Trung Quốc tăng tốc khai thác dầu thô dù nhập khẩu chững lại

Chính phủ Trung Quốc dự kiến sẽ tiếp tục giữ áp lực sản lượng sau năm 2025, đồng thời kéo dài chính sách miễn thuế thiết bị dầu khí nhập khẩu đến năm 2029. (Ảnh: AFP)

Sản lượng phục hồi

Sau khi rơi xuống mức thấp vào năm 2016, sản lượng dầu Trung Quốc bắt đầu hồi phục từ 2019. Tuy nhiên, quốc gia này vẫn phải nhập khẩu hơn 70% nhu cầu dầu thô. Đáng chú ý, năm 2024 ghi dấu lần đầu tiên trong hơn 40 năm nhập khẩu dầu giảm, trước khi ổn định trở lại trong nửa đầu năm 2025.

Các khu vực khai thác chủ lực, chiếm tới 85% tổng sản lượng năm 2024, cho thấy xu hướng trái chiều. Các mỏ ngoài khơi ở Bột Hải (Bohai) và Biển Đông tăng trưởng ấn tượng, lần lượt 29% và 49% so với năm 2018. Trên đất liền, Tân Cương và lưu vực Ordos cũng ghi nhận mức tăng đáng kể. Ngược lại, những mỏ truyền thống như Đại Khánh (Daqing) và Shengli tiếp tục suy giảm. Riêng Đại Khánh - từng chiếm 43% sản lượng toàn quốc năm 1995 - đến năm 2024 chỉ còn giữ 16%.

Sự phục hồi này phần lớn nhờ ba tập đoàn dầu khí: PetroChina, CNOOC và Sinopec. Kể từ khi Bắc Kinh khởi động kế hoạch hành động 7 năm (2019), các tập đoàn đã mạnh tay tăng đầu tư thăm dò và khai thác.

Nổi bật nhất là CNOOC: Sản lượng trong nước giai đoạn 2019-2024 tăng 40%, nhờ vốn đầu tư gấp 4 lần, tập trung vào vịnh Bột Hải và vùng nước sâu Biển Đông. PetroChina, dù rót vốn nhiều hơn, nhưng chỉ đạt mức tăng sản lượng khiêm tốn 6% trong cùng kỳ.

Chính sách khuyến khích và ưu đãi thuế

Bắc Kinh đã tung loạt biện pháp hỗ trợ: Luật thuế tài nguyên sửa đổi giúp giảm 20-40% thuế cho các mỏ khó khai thác, đồng thời miễn thuế nhập khẩu và VAT đối với một số thiết bị dầu khí. Nhờ đó, các tập đoàn quốc doanh có thêm động lực mở rộng đầu tư, dù chi phí tại các mỏ già cỗi và mỏ phi truyền thống vẫn cao.

Bài toán chi phí vẫn là thách thức lớn. Trong ba tập đoàn, CNOOC có chi phí khai thác mỗi thùng thấp nhất, nhờ điều kiện tài nguyên thuận lợi và tập trung vào mảng thượng nguồn.

Về trữ lượng, PetroChina đã gia tăng đáng kể nhờ phát hiện mới ở lưu vực Tarim và Junggar, trong khi CNOOC cũng đã gấp đôi trữ lượng ở vịnh Bột Hải kể từ năm 2016.

Chính phủ Trung Quốc dự kiến sẽ tiếp tục giữ áp lực sản lượng sau năm 2025, đồng thời kéo dài chính sách miễn thuế thiết bị dầu khí nhập khẩu đến năm 2029. Tuy nhiên, chi phí có thể leo thang khi các tập đoàn buộc phải khai thác mỏ sâu hơn và mỏ phi truyền thống.

Khả năng sinh lợi trong bối cảnh giá dầu quốc tế thấp vẫn là dấu hỏi lớn - đặc biệt với CNOOC, khi tập đoàn này không có mảng hạ nguồn (lọc - hóa dầu) để bù đắp rủi ro biến động giá.

Nh.Thạch

AFP