu quất được trồng ở ngoài đất, chăm bón, cắt tỉa cho cây đạt độ lớn. Một năm trước khi bán Tết, quất mới được chuyển vào chậu. Nhiều nông dân trồng quất cảnh nơi đây đều có những kinh nghiệm nằm lòng để quất cảnh có trái chín đều, đẹp đúng dịp Tết, ngoài vun xới đất, tưới nước thường xuyên, người trồng phải biết dựa vào thời tiết để điều chỉnh các công đoạn chăm sóc cho phù hợp. Để quất cảnh trĩu quả đúng dịp Tết Nguyên đán, người trồng cắt bỏ hoa, chỉ để hoa nở dịp tháng 5 âm lịch. Sau thời điểm này, nếu thời tiết thuận lợi, quất sẽ đậu quả nhiều và to.
Ông Nguyễn Tấn, chủ vườn quất hơn 500 gốc (xã Cẩm Hà) chia sẻ: “Năm nay thời tiết khá thuận lợi, cây quất phát triển đều, quả to, lá đẹp. Tuy nhiên, đây là thời điểm then chốt, nên phải chăm sóc kỹ từ việc tưới nước, bón phân để đảm bảo chất lượng quất”. Ông Tấn cho biết, vườn quất của ông hơn 500 chậu đã được đặt mua gần hết, nên giờ phải chăm sóc thật kỹ để cây giữ được vẻ đẹp khi bàn giao cho thương lái đến chở đi.
Tương tự, gần 30 năm trồng quất cảnh, chưa năm nào ông Nguyễn Phúc ở thôn Bàu Ốc (xã Cẩm Hà) thấy phấn khởi như vụ quất Tết năm nay. Vụ Tết năm nay, ông Nguyễn Phúc cũng trồng 500 chậu quất cảnh lớn và 3.000 chậu mini, nhiều hơn so với vụ trước. Theo ông Phúc, đến thời điểm này, phần lớn các chậu quất tại vườn của ông đã được thương lái đặt mua. Với giá dao động từ 500 ngàn đồng đến 2 triệu đồng một chậu, vụ này ông Phúc dự tính sẽ thu khoảng 600 trăm triệu đồng, chưa trừ chi phí sản xuất.
Năm nay toàn thành phố Hội An có hơn 100.000 chậu quất cảnh các loại phục vụ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, trong đó tập trung chủ yếu ở xã Cẩm Hà và phường Thanh Hà. Trong đó ở xã Cẩm Hà được xem là thủ phủ quất cảnh của miền Trung với khoảng 300 hộ dân chuyên trồng quất cảnh trên diện tích hơn 65 ha với khoảng 71.000 chậu quất. Nhiều thương lái cho rằng, ngoài điều kiện thổ nhưỡng, người trồng quất ở Hội An biết cách chăm sóc, nuôi dưỡng, nên quất to trái, chín vàng và có lá màu xanh… thể hiện được sức sống tràn đầy và mang lại nhiều tài lộc cho người chơi.
Theo các nhà vườn, giá quất năm nay không biến động nhiều so với năm trước. Quất cảnh có nhiều loại với nhiều giá bán khác nhau, những cây lớn, thế đẹp có giá vài chục triệu đồng, quất mini có giá 70-150 nghìn đồng/chậu, tùy thuộc vào kích thước lớn nhỏ của quất. Hiện nhiều vườn đã được chốt mua tới 80% nên các chủ vườn tích cực chăm sóc và chờ xe đến đưa đi khắp nơi phục vụ thị trường Tết Nguyên đán. Theo người dân địa phương, quất Tết năm nay quả to tròn và đẹp đều. Dự kiến nếu bán hết số lượng chậu quất ra thị trường trong dịp Tết Nguyên đán năm nay thì người dân địa phương thu về hơn 48 tỷ đồng.
Vui mùa quất Tết
Quất cảnh ở Cẩm Hà được tạo hình và màu sắc độc đáo, góp phần cung cấp cho thị trường cây cảnh Hội An và các vùng lân cận những cây quất cành lá tươi xanh, quả trĩu vàng như mong ước về một năm mới đong đầy những điều tốt đẹp. Nhiều năm qua, đây là một trong những loại cây cảnh được thị trường ưa chuộng nhất để trưng bày, trang trí trong dịp Tết ở miền Trung và Tây nguyên. Thủ phủ quất Cẩm Hà mỗi năm cung cấp thị trường Tết hàng chục ngàn chậu, chủ yếu bán đi các tỉnh thành như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Huế, Quảng Bình, Quảng Trị, các tỉnh Tây Nguyên… Làng quất Cẩm Hà không chỉ là nơi cung cấp cây cảnh Tết mà còn thu hút đông đảo du khách đến tham quan, trải nghiệm. Những vườn quất rực rỡ sắc màu đã trở thành điểm nhấn cho du lịch Hội An mỗi dịp cuối năm.
Tranh thủ những ngày nắng đẹp, hầu hết bà con nông dân ở xã Cẩm Hà - TP. Hội An đều ra vườn chăm bón, tỉa tót và tạo dáng cho quất cảnh chuẩn bị phục vụ Tết Nguyên đán. Hàng ngàn chậu quất vừa độ tươi tốt đang thắp lên niềm vui cho hàng trăm hộ gia đình về một vụ mùa được giá. Cây quất hiện nay là ngành kinh tế mũi nhọn, là nguồn thu nhập chính của bà con nông dân tại xã Cẩm Hà trong năm. Những năm qua, nhiều nhà vườn làm ăn uy tín nên khách đặt hàng từ sớm. Vì vậy, người dân rất quan tâm đầu tư để nâng cao chất lượng. Địa phương cũng luôn tuyên truyền, vận động bà con nông dân không nên phát triển mạnh về số lượng mà tập trung phát triển về chất lượng với hình dáng độc đáo, tăng cường quất thế, quất lớn để tăng giá trị và tăng thu nhập. Qua từng năm, số lượng cây quất đã được nâng cao về chất lượng, cả về kỹ thuật lẫn mỹ thuật đều đạt yêu cầu và đáp ứng được nhu cầu khách hàng. Tay nghề người nông dân ngày một nâng cao, đồng thời càng tỉ mỉ trong từng công đoạn, tạo thế, tạo dáng cây quất,... nên giá trị của cây quất mỗi năm cũng cao hơn.
Ông Nguyễn Văn Dũng (thôn Trảng Suốt, Cẩm Hà) chia sẻ, người dân rất vui và phấn khởi vì có thu nhập. Ai làm quất cảnh nhiều có nhà cao cửa rộng, xe ô tô, đem lại cuộc sống rất tốt. Nhiều vườn quất thường xuyên đón tiếp khách du lịch đến tham quan. Trước đây, đời sống người dân xã Cẩm Hà rất khó khăn nhưng nhờ trồng cây quất cảnh phát triển nên đời sống khấm khá hơn. Chính quyền địa phương quan tâm quảng bá thị trường đi các tỉnh nên người trồng quất có cuộc sống tốt hơn.
Được biết, xã Cẩm Hà hiện có khoảng 65 ha trồng quất và hoa cây cảnh. Thu nhập từ kinh tế vườn, đặc biệt là từ cây quất cảnh cũng ngày càng tăng cao. Kinh tế vườn nói chung và nghề trồng quất nói riêng đã trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương. Thống kê bình quân mỗi năm doanh thu từ nghề trồng quất tại “thủ phủ” quất cảnh miền Trung lên đến 45 tỷ đồng. Riêng năm vừa qua doanh thu từ nghề trồng quất đạt gần 50 tỷ đồng. Tại Hội An, nghề trồng quất cảnh tập trung chủ yếu ở xã Cẩm Hà và được công nhận là làng nghề truyền thống vào đầu tháng 12/2023 theo Quyết định số 631.
Trong 2 ngày 9 và 10/1/2025 vừa qua, tại Khu dân cư Trảng Kèo, xã Cẩm Hà, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam đã tổ chức “Ngày hội cây quất cảnh Cẩm Hà lần thứ IX năm 2025” để người dân và du khách đến tham quan và chụp ảnh lưu niệm. Qua đó cũng tôn vinh nét văn hóa, các giá trị của nghề trồng quất cảnh truyền thống ở địa phương, động viên nông dân phát triển sản phẩm đặc trưng của địa phương, đáp ứng nhu cầu thị hiếu của thị trường và nâng cao chất lượng, giữ vững làng nghề truyền thống trồng quất Cẩm Hà. Thành phố Hội An cũng tổ chức các hoạt động cho dân như miễn, giảm phí, dùng ngân sách tổ chức chợ hoa xuân, giới thiệu sản phẩm kết nối giúp cho nông dân tiêu thụ trong dịp Tết đến.
Ông Mai Kim Phương, Chủ tịch UBND xã Cẩm Hà phấn khởi cho biết, UBND xã đã chỉ đạo Ban Nông nghiệp, Hội Nông dân và các thôn thường xuyên theo dõi, nắm bắt tình hình tiêu thụ hoa cây cảnh, đặc biệt là cây quất cảnh. Ngày hội quất cảnh cũng là dịp để các hộ nông dân giao lưu cũng như quảng bá, giới thiệu, tạo thêm kênh tiêu thụ cây quất cảnh cho nông dân trên địa bàn xã. Qua đó tổ chức các dịch vụ hỗ trợ cho nông dân về phân bón; khuyến khích bà con gắn với xây dựng nông thôn mới. Chính quyền địa phương thành phố Hội An luôn đồng lòng giúp nông dân về kỹ thuật trồng cũng như hỗ trợ vốn vay mở rộng sản xuất.
Thời gian tới địa phương sẽ định hướng việc nâng cao chất lượng, kỹ - mỹ thuật trồng cây quất cảnh để nâng cao giá trị, tìm hướng đi mới phát triển mô hình quất đất hữu cơ để tạo ra các sản phẩm sạch từ trái quất. Đồng thời có chính sách động viên người dân trồng cây quất hữu cơ cung ứng cho chủ thể sản phẩm OCOP để làm mứt phục vụ thị trường. Bên cạnh đó, định hình liên kết các nhà vườn trong xã để có thể phát triển sản phẩm dịch vụ du lịch từ nông nghiệp như: tham quan check-in vườn quất, tham gia trực tiếp trồng, chăm sóc và chế biến các sản phẩm từ cây quất.