Trở thành trung tâm dịch vụ logistics của vùng và cả nước
Với vị trí, vai trò quan trọng trên tuyến hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, tỉnh Lào Cai đang triển khai nhiều giải pháp để phát triển logistics, góp phần thúc đẩy thương mại qua biên giới giữa tỉnh Lào Cai (Việt Nam) và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) nói riêng, hoạt động thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc nói chung ngày càng phát triển.

Tỉnh Lào Cai có vị trí, vai trò quan trọng trên tuyến hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh và là cửa ngõ quan trọng kết nối thị trường các nước ASEAN với vùng Tây Nam Trung Quốc; là trung tâm của hành lang kinh tế Bắc - Nam trong hợp tác các nước tiểu vùng sông Mê Kông (GMS); có tiềm năng và lợi thế trong phát triển hạ tầng kinh tế cửa khẩu với hạ tầng giao thông và các dịch vụ hỗ trợ xuất - nhập khẩu ngày càng đồng bộ, hiện đại. Hiện tại, phía Việt Nam có gần 700 doanh nghiệp thường xuyên hoạt động xuất - nhập khẩu hàng hóa qua cặp cửa khẩu quốc tế Lào Cai - Hà Khẩu.
Tuy nhiên, việc phát triển hạ tầng logistics tại tỉnh Lào Cai còn gặp nhiều khó khăn dẫn đến chi phí logistics qua tuyến hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh còn khá cao.

Theo tính toán của cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai, giá vận tải hàng hóa tuyến Lào Cai - Hải Phòng hiện dao động ở mức trung bình 15 - 17 triệu đồng/container (tương đương 400 nghìn đồng/tấn hàng hóa khô); tuyến Côn Minh - Hà Khẩu khoảng 16 - 21 triệu đồng/container (tương đương khoảng 530 nghìn đồng/tấn hàng hóa khô). Do đó, giá cước vận tải hàng hóa tính từ Côn Minh đến Hải Phòng ước tính trung bình 930 nghìn đồng/tấn hàng hóa khô. Bên cạnh đó, chi phí logistics không ổn định, có sự chênh lệch lớn ở nhiều thời điểm trong năm… khiến hoạt động giao thương hàng hóa toàn tuyến tăng trưởng chậm.
Là doanh nghiệp đang vận hành nhiều mô hình logistics tại các cửa khẩu ở tỉnh Quảng Ninh và Lạng Sơn, ông Nguyễn Đình Vượng, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH SITC Bondex Việt Nam Logistics cho rằng: Chi phí logistics qua các cửa khẩu tỉnh Lào Cai cao so với các tỉnh khác. Về cơ sở hạ tầng, kho bãi, tại các cửa khẩu khác (Tân Thanh - Lạng Sơn; Móng Cái - Quảng Ninh) có nhiều kho bãi chuyên dụng với hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại phục vụ việc sang tải, bốc xếp hàng hóa. Còn tại cửa khẩu Lào Cai đang thực hiện sang tải hàng hóa (nông sản) chủ yếu theo hình thức bốc xếp thủ công nên chưa đáp ứng được nhu cầu của các doanh nghiệp nhập khẩu máy móc, trang thiết bị.
“Ví dụ, chúng tôi nhập khẩu những thiết bị nặng tới 50 - 70 tấn nhưng các kho bãi của tỉnh Lào Cai chưa có máy móc chuyên dụng để sang tải những thiết bị này. Ngoài ra, các kho bãi của Lào Cai cũng chưa đáp ứng được việc đảo container giữa các xe đầu kéo Trung Quốc và Việt Nam để giảm chi phí vận tải”- ông Vượng chia sẻ thêm.
Tương tự, ông Nguyễn Xuân Quế, Giám đốc Công ty Cổ phần Logistics Việt Trung cho biết: Dịch vụ hậu cần (logistics) trong đó có kho bãi tại tỉnh Lào Cai chưa được đầu tư bài bản như một số địa phương khác mà đang dừng ở mức quy hoạch. Chúng tôi rất muốn đầu tư hệ thống kho bãi, thiết bị hiện đại để phục vụ hoạt động xuất - nhập khẩu, giao thương nhưng vẫn đắn đo vì chính sách xuất - nhập khẩu hàng hóa giữa hai bên.
Lấy ví dụ về việc thông quan hàng hóa trong lĩnh vực thương mại điện tử xuyên biên giới, ông Quế cho rằng hiện nay thương mại điện tử là xu thế tất yếu và còn dư địa rất lớn để phát triển trong thời gian tới. Tuy nhiên, các mặt hàng của hình thức thương mại này hiện chưa thông quan được qua cửa khẩu của Lào Cai nên doanh nghiệp không dám đầu tư hạ tầng hiện đại. Nếu gỡ được nút thắt về thương mại điện tử xuyên biên giới này chắc chắn sẽ có nhiều nhà đầu tư Việt Nam và cả phía Trung Quốc sẵn sàng đầu tư, phát triển hạ tầng logistics tại Lào Cai.

Ông Nguyễn Đình Vượng, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH SITC Bondex Việt Nam Logistics lại cho rằng hạ tầng giao thông là điểm mấu chốt để phát triển logistics. Vì vậy, tỉnh Lào Cai cần phối hợp với các cơ quan liên quan đẩy nhanh tiến độ đầu tư tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng (khổ ray tiêu chuẩn 1.435 mm); xây dựng Cảng hàng không Sa Pa; nâng cấp tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai và nâng cấp hạ tầng giao thông khu vực kinh tế cửa khẩu để nâng cao năng lực vận tải hàng hóa. Ngoài ra, tỉnh cần có những chính sách ưu đãi, đặc thù nhằm thu hút các nhà đầu tư chiến lược trong lĩnh vực vận tải hàng hóa để phát triển logistics, góp phần thúc đẩy thương mại biên giới.
Trên cơ sở những đề xuất, kiến nghị của các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực logistics, ông Phan Trung Bá, Giám đốc Sở Tài chính khẳng định: Tỉnh Lào Cai luôn cam kết đồng hành với cộng đồng doanh nghiệp hai bên, tạo điều kiện thuận lợi nhất về cơ sở hạ tầng, thủ tục hành chính, nâng cao năng lực thông quan và chất lượng các dịch vụ logistics để hỗ trợ các doanh nghiệp xuất - nhập khẩu hàng hóa qua các cửa khẩu của tỉnh Lào Cai. Tỉnh sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách để kêu gọi, thu hút đầu tư phát triển hạ tầng, hướng đến trở thành trung tâm giao thương, logistics quốc tế trong tương lai.

Theo đó, thời kỳ 2025 - 2030, trong lĩnh vực logistics, tỉnh Lào Cai có chủ trương thu hút đầu tư xây dựng hệ thống cảng cạn, cụm cảng cạn với tổng năng lực thông quan hàng hóa trên 1.500.000 TEU tại thành phố Lào Cai, khu Kim Thành - Bản Vược, cảng cạn gắn với Cảng hàng không Sa Pa và các cảng khác khi có nhu cầu; xây dựng mới, mở rộng quy mô, vận hành hiệu quả các khu logistics, kho hàng, kho ngoại quan gắn với các đô thị, khu công nghiệp, khu vực cửa khẩu, lối thông quan; nâng cao chất lượng dịch vụ logistics nhằm khai thác hiệu quả vị trí địa chiến lược của tỉnh, phát triển Lào Cai trở thành trung tâm dịch vụ logistics của vùng và cả nước; đầu tư xây dựng mới hệ thống kho hàng tại thành phố Lào Cai và các huyện phù hợp với nhu cầu trung chuyển, lưu trữ hàng hóa của từng khu vực thu hút nguồn hàng trung chuyển như dự án cảng cạn, dự án trung tâm logistics từ 3PL (Third-party logistics) trở lên, khu đô thị hỗn hợp trong phạm vi Khu kinh tế cửa khẩu.
7 dự án thu hút đầu tư trong lĩnh vực logistics thời kỳ 2025 - 2030 tại Lào Cai:
- Trung tâm logistics Kim Thành - Bản Vược (thành phố Lào Cai, huyện Bát Xát)
- Khu logistics thành phố Lào Cai (thành phố Lào Cai)
- Khu logistics Tằng Loỏng (huyện Bảo Thắng)
- Khu logistics phía Tây đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai (huyện Bảo Thắng)
- Khu logistics Tân Thượng (huyện Văn Bàn)
- Khu logistics Mường Khương (huyện Mường Khương)
- Khu logistics Sa Pa (thị xã Sa Pa)