TS Nguyễn Sĩ Dũng: Bỏ chính quyền huyện, sáp nhập tỉnh phải gắn với chuyển đổi số mới hiệu quả

'Khi bỏ cấp chính quyền huyện, cần tái cấu trúc cơ chế quản lý theo hướng tỉnh quản lý trực tiếp cấp xã, đồng thời áp dụng chuyển đổi số để vận hành bộ máy hiệu quả', TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nói với VietTimes.

Tiến sĩ Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội.

Tiến sĩ Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội.

Bỏ cấp chính quyền huyện giúp quản lý hiệu quả hơn

- Một trong những yêu cầu mà Kết luận số 126-KL/TW là nghiên cứu định hướng tiếp tục sắp xếp bỏ cấp hành chính trung gian cấp huyện. Ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?

- Cấp huyện vẫn cần được giữ lại như một đơn vị hành chính nhưng không nên duy trì như một cấp chính quyền độc lập. Điều này giúp tinh gọn bộ máy, giảm tầng nấc trung gian và nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước.

Hiện nay, cấp huyện vẫn đóng vai trò điều phối và thực thi chính sách giữa tỉnh và xã, đặc biệt ở các vùng có địa hình phức tạp. Tuy nhiên, mô hình chính quyền huyện với bộ máy cồng kềnh đang làm chậm quá trình ra quyết định, gia tăng chi phí hành chính và gây chồng chéo chức năng. Trong bối cảnh đô thị hóa và chuyển đổi số, nhiều nhiệm vụ có thể giao trực tiếp cho cấp xã hoặc tỉnh, giúp bộ máy quản lý tinh gọn và hiệu quả hơn.

Giải pháp hợp lý là biến huyện thành cơ quan hành chính trực thuộc tỉnh, không còn Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân riêng, đồng thời trao nhiều quyền hơn cho cấp xã. Chuyển đổi số cũng cần được đẩy mạnh để giảm sự phụ thuộc vào bộ máy trung gian.

Như vậy, giữ cấp huyện như một đơn vị hành chính nhưng không duy trì cấp chính quyền huyện là hướng đi phù hợp, giúp quản lý hiệu quả hơn mà vẫn đảm bảo tính linh hoạt và thích ứng với sự phát triển của đất nước.

Kết luận số 126-KL/TW ngày 14/2/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về một số nội dung, nhiệm vụ tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, theo đó nghiên cứu bỏ cấp huyện và sáp nhập một số tỉnh.

 Kết luận số 126-KL/TW ngày 14/2/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về một số nội dung, nhiệm vụ tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, theo đó nghiên cứu bỏ cấp huyện và sáp nhập một số tỉnh. Ảnh minh họa.

Kết luận số 126-KL/TW ngày 14/2/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về một số nội dung, nhiệm vụ tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, theo đó nghiên cứu bỏ cấp huyện và sáp nhập một số tỉnh. Ảnh minh họa.

- Kết luận số 126-KL/TW là “nghiên cứu định hướng tiếp tục sắp xếp bỏ cấp hành chính trung gian (cấp huyện)”. Tuy nhiên ông lại đề nghị giữ lại cấp huyện như một đơn vị hành chính, nhưng không duy trì cấp chính quyền huyện. Vậy cấp đơn vị hành chính này sẽ được tổ chức như thế nào? Nhiệm vụ cụ thể của nó là gì?

- Trước hết cấp hành chính và cấp chính quyền là khác nhau. Cấp chính quyền thì đồng thời là cấp hành chính, nhưng cấp hành chính thì không phải bao giờ cũng đồng thời là cấp chính quyền. Các nước trên thế giới về cơ bản có 3 cấp chính quyền, nhưng thường có đến 5 cấp hành chính. Thời nhà Nguyễn nước ta chỉ có 1 cấp chính quyền, nhưng vẫn có đến 5 cấp hành chính. Theo Hiến pháp năm 1946, nước ta có 3 cấp chính quyền, nhưng có 5 đến cấp hành chính. Tôi hiểu, kết luận của Trung ương là bỏ cấp huyện như bỏ một cấp chính quyền.

Với đề xuất giữ cấp huyện như một đơn vị hành chính nhưng không duy trì cấp chính quyền huyện, cách tổ chức phù hợp là biến cấp huyện thành một cơ quan hành chính thuần túy, không có quyền ra quyết định chính trị mà chỉ thực hiện chức năng quản lý và điều phối. Theo đó, Hội đồng nhân dân huyện sẽ bị bãi bỏ, tránh chồng chéo với cấp tỉnh và cấp xã, đồng thời Ủy ban nhân dân huyện cũng không còn tồn tại với tư cách chính quyền, mà thay vào đó là một Văn phòng quản lý hành chính cấp huyện trực thuộc tỉnh, chịu trách nhiệm điều phối và thực thi các nhiệm vụ hành chính. Ngoài ra, các tổ chức Đảng, đoàn thể cũng không nhất thiết phải thành lập ở cấp huyện.

Về nhiệm vụ, đơn vị hành chính cấp huyện sẽ đóng vai trò điều phối và hỗ trợ cấp xã, bảo đảm các chương trình, dự án triển khai đồng bộ, không bị phân tán. Đồng thời, huyện sẽ thực hiện các chức năng hành chính, không mang tính chính trị, như xử lý các thủ tục hành chính mang tính khu vực, quản lý hồ sơ đất đai, đăng ký kinh doanh, dân cư. Huyện cũng sẽ quản lý các dịch vụ công liên xã như y tế, giáo dục, giao thông, bảo đảm tính liên kết vùng. Một số cơ quan chuyên ngành như thuế, bảo hiểm xã hội, công an điều tra… có thể vẫn duy trì ở cấp huyện nhưng sẽ trực thuộc sở, ngành cấp tỉnh thay vì thuộc quyền quản lý của chính quyền huyện như trước.

Mô hình này mang lại lợi ích lớn vì vừa giảm bớt bộ máy trung gian, tránh trùng lặp quyền lực với cấp tỉnh, vừa giữ lại cơ cấu hành chính cần thiết để bảo đảm điều phối hiệu quả giữa tỉnh và xã, duy trì ổn định các dịch vụ công thiết yếu. Đây là mô hình có thể học hỏi từ các nước phát triển, nơi cấp huyện vẫn tồn tại như một đơn vị hành chính thuần túy, không có chính quyền riêng nhưng hoạt động hiệu quả trong việc quản lý và triển khai dịch vụ công.

 Việc bỏ cấp chính quyền huyện nhưng giữ huyện như một đơn vị hành chính sẽ tác động lớn đến cấp tỉnh và cấp xã. Ảnh minh họa.

Việc bỏ cấp chính quyền huyện nhưng giữ huyện như một đơn vị hành chính sẽ tác động lớn đến cấp tỉnh và cấp xã. Ảnh minh họa.

- Việc không duy trì huyện như một cấp chính quyền độc lập, mà ông nói, sẽ ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức chính quyền địa phương như thế nào? Những thay đổi lớn nhất sẽ diễn ra ở cấp xã và cấp tỉnh?

- Việc bỏ cấp chính quyền huyện nhưng giữ huyện như một đơn vị hành chính sẽ tác động lớn đến cấp tỉnh và cấp xã.

Cấp tỉnh trực tiếp quản lý xã, không qua huyện, giúp ra quyết định nhanh hơn nhưng đòi hỏi năng lực điều hành cao hơn. Một số sở, ngành tỉnh có thể đặt văn phòng đại diện tại huyện để hỗ trợ quản lý. Bộ máy trung gian giảm, tiết kiệm ngân sách, tránh chồng chéo.

Cấp xã được trao thêm quyền, quản lý nhiều lĩnh vực hơn như đất đai, ngân sách và dịch vụ công. Để đảm đương nhiệm vụ, xã cần bổ sung nhân sự, tăng cường năng lực tài chính và đẩy mạnh chuyển đổi số.

Thay đổi lớn nhất là tỉnh quản lý trực tiếp xã, huyện không còn HĐND và UBND, chính quyền cấp xã phải vận hành hiệu quả hơn để đáp ứng yêu cầu mới.

Bỏ cấp chính quyền huyện giúp bộ máy tinh gọn, hiệu quả hơn, nhưng thành công phụ thuộc vào việc nâng cao năng lực cấp xã và tỉnh, cùng với ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số.

 Theo TS Nguyễn Sỹ Dũng, trong trường hợp bỏ cấp chính quyền cấp huyện cần áp dụng chuyển đổi số mạnh mẽ để vận hành bộ máy hiệu quả, tránh xáo trộn.

Theo TS Nguyễn Sỹ Dũng, trong trường hợp bỏ cấp chính quyền cấp huyện cần áp dụng chuyển đổi số mạnh mẽ để vận hành bộ máy hiệu quả, tránh xáo trộn.

- Khi bỏ cấp chính quyền huyện, cần đổi mới cơ chế quản lý và vận hành bộ máy chính quyền địa phương ra sao để đảm bảo hiệu quả và tránh xáo trộn?

- Khi bỏ cấp chính quyền huyện, cần tái cấu trúc cơ chế quản lý theo hướng tỉnh quản lý trực tiếp cấp xã, đồng thời áp dụng chuyển đổi số mạnh mẽ để vận hành bộ máy hiệu quả, tránh xáo trộn.

Trước hết, cấp tỉnh phải được tăng cường năng lực quản lý với mô hình tổ chức linh hoạt, có thể thành lập văn phòng đại diện tại huyện để hỗ trợ điều hành và cung cấp dịch vụ công mà không cần duy trì bộ máy chính quyền huyện. Cấp xã, phường, thị trấn sẽ được trao thêm quyền hạn và nguồn lực, giúp giải quyết nhanh hơn các vấn đề tại cơ sở thay vì phải chờ chỉ đạo từ cấp trung gian.

Song song đó, chuyển đổi số đóng vai trò then chốt, giúp kết nối trực tiếp giữa tỉnh và xã thông qua nền tảng dữ liệu số, đơn giản hóa thủ tục hành chính và nâng cao tính minh bạch. Việc ứng dụng chính quyền điện tử và trí tuệ nhân tạo sẽ giúp giảm bớt nhu cầu về bộ máy trung gian, đồng thời bảo đảm dịch vụ công không bị gián đoạn.

Để tránh xáo trộn trong quá trình chuyển đổi, cần có lộ trình thực hiện rõ ràng, từng bước điều chỉnh nhân sự, chuyển giao nhiệm vụ và đầu tư hạ tầng công nghệ. Sự phối hợp chặt chẽ giữa tỉnh và xã, cùng với sự hỗ trợ từ trung ương, sẽ giúp bảo đảm tính liên tục trong quản lý Nhà nước, hạn chế tối đa tác động tiêu cực đến người dân và doanh nghiệp.

 Sắp xếp địa giới cấp tỉnh giúp tối ưu hóa quản lý nhưng cần lộ trình rõ ràng, điều chỉnh quyền lực hợp lý và bảo đảm dịch vụ công không bị gián đoạn, với trọng tâm là cải cách hành chính và chuyển đổi số.

Sắp xếp địa giới cấp tỉnh giúp tối ưu hóa quản lý nhưng cần lộ trình rõ ràng, điều chỉnh quyền lực hợp lý và bảo đảm dịch vụ công không bị gián đoạn, với trọng tâm là cải cách hành chính và chuyển đổi số.

Tránh thực trạng “quân anh, quân tôi” thế nào khi sáp nhập tỉnh?

- Theo ông thì, hiện trạng tổ chức đơn vị hành chính cấp tỉnh ở Việt Nam hiện hành có những bất cập gì trong quản lý và phát triển kinh tế - xã hội khi Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới- kỷ nguyên vươn mình của dân tộc?

- Hiện trạng tổ chức đơn vị hành chính cấp tỉnh ở Việt Nam hiện nay còn tồn tại một số bất cập đáng lưu ý, đặc biệt khi đất nước bước vào một giai đoạn phát triển mang tính bước ngoặt – kỷ nguyên vươn mình mạnh mẽ. Những bất cập đó có thể được nhìn nhận ở các khía cạnh sau:

Thứ nhất, sự phân mảnh về đơn vị hành chính và tính cát cứ địa phương. Việt Nam hiện có 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, nhưng sự phân chia này chưa thực sự tối ưu về mặt quản lý Nhà nước, phát triển kinh tế và khai thác nguồn lực. Nhiều địa phương có quy mô dân số nhỏ, nguồn lực hạn chế nhưng vẫn duy trì bộ máy hành chính cồng kềnh, dẫn đến tình trạng trùng lặp chức năng, kém hiệu quả trong điều phối và phân bổ nguồn lực.

Thứ hai, sự chồng chéo và phân cấp chưa đủ mạnh. Dù đã có những bước tiến trong việc phân cấp, phân quyền cho địa phương, nhưng nhiều tỉnh, thành vẫn chịu sự ràng buộc lớn từ Trung ương. Điều này khiến cho quá trình ra quyết định chậm trễ, kém linh hoạt và không phát huy tối đa tính sáng tạo của địa phương trong quản lý và phát triển. Mô hình “địa phương quyết – địa phương làm – địa phương chịu trách nhiệm” dù được đề cập nhưng chưa thực sự được triển khai mạnh mẽ, gây ra sự trì trệ trong cải cách hành chính và thực thi chính sách.

Thứ ba, sự không đồng đều trong phát triển giữa các địa phương. Chênh lệch giữa các tỉnh, thành phố vẫn rất lớn, từ năng lực quản lý, khả năng thu ngân sách, đến điều kiện kinh tế - xã hội. Trong khi một số đô thị lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng phát triển nhanh chóng, thì nhiều địa phương khác vẫn gặp khó khăn trong thu hút đầu tư và phát triển bền vững. Hệ thống tổ chức hành chính hiện tại chưa đủ linh hoạt để điều chỉnh sự mất cân đối này, dẫn đến tình trạng phụ thuộc vào ngân sách Trung ương và thiếu động lực đổi mới.

Thứ tư, bộ máy hành chính cồng kềnh và chi phí vận hành lớn. Hiện nay, nhiều đơn vị hành chính cấp tỉnh vẫn duy trì bộ máy công chức, viên chức với quy mô lớn, gây áp lực lớn lên ngân sách Nhà nước. Trong bối cảnh khoa học công nghệ phát triển và xu hướng chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, việc tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản trị công là một yêu cầu cấp thiết.

Thứ năm, thiếu động lực cải cách hành chính mạnh mẽ. Dù đã có nhiều chủ trương cải cách, nhưng tốc độ cải cách hành chính ở cấp tỉnh vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế. Nhiều quy trình, thủ tục còn phức tạp, kéo dài, gây khó khăn cho doanh nghiệp và người dân. Sự phối hợp giữa các sở, ban, ngành tại địa phương chưa đồng bộ, làm giảm hiệu quả quản lý và điều hành.

- Đề nghị ông nói rõ hơn về những thách thức về quản lý hành chính, phân cấp quyền lực, và cung cấp dịch vụ công khi thực hiện việc sắp xếp lại địa giới cấp tỉnh!

- Việc sắp xếp lại địa giới cấp tỉnh đặt ra ba thách thức lớn:

Một là về quản lý hành chính. Giai đoạn chuyển tiếp dễ gây xáo trộn bộ máy, nhân sự và thủ tục hành chính, đặc biệt khi hợp nhất tỉnh có chính sách và điều kiện khác nhau.

Hai là về phân cấp quyền lực. Cần tái phân quyền hợp lý giữa tỉnh và cấp dưới để tránh tập trung quá mức hoặc phân tán quyền lực gây kém hiệu quả.

Ba là về cung cấp dịch vụ công. Nguy cơ gián đoạn do thay đổi địa giới, nhất là y tế, giáo dục và an sinh xã hội. Sự chênh lệch phát triển giữa các vùng sáp nhập có thể ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ.

Tóm lại, sắp xếp địa giới cấp tỉnh giúp tối ưu hóa quản lý nhưng cần lộ trình rõ ràng, điều chỉnh quyền lực hợp lý và bảo đảm dịch vụ công không bị gián đoạn, với trọng tâm là cải cách hành chính và chuyển đổi số.

- Có ý kiến lo ngại khi sáp nhập một tỉnh lớn với một tỉnh nhỏ hơn thì tỉnh có diện tích, số dân đông hơn sẽ có ưu thế lớn hơn. Ví dụ: Bí thư, chủ tịch, thậm chí cấp trưởng các đơn vị cũng thuộc về tỉnh lớn hơn. Và thế là sinh ra cát cứ kiểu “quân anh quân tôi”. Làm thế nào để hài hòa được phân chia quyền lực trong bộ máy khi sáp nhập tỉnh?

- Khi sáp nhập tỉnh, tình trạng tỉnh lớn chiếm ưu thế dễ dẫn đến tâm lý cục bộ, “quân anh, quân tôi”, gây mất đoàn kết và giảm hiệu quả quản lý. Để tránh điều này, cần quy hoạch nhân sự theo nguyên tắc cân bằng, minh bạch, bảo đảm phân bổ hợp lý lãnh đạo từ cả hai tỉnh, tránh tình trạng cán bộ chủ chốt chỉ tập trung từ một bên.

Việc sáp nhập cũng cần một cơ chế giám sát rõ ràng, trong đó hội đồng điều phối sáp nhập đóng vai trò điều hành, bảo đảm tiêu chí bổ nhiệm dựa trên năng lực thực tế thay vì xuất thân địa phương. Đồng thời, cần tăng cường đoàn kết nội bộ, xây dựng văn hóa tổ chức đề cao lợi ích chung và minh bạch hóa quy trình bổ nhiệm thông qua ứng dụng chính quyền số. Khi đó, việc sáp nhập tỉnh sẽ không chỉ giúp tinh gọn bộ máy mà còn nâng cao hiệu quả quản lý mà không tạo ra sự cát cứ địa phương.

-Những khó khăn về văn hóa, lịch sử, dân tộc và điều kiện tự nhiên có thể tác động như thế nào đến quá trình điều chỉnh địa giới hành chính cấp tỉnh? Hướng khắc phục nên như thế nào?

- Việc điều chỉnh địa giới hành chính cấp tỉnh không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn chịu tác động sâu sắc từ văn hóa, lịch sử, dân tộc và điều kiện tự nhiên, có thể gây ra những khó khăn lớn trong quá trình triển khai.

Về văn hóa và lịch sử, mỗi địa phương có bản sắc riêng, nếu sáp nhập mà không tôn trọng đặc trưng văn hóa sẽ dễ dẫn đến tâm lý không đồng thuận, thậm chí phản ứng tiêu cực từ người dân. Sự khác biệt trong phong tục, lối sống cũng có thể tạo ra rào cản trong quá trình vận hành bộ máy mới.

Đối với yếu tố dân tộc, nhiều địa phương có sự đa dạng về dân cư, nếu không bảo đảm sự hài hòa về quyền lợi và đại diện trong bộ máy hành chính thì có thể làm gia tăng khoảng cách giữa các nhóm dân tộc, ảnh hưởng đến sự ổn định xã hội.

Về điều kiện tự nhiên, các tỉnh có địa hình khác biệt (đồng bằng - miền núi, ven biển - nội địa) thường có nhu cầu phát triển khác nhau, nếu sáp nhập mà không tính đến điều này, việc quản lý và phát triển có thể gặp khó khăn do chênh lệch về cơ sở hạ tầng, kinh tế và khả năng tiếp cận dịch vụ công.

Để khắc phục, trước hết cần tổ chức đối thoại và tham vấn cộng đồng, bảo đảm tiếng nói của người dân được lắng nghe, từ đó tạo sự đồng thuận. Quá trình điều chỉnh địa giới phải đi kèm chính sách bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa địa phương, đồng thời có cơ chế phân bổ quyền lực hợp lý để bảo đảm sự đại diện công bằng giữa các khu vực và nhóm dân tộc.

Ngoài ra, việc đầu tư nâng cấp hạ tầng và điều chỉnh chính sách phát triển kinh tế phù hợp với từng vùng là điều kiện quan trọng để bảo đảm sáp nhập không làm gia tăng bất bình đẳng hay ảnh hưởng đến đời sống người dân.

Nhìn chung, việc điều chỉnh địa giới hành chính không thể chỉ dựa trên tiêu chí kỹ thuật mà cần tiếp cận một cách linh hoạt, tôn trọng đặc thù văn hóa - lịch sử - dân tộc và điều kiện tự nhiên để bảo đảm sự phát triển hài hòa và ổn định.

-Việc thay đổi địa giới cấp tỉnh sẽ tác động thế nào đến phát triển kinh tế vùng, thu hút đầu tư, và quy hoạch đô thị trong thời gian tới?

- Việc điều chỉnh địa giới cấp tỉnh sẽ có tác động mạnh mẽ đến kinh tế vùng, thu hút đầu tư và quy hoạch đô thị, với cả cơ hội và thách thức.

Về phát triển kinh tế vùng, việc sáp nhập hoặc điều chỉnh tỉnh có thể tạo ra các đơn vị hành chính có quy mô lớn hơn, giúp tối ưu hóa nguồn lực, tăng cường kết nối hạ tầng và nâng cao sức cạnh tranh. Nếu được quy hoạch hợp lý, điều này sẽ thúc đẩy sự phát triển cân bằng giữa các khu vực, hạn chế tình trạng manh mún, cát cứ hành chính.

Về thu hút đầu tư, một tỉnh có quy mô lớn hơn, tiềm lực mạnh hơn sẽ dễ dàng hấp dẫn các nhà đầu tư do thị trường rộng hơn, hạ tầng tốt hơn và thủ tục hành chính đồng bộ hơn. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, quá trình sáp nhập có thể gây gián đoạn trong chính sách ưu đãi đầu tư hoặc làm chậm tiến độ cấp phép nếu không có cơ chế điều phối hợp lý.

Về quy hoạch đô thị, việc thay đổi địa giới tạo cơ hội quy hoạch lại không gian phát triển, hình thành các trung tâm kinh tế mới và mở rộng đô thị hợp lý hơn. Tuy nhiên, nếu không có chiến lược nhất quán, có thể xảy ra tình trạng chồng chéo quy hoạch cũ và mới, làm giảm hiệu quả quản lý đất đai và phát triển hạ tầng.

Nhìn chung, để bảo đảm quá trình điều chỉnh địa giới cấp tỉnh mang lại lợi ích thực sự, cần có quy hoạch tổng thể, chính sách thu hút đầu tư đồng bộ và cơ chế chuyển đổi hành chính linh hoạt, nhằm tận dụng tối đa tiềm năng phát triển vùng, thu hút doanh nghiệp và nâng cao chất lượng đô thị.

 Nhà nước cần tổ chức các khóa bồi dưỡng kỹ năng sử dụng hệ thống chính quyền điện tử, đặc biệt tập trung vào những cán bộ ở vùng khó khăn.

Nhà nước cần tổ chức các khóa bồi dưỡng kỹ năng sử dụng hệ thống chính quyền điện tử, đặc biệt tập trung vào những cán bộ ở vùng khó khăn.

Nâng cao năng lực cán bộ thông qua đào tạo số hóa

-Theo quyết định của Chính phủ thì sau ngày 30/6/2025, tất cả các công việc của chính quyền phải được xử lý trên môi trường trực tuyến. Trong trường hợp bỏ cấp huyện, công việc sẽ dồn lên cấp tỉnh và xuống cấp xã. Vậy làm thế nào để cán bộ cấp xã, nhất là các xã vùng cao, miền núi đáp ứng kịp nhu cầu chuyển đổi để hoàn thành nhiệm vụ trên?

- Khi bỏ cấp huyện, công việc hành chính sẽ dồn lên tỉnh và xuống xã/phường, đòi hỏi cán bộ cấp xã – đặc biệt ở vùng cao, miền núi – phải nhanh chóng thích ứng với mô hình quản lý số hóa. Để bảo đảm họ hoàn thành nhiệm vụ hiệu quả, cần thực hiện đồng bộ ba nhóm giải pháp:

Thứ nhất, nâng cao năng lực cán bộ thông qua đào tạo số hóa. Nhà nước cần tổ chức các khóa bồi dưỡng kỹ năng sử dụng hệ thống chính quyền điện tử, đặc biệt tập trung vào những cán bộ ở vùng khó khăn. Việc học trực tuyến kết hợp hướng dẫn trực tiếp sẽ giúp họ tiếp cận dễ dàng hơn với công nghệ mới.

Thứ hai, đầu tư hạ tầng công nghệ và bảo đảm kết nối số. Nhiều xã miền núi còn thiếu trang thiết bị và mạng Internet ổn định. Cần triển khai hạ tầng viễn thông 4G/5G, phổ cập máy tính và các phần mềm quản lý hành chính đến tận cấp xã, giúp cán bộ vận hành trơn tru trên môi trường online.

Thứ ba, hỗ trợ kỹ thuật và có lộ trình triển khai hợp lý. Bộ máy hỗ trợ từ tỉnh cần được thiết lập để hướng dẫn và xử lý sự cố từ xa. Đồng thời, việc chuyển đổi số ở cấp xã cần thực hiện theo lộ trình, ưu tiên các thủ tục phổ biến trước, tránh gây áp lực đột ngột lên cán bộ địa phương.

Như vậy, để bảo đảm cấp xã, nhất là vùng cao, miền núi, có thể vận hành hiệu quả trên môi trường online, cần một chiến lược đào tạo bài bản, đầu tư hạ tầng số mạnh mẽ và thiết lập cơ chế hỗ trợ kỹ thuật liên tục, giúp họ từng bước làm chủ công nghệ và đáp ứng yêu cầu quản lý mới.

- Có thể nói công cuộc chuyển đổi số quốc gia và cuộc cách mạng về KHCN đã làm thay đổi rất nhiều về phương thức quản lý hành chính. Việc tinh gọn bộ máy có thể dẫn đến mất việc làm đối với một số cán bộ, công chức, viên chức không còn theo kịp phương thức quản lý mới. Nhà nước nên có chính sách gì để giải quyết vấn đề này?

- Chuyển đổi số và cuộc cách mạng khoa học công nghệ đang thay đổi mạnh mẽ phương thức quản lý hành chính, dẫn đến yêu cầu tinh gọn bộ máy và có thể khiến một số cán bộ, công chức, viên chức không theo kịp bị mất việc làm. Để giải quyết vấn đề này, Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, đào tạo lại và bảo đảm an sinh xã hội.

Trước hết, cần triển khai các chương trình đào tạo lại và nâng cao kỹ năng số, giúp cán bộ, công chức thích ứng với mô hình quản trị mới, thay vì bị đào thải.

Bên cạnh đó, cần có cơ chế hỗ trợ chuyển đổi vị trí công tác trong hệ thống hành chính hoặc tạo điều kiện để họ chuyển sang khu vực tư nhân, nơi cần nhiều nhân lực có kinh nghiệm quản lý.

Đối với những trường hợp không thể tiếp tục công tác, cần có chính sách hưu trí sớm hoặc hỗ trợ tài chính tạm thời, đồng thời khuyến khích họ tham gia các mô hình việc làm linh hoạt phù hợp với năng lực.

Việc tinh gọn bộ máy là xu hướng tất yếu, nhưng Nhà nước cần bảo đảm quá trình này diễn ra công bằng, có lộ trình rõ ràng và tạo cơ hội để người lao động thích ứng, thay vì để họ rơi vào tình trạng thất nghiệp đột ngột.

- Xin cảm ơn ông!

Lê Thọ Bình

Nguồn VietTimes: https://viettimes.vn/ts-nguyen-sy-dung-bo-chinh-quyen-huyen-sap-nhap-tinh-phai-gan-voi-chuyen-doi-so-moi-hieu-qua-post183133.html
Zalo