Từ sự kiện 'Lễ hội tôm hùm' mà… không có tôm hùm

Hôm qua một tờ báo có bài viết về một cái lễ hội có tên "lễ hội tôm hùm" nhưng dạo khắp cả lễ hội thì... không thấy tôm hùm đâu.

Thế thấy gì, du khách thấy toàn bán đồ ăn vặt, các gian hàng mua sắm và hàng ăn của các địa phương khác.

Hôm sau, một lãnh đạo lên tờ báo ấy phân trần là do "do đặc thù của các sản phẩm từ tôm hùm là phải tươi, bảo quản tốt, việc chế biến đạt chất lượng ngay tại các gian hàng cũng rất khó" nên không có, chính xác là đâu như chỉ có 1, 2 gian tôm hùm.

Cách trả lời này rất... không trả lời, bởi nếu thế thì tại sao lại còn tổ chức "lễ hội tôm hùm" mà không tổ chức lễ hội "có một ít tôm hùm" để dân không thắc mắc.

Bây giờ du lịch phát triển, và nhiều nơi thấy cách làm du lịch dễ nhất là tổ chức các "lễ hội ẩm thực".

Gọi là "lễ hội ẩm thực" mà có vẻ cách làm rất được chăng hay chớ, không ý tưởng, không kịch bản, không nghiên cứu cụ thể.

Nhớ lần nào đấy, mấy đứa hay... nhậu vặt chúng tôi nghe nói có cái lễ hội ẩm thực gần chỗ mình ở, bèn rủ nhau đi bộ thể dục xong ghé vào đấy thưởng thức luôn.

Trời ạ, không thể tưởng tượng được là nó lại kỳ quái như thế.

Thứ sôi động nhất ở đấy là một cái sân khấu nhỏ, nhưng tiếng động, tức âm thanh điện tử rất lớn, cực lớn, cứ uỳnh uỳnh uỳnh uỳnh dội vào tai. Lên tận nơi đề nghị giảm volum, thậm chí nghỉ luôn càng tốt để có thể thư thái nhâm nhi li bia đều không được, thậm chí điện cho người có trách nhiệm cũng không xong. Té ra sân khấu đã được... khoán.

Còn các món ẩm thực thì, trời ạ, rất quen mặt. Té ra là, người ta dồn những người hàng ngày vẫn bán đồ ăn vặt ở loanh quanh đấy vào đây, nhiều nhất là cá viên chiên, thịt xiên que, kem Hàn Quốc (mà không biết có phải Hàn Quốc không)... phục vụ lễ hội.

Rồi nữa, đồ lưu niệm.

Tức là rất được chăng hay chớ, rất tùy tiện chứ không theo một ý tưởng ẩm thực nào.

Mà nghĩ cho cùng, bây giờ ấy, ngay tới các hội chợ, các triển lãm lớn, thì cũng gần gần thế.

Nhiều người gọi các hội chợ là nơi bán hàng ế, bán hàng hạ giá, chính xác là hàng hạ giá nơi khác mang vào hội chợ bán giá cao.

Tôi từng vào một cái hội chợ triển lãm lớn mua một cái tông đơ điện xịn để về xén ria, về rồi phải viết hài hước lên facebook là, tông đơ mà... sợ ria. Mà ria tôi không cứng lắm. Tức tôi đã mua một cái tông đơ đểu ở cái hội chợ xịn.

Các gian hàng bán đồ ăn nhanh như cá viên chiên, khoai tây chiên chiếm đa số tại lễ hội tôm hùm Cam Ranh. Ảnh: Hữu Long/báo Lao Động

Cũng như thế, cái hôm ngồi ở cái hội chợ ẩm thực âm thanh thì uỳnh uỳnh mà thức ăn thì cá viên chiên kem khói ốc xào gà nướng cơm ống nứa... ấy, sau đó thì tới tai lãnh đạo tỉnh, họ mới tổ chức kiểm tra, thì thấy đúng là có nhiều chuyện. Chưa kể chuyện nó có đúng là lễ hội ẩm thực không, mà ngay chuyện vệ sinh thực phẩm cũng đã có vấn đề.

Có cảm giác, một số, vâng tôi chỉ dám nói một số thôi, cái gọi là lễ hội ẩm thực của chúng ta lâu nay, dẫu là ẩm thực chung chung hay ẩm thực chuyên đề kiểu như tôm hùm vừa rồi, thì đều là được tổ chức rất... tay ngang, chứ chưa có sự tham gia của các chuyên gia, chưa có kịch bản tốt, ví dụ làm ở địa phương nào thì lấy món gì làm chủ đạo, cách sắp xếp các gian hàng ra làm sao để nó bổ trợ nhau, kiểu như bia thì phải gần... lạc, gà thì gần... lá chanh. Làm sao để nó vừa phong phú nhưng lại vừa mời gọi, hỗ trợ, liên kết nhau.

Tất nhiên có một lý do rất chính đáng, ấy là kinh phí tổ chức. Kéo các gian hàng lớn vào thì phải tốn kém hơn lôi các ông bà cá viên chiên, bánh tráng trộn, gỏi đu đủ, bắp rang bơ, trứng nướng, kem cuộn Thái lan... thay vì các ông bà ấy đứng góc phố mắt lấm lét vì bị đuổi, thì được bố trí ngay một chỗ trong lễ hội, được trọng vọng. Cũng tương đương là các anh chị móc khóa, tò he, bóng bay vân vân...

Cũng tất nhiên, có nhiều lễ hội, hội chợ nghiêm túc, đàng hoàng, tổ chức bài bản, công phu. Nhưng quả là, các cụ từng nói, con sâu làm rầu nồi canh, chỉ một hai cái lễ hội hay hội chợ thiếu nghiêm túc là đã bị... liên hệ rộng ra. Như tôi đọc được cái bình luận này ở một trang facebook: "Hồi mới xuất hiện cái "Lễ hội Hoa Phượng Đỏ" ở Hải Phòng, nhà cháu cũng tưởng là người ta sẽ mang hoa phượng ra bày thật. Tưởng thế mà... đúng là thế. Có điều là hoa phượng to như cái mẹt, cái nón trên tay các nghệ sĩ múa; hoa phượng trên pa-nô, áp phích; hoa phượng trên màn ảnh... ạ. Ahihi", tất nhiên ý bạn ấy là, trên cây không còn, hoặc còn rất ít hoa phượng. Bạn khác thì viết: "Cũng như gói mì tôm nhưng có con tôm nào đâu".

Nhà báo Lê Đức Dương, phóng viên thường trú cho một tờ báo ngay tại địa phương tổ chức "lễ hội tôm hùm" viết trên facebook của mình: "Vì sao trong số 200 gian hàng bày chỉ có một gian bán tôm hùm, phần còn lại toàn món ăn vặt: xiên que, xúc xích, nướng... giống như các hội chợ ê hề ở Nha Trang? Đi cả gần 100 cây số vào dự mà chỉ thế này thôi ư? Chắc chắn nhiều người đi về sẽ rất ái ngại trước câu hỏi: "Đi dự lễ hội tôm hùm có được thưởng thức tôm hùm không?"!!!!!BTC chưa giải thích nhưng dễ hiểu thôi vì món tôm hùm là siêu đặc sản chỉ dành cho thực khách có tiền nên người kinh doanh không dám mạo hiểm đem ra bán như xúc xích, xiên que. Tuy vậy nếu xét kỹ BTC cũng nên dành cho một chuỗi nhà hàng kinh doanh tôm hùm để phục cụ công chúng vì nhiều người sẵn sàng bỏ tiền ra ăn đặc sản ở lễ Hội vì nó cho không khí... "sống ảo".

Có thể thông cảm cho lần đầu nên còn nhiều sơ sót nhưng như vừa qua là đáng tiếc. Ta xã hội hóa nhưng cần có sự can thiệp của BTC để người dân hưởng thụ không khí lễ hội. Nên nếu đi dự "lễ hội Tôm hùm" mà đến cái râu tôm cũng không được thì thật tiếc nuối là phải".

Thì nhân cái lễ hội tôm hùm vừa diễn ra mà vân vi thêm về... lễ hội ẩm thực.

*Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả

Văn Công Hùng