Tự giác giao nộp động vật quý hiếm: Hành động nhỏ, ý nghĩa lớn
Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền và có sự phối hợp đồng bộ, tích cực của các cơ quan chức năng, ngày càng nhiều người dân trên địa bàn tỉnh chủ động thông tin, giao nộp động vật hoang dã bị lạc hoặc bị thương, góp phần bảo tồn các loài động vật quý hiếm và gìn giữ cân bằng sinh thái.
Tự giác giao nộp động vật quý hiếm
Từ đầu năm 2025 đến nay, Chi cục Kiểm lâm (Sở Nông nghiệp và Môi trường) đã đẩy mạnh công tác tham mưu, chỉ đạo, triển khai nhiều văn bản tăng cường quản lý, kiểm soát động vật rừng, động vật hoang dã trên địa bàn. Lực lượng kiểm lâm các khu vực thường xuyên tuần tra, giám sát tại các điểm nóng về săn bắt, mua bán, tiêu thụ động vật rừng; kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm pháp luật.
Cùng với đó, hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến từng cộng đồng dân cư được triển khai thường xuyên, giúp người dân hiểu rõ quy định, từ đó thay đổi nhận thức, hành vi trong việc bảo vệ động vật hoang dã.

Cơ quan chức năng tiếp nhận cá thể tê tê được người dân phường Quy Nhơn Nam giao nộp. Ảnh: ĐVCC
Kết quả ghi nhận cho thấy, nhận thức và tinh thần trách nhiệm của người dân đang có bước chuyển rõ rệt. Tại phường Hội Phú, người dân sau khi phát hiện 1 cá thể trăn nặng khoảng 10 kg đã báo lực lượng chức năng đến kiểm tra và viết đơn tự nguyện giao nộp cho cơ quan chức năng xử lý.
Tương tự, ở phường Hoài Nhơn Nam, ngày 9-10, trong lúc dọn dẹp nhà, ông Phạm Tấn Vinh (ở khu phố Đệ Đức 1) phát hiện 1 cá thể tê tê bò vào sân. Ông Vinh đã giữ lại và mang đến CA phường giao nộp. Cơ quan chức năng xác nhận, đây là tê tê Java (Manis javanica) thuộc nhóm IB - loài nguy cấp, quý hiếm được ưu tiên bảo vệ.
Trước đó, Trung tâm Cứu hộ, Bảo tồn và Phát triển sinh vật (thuộc Vườn quốc gia Kon Ka Kinh) phối hợp với Cơ quan CSĐT CA tỉnh, Hạt Kiểm lâm khu vực Đak Đoa thả 2 cá thể tê tê Java và 1 cá thể rắn hổ mang chúa về môi trường tự nhiên; đây cũng là những loài động vật hoang dã thuộc nhóm IB.
Chia sẻ về hành động của mình, ông Phạm Tấn Vinh cho biết: “Tôi nhận thức được rằng, những loài động vật rừng quý, hiếm cần được bảo vệ. Công tác giao nộp diễn ra rất nhanh, cán bộ hướng dẫn tận tình. Tôi thấy việc mình làm là đúng, vừa an toàn, vừa giúp bảo vệ thiên nhiên”.
Từ thực tế tại địa phương, ông Lê Công Trình-Phó Chủ tịch UBND phường Quy Nhơn Nam-khẳng định, ngay khi người dân trình báo, các lực lượng chức năng của phường phối hợp với lực lượng kiểm lâm kiểm tra, tiếp nhận, chăm sóc và bàn giao cho đơn vị cứu hộ theo đúng quy định.
Những trường hợp tự nguyện giao nộp động vật quý hiếm rất cần được khuyến khích, lan tỏa. Thời gian tới, phường sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật; vận động người dân không săn bắt, bẫy, nuôi nhốt, mua bán, tiêu thụ động vật hoang dã trái quy định pháp luật.
Tích cực phát huy vai trò cộng đồng
Ở nhiều địa phương, chính quyền cơ sở và lực lượng kiểm lâm đã xây dựng mạng lưới cộng tác viên, tổ tự quản về bảo vệ rừng, qua đó kịp thời phát hiện, ngăn chặn vi phạm liên quan động vật rừng, động vật hoang dã.
Theo Chi cục Kiểm lâm, từ đầu năm 2025 đến nay, trên địa bàn tỉnh không xảy ra vụ vi phạm nào liên quan đến bảo vệ động vật rừng, vận chuyển, mua, bán, tàng trữ lâm sản trái pháp luật liên quan đến động vật rừng; chỉ xảy ra 1 vụ vi phạm nhỏ liên quan đến quảng cáo kinh doanh động vật rừng.
Cùng với công tác tuyên truyền, vận động người dân giao nộp động vật hoang dã, Chi cục Kiểm lâm còn đẩy mạnh hướng dẫn và kiểm tra các cơ sở gây nuôi, trồng các loài thuộc Phụ lục Công ước CITES (Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật và thực vật hoang dã nguy cấp).
Đến nay, toàn tỉnh có 66 cơ sở được cấp mã số gây nuôi, với hơn 1.000 cá thể động vật như cầy vòi hương, cầy vòi mốc và hơn 4.300 cây dó bầu. Tất cả hoạt động gây nuôi đều được giám sát nghiêm ngặt, bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật, không tác động tiêu cực đến quần thể động vật hoang dã trong tự nhiên.
Bà Nguyễn Thị Anh Nguyên-Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm-khẳng định, công tác bảo vệ động vật hoang dã không thể thành công nếu thiếu sự tham gia của cộng đồng. Mỗi hành động nhỏ của người dân - từ việc không săn bắt, không mua bán đến việc thông báo, giao nộp động vật hoang dã - đều góp phần bảo vệ đa dạng sinh học và gìn giữ môi trường sống tự nhiên.