Trung Quốc hạn chế các công ty trong nước niêm yết tại Mỹ

Số đơn đăng ký IPO của các doanh nghiệp Trung Quốc tại Mỹ đã chậm lại trong năm ngoái, giảm từ 22 trong nửa đầu năm 2024 xuống còn 11 trong nửa tháng cuối năm. Các nguồn tin cho biết, Ủy ban điều tiết chứng khoán Trung Quốc (CSRC) có ý định áp dụng biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn trong năm nay đối với các đợt IPO của các công ty Trung Quốc có vốn hóa nhỏ và nền tảng yếu tại Mỹ vì tính chất dễ bị thao túng.

CSRC lo ngại về việc liệu các công ty vốn hóa nhỏ được niêm yết tại Mỹ này có thực sự cần huy động vốn hay không. Không chỉ các cơ quan quản lý của Trung Quốc mà cả những người tham gia thị trường khác cũng đặt câu hỏi tại sao các công ty này lại yêu cầu niêm yết ở nước ngoài.

Trung Quốc đã thắt chặt các quy định về huy động vốn ở nước ngoài kể từ năm 2021, sau khi ban hành các quy tắc mới về an ninh mạng và bảo mật dữ liệu xuyên biên giới, điều này cũng làm phức tạp thêm quy trình nộp đơn cho các công ty muốn niêm yết ở nước ngoài.

Số lượng các công ty Trung Quốc đã niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán Mỹ tăng mạnh vào năm ngoái cũng đi kèm với các cáo buộc ngày càng tăng về tình trạng kéo xả cổ phiếu và cảnh báo từ các cơ quan quản lý của Mỹ về việc thận trọng với các khoản đầu tư.

Các nhà phân tích cho biết, động thái này là nỗ lực mới nhất của Trung Quốc nhằm giảm bớt mối quan hệ tài chính với Mỹ trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị và nhấn mạnh mối lo ngại về tình trạng đầu cơ quá mức đối với cổ phiếu Trung Quốc niêm yết tại sàn giao dịch chứng khoán New York.

"Trung Quốc không muốn tham gia nhiều hơn vào thị trường vốn của Mỹ…Trung Quốc cũng không muốn khó xử về sự biến động mạnh của giá cổ phiếu có thể làm suy yếu hình ảnh của quốc gia trên trường quốc tế trong bối cảnh tăng trưởng chậm lại và đầu tư trực tiếp nước ngoài trong nước giảm", Andrew Collier, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Kinh doanh và Chính phủ Mossavar-Rahmani thuộc Trường Harvard Kennedy cho biết.

Việc thắt chặt quy định mới nhất diễn ra sau sự gia tăng các đợt IPO của Trung Quốc trên các sàn giao dịch của Mỹ khi Trung Quốc thắt chặt kiểm soát đối với các đợt niêm yết trong nước. Dữ liệu chính thức cho thấy, 61 công ty Trung Quốc đã niêm yết cổ phiếu tại Mỹ vào năm ngoái, tăng từ 37 công ty vào năm 2023. Trong khi đó, số lượng IPO trên các sàn giao dịch chứng khoán địa phương của Trung Quốc đã giảm hơn 60% trong cùng kỳ.

Sự bùng nổ niêm yết cổ phiếu Trung Quốc tại Mỹ diễn ra khi nhiều công ty trong số đó, đặc biệt là các công ty nhỏ, đã báo cáo về sự biến động giá mạnh gây ra lo ngại về tình trạng thao túng trong những năm gần đây.

Năm 2022, cổ phiếu của một công ty cung cấp dịch vụ tài chính tại Hồng Kông là Magic Empire Global đã tăng vọt lên gấp 60 lần giá chào bán trước khi mất 95% giá trị - tất cả đều diễn ra trong tuần đầu tiên IPO.

Sau đó, Nasdaq đã đình chỉ niêm yết một số công ty nhỏ của Trung Quốc và cảnh báo các nhà đầu tư về rủi ro kéo xả.

Theo một nghiên cứu được công bố vào tháng 1 bởi công ty nghiên cứu Hindenburg Research, 128 công ty Trung Quốc đã báo cáo hoạt động giá bất thường không được giải thích bởi các yếu tố cơ bản của công ty ngay sau khi IPO tại sàn giao dịch chứng khoán New York kể từ năm 2022.

Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC) trong những năm gần đây đã ban hành nhiều cảnh báo về việc kéo xả giá cổ phiếu liên quan đến các công ty nhỏ của Trung Quốc được niêm yết tại New York.

Trong một báo cáo vào tháng trước, Cơ quan quản lý ngành tài chính của Mỹ (FINRA) cho biết, những vụ thao túng như vậy bắt đầu xảy ra không chỉ trong thời gian IPO mà còn nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng sau đó.

“Nhiều công ty Trung Quốc niêm yết tại Mỹ quá nhỏ để được đưa vào danh mục đầu tư của các nhà đầu tư tổ chức… điều đó khiến những cổ phiếu này trở thành mục tiêu dễ bị thao túng vì không tốn nhiều tiền để đẩy giá lên xuống”, Tian Hou, Giám đốc điều hành của công ty quản lý tài sản TH Capital cho biết.

Cơ quan quản lý chứng khoán của Trung Quốc đã nhận thức được vấn đề này và tìm cách giải quyết bằng cách nâng cao tiêu chuẩn niêm yết tại Mỹ của các công ty địa phương. Theo các chuyên gia ngân hàng và luật sư, CSRC đang dành ít nhất gấp đôi thời gian so với một năm trước để xem xét các yêu cầu niêm yết tại Mỹ từ các công ty Trung Quốc, dẫn đầu là những công ty có kế hoạch huy động 10 triệu USD trở xuống.

Các luật sư và chuyên gia ngân hàng về IPO cho biết, có thể mất tới một năm để một công ty có thể nhận được sự chấp thuận của CSRC để niêm yết tại Mỹ, trong khi năm ngoái chỉ chưa đầy hai tháng.

Trong khi đó, các nhà chức trách Trung Quốc đang thúc đẩy nhiều công ty niêm yết vốn hóa lớn hơn niêm yết tại thị trường đại lục theo đuổi việc niêm yết thứ cấp tại Hồng Kông trong năm nay.

Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài