Trù phú 'Làng văn hóa' bên bờ sông Hồng

Đây cũng là bản đầu tiên của huyện được chọn là mô hình điểm trong xây dựng “Làng văn hóa” từ năm 1999. Mỗi tấc đất nơi này đã thấm đẫm mồ hôi, công sức của những người mang sứ mệnh “biến đất lạ thành quê hương”.

Ngược dòng thời gian vào những năm 60 của thế kỷ trước, một đội quân tiên phong đi xây dựng vùng kinh tế mới gồm chủ nhiệm Nguyễn Văn Khiết cùng hơn 100 người, trong đó có 33 người là đảng viên, đoàn viên, bộ đội phục viên làm nòng cốt từ Hưng Yên ngược lên Lào Cai theo đường tàu hỏa. Họ tới vùng đất với bãi bồi đỏ sậm phù sa bên bờ sông Hồng, cách đền ông Hoàng Bảy không xa.

Vùng đất hoang vu, heo hút với lời truyền miệng nghe rợn người “cọp Bảo Hà, ma Trái Hút” đã không làm khó được những con người dũng cảm, kiên cường ấy. Sau một năm rưỡi xây dựng cơ bản, gần 60 hộ đầu tiên xứ nhãn lồng nổi tiếng thuộc xã Hùng An, huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên đã bám trụ thành công và quyết tâm sinh cơ lập nghiệp nơi mảnh đất này. Thuở ấy, bản Liên Hà 6 có tên gọi là Hợp tác xã Nông nghiệp An Khánh.

Trò chuyện với bà Phạm Thị Liên, 74 tuổi, người đã gắn bó với vùng đất này hơn nửa thế kỷ, bà Liên nhớ lại: Tôi theo bố mẹ lên đây từ năm mới 12 tuổi. Khi đó, nơi này còn là những bãi lau sậy, rậm rạp, hoang vu. Nhưng các gia đình đã cùng nhau khai phá đất hoang, trồng cấy, những ruộng lúa, nương ngô, đồi sắn, bãi khoai và vườn cây ăn quả dần dần mọc lên. Nhiều giống cây trồng, vật nuôi mới được đưa vào sản xuất, đặc biệt là giống nhãn lồng nức tiếng từ quê hương Hưng Yên. Đây cũng là cây chủ lực phát triển kinh tế của bản Liên Hà 6 những năm đầu mới khai lập.

Gia đình bà Phạm Thị Liên trồng cây ăn quả để phát triển kinh tế.

Tự hào về hành trình xây dựng quê hương của cha ông, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản Nguyễn Văn Khánh vui mừng nói: Nhờ sự mạnh dạn, dám nghĩ dám làm của những người đi trước, chỉ vài năm sau khai hoang, sản lượng lương thực của Hợp tác xã đã đạt 5,23 tấn/ha. Thời đó, Hợp tác xã Nông nghiệp An Khánh là 1 trong 10 hợp tác xã dẫn đầu toàn huyện về phong trào xây dựng “Cánh đồng 5 tấn”.

Người dân bản Liên Hà 6 trồng cây lương thực.

Theo ông Khánh, để có bản Liên Hà 6 trù phú như hôm nay, Chi bộ cùng các tổ chức đoàn thể địa phương đã vận động Nhân dân đẩy mạnh sản xuất, đa dạng hóa mô hình kinh tế hộ. Chuyển đổi và cải tạo 16 ha đất nông nghiệp, đưa các giống cao sản vào thâm canh. Đặc biệt là việc thay đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với từng giai đoạn cho hơn 40 ha cây ăn quả đã giúp bản Liên Hà 6 trở thành vùng chuyên canh hàng hóa, từ cây nhãn, vải, rồi hồng không hạt đến na, ổi, bưởi, thanh long ruột đỏ. Nhờ đó, nhiều hộ phát triển mô hình kinh tế trang trại cho thu nhập mỗi năm hàng trăm triệu đồng, như hộ ông Lê Văn Toản, Lê Công Tâm, Đỗ Văn Lâu…

Theo chân Bí thư Chi bộ, Trưởng bản Nguyễn Văn Khánh đi thăm bản, ngắm nhìn những ngôi nhà xây to đẹp, rộng rãi, những hàng rào, cổng hoa lung linh sắc màu, những vườn cây trĩu quả và những bãi rau màu xanh tươi tít tắp…khiến tôi có cảm giác yên bình, gần gũi, thân thương đến kỳ lạ.

Tuyến đường của bản Liên Hà 6 được bê tông hóa sạch, đẹp.

Trầm tư một chút, ông Khánh kể về những ngày người dân trong bản vất vả chống chọi với mưa lũ hồi tháng 9 vừa qua, do ảnh hưởng bão Yagi. Hàng chục héc-ta rau màu của hơn 30 hộ ngay ven sông Hồng đã bị nhấn chìm trong biển nước, cuốn trôi, vùi lấp, mất trắng. Nhưng người dân bản Liên Hà 6 đã vượt lên gian khó. Chỉ 1 tháng sau khi bão lũ đi qua, những bãi màu bên bờ sông Hồng đã xanh tươi trở lại. Màu xanh của ngô, khoai, rau đậu các loại lại phủ kín bờ sông Hồng đỏ phù sa.

Những bãi bồi ven sông thuộc bản Liên Hà 6 đã "hồi sinh" sau mưa lũ.

Chỉ tay về phía vườn dưa chuột quả lúc lỉu, ông Khánh giới thiệu với tôi về gia đình ông Lê Công Tâm - một trong những hộ tiêu biểu trong phát triển kinh tế của bản. Liền tay thu hái dưa chuột, ông Tâm hồ hởi nói: Thiên tai không ai mong muốn nhưng lũ rút đi cũng để lại nhiều phù sa thuận lợi cho canh tác. Năm nay, đất sẽ hơi “mặn” nên tôi đã cố gắng cải tạo và quyết định trồng dưa chuột, rau cải để kịp cho vụ mùa mới. Đây là những cây trồng ngắn ngày, nhanh cho thu hoạch, phù hợp thời tiết Lào Cai lúc này. Tôi cũng đang ươm trồng bầu, bí để kịp thu vào vụ Tết.

Ông Lê Công Tâm thu hoạch dưa chuột.

Mỗi ngày vườn dưa của ông Tâm cho thu hoạch khoảng 1 tạ quả, thời gian thu hái trong khoảng 15 - 20 ngày. Với giá 10 nghìn đồng/kg, vụ dưa chuột này gia đình ông Tâm đã bù đắp được phần nào thiệt hại sau lũ. Nụ cười tươi tắn, hiền hậu của vợ chồng ông Tâm như minh chứng cho sức mạnh của niềm tin, sự lạc quan của người dân nơi đây.

Liên Hà 6 là bản được chọn mô hình điểm xây dựng “Làng văn hóa” từ năm 1999 và liên tục giữ vững danh hiệu này trong suốt 25 năm qua. Đây cũng là bản đầu tiên của xã Bảo Hà huy động thành công dân hiến đất, đóng góp tiền của, công sức bê tông đường giao thông trong xây dựng nông thôn mới. Chi bộ Liên Hà 6 cũng nhiều năm liền đạt danh hiệu “Chi bộ trong sạch, vững mạnh” - ông Phạm Tiến Duật, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Bảo Hà khẳng định.

Gần 100% hộ có nhà xây kiên cố, trong đó hơn một nửa là nhà tầng, khang trang, rộng rãi. Không chỉ nỗ lực phát triển kinh tế, đời sống tinh thần của người dân cũng ngày càng được nâng lên. Bản duy trì sinh hoạt đều đặn các câu lạc bộ văn nghệ, thể thao như Câu lạc bộ dưỡng sinh, Câu lạc bộ bóng chuyền, bóng đá… thu hút đông đảo người dân các lứa tuổi tham gia. Nhà văn hóa được đầu tư xây dựng khang trang và đầy đủ tiện nghi; gần 100% gia đình đạt “Gia đình văn hóa”; nhiều hộ được công nhận là mô hình “Nhà sạch, vườn đẹp”. Bản còn lập Quỹ Khuyến học để thúc đẩy phong trào khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập; đóng góp hàng trăm triệu đồng để làm nhà tình thương giúp những hộ có hoàn cảnh khó khăn...

Hơn 60 năm kiên trì bám trụ, gắn bó với vùng đất bên bờ sông Hồng, cách đền ông Hoàng Bảy không xa, bản Liên Hà 6 ngày nay đã trở thành “Làng văn hóa” trù phú, xanh tươi, với khu dân cư đông đúc, đầm ấm, yên vui - bản tiêu biểu của địa phương trong hành trình xây dựng quê hương Bảo Yên nói riêng và Lào Cai nói chung văn minh, giàu đẹp.

Hoàng Thương - Khánh Ly