Trí tuệ nhân tạo đang được sử dụng trong y tế như thế nào?
Các hình thức trí tuệ nhân tạo (AI) khác nhau đang có tác động đáng kể đến ngành y tế và việc sử dụng AI được dự đoán tăng mạnh trong tương lai gần.
Ngành y tế đang sử dụng AI để cải thiện việc chăm sóc bệnh nhân và giảm bớt gánh nặng hành chính trên quy mô lớn, với 79% các tổ chức y tế báo cáo đã áp dụng công nghệ AI ở một số mức độ, theo một nghiên cứu do Microsoft ủy quyền. Dù vậy, AI không thể thay thế con người mà chỉ là một công cụ để hỗ trợ các bác sĩ và nhân viên y tế.
Hai loại AI trong y tế
AI trong y tế được phân loại theo hai cách: dựa trên chức năng của loại hệ thống và dựa trên mức độ thông minh.
Loại đầu tiên sử dụng bộ nhớ có giới hạn, dựa trên bộ dữ liệu có sẵn để học hỏi và đưa ra dự đoán. Ví dụ nổi tiếng nhất là ChatGPT của OpenAI. Loại thứ hai dùng AI hẹp, được thiết kế để thực hiện một nhóm nhiệm vụ cụ thể. Các hệ thống tiên tiến hơn như trí tuệ nhân tạo tổng hợp (AGI), có thể hiểu cảm xúc của con người hay có mong muốn của riêng nó, mới dừng lại ở lý thuyết.

Sử dụng AI trong y tế được dự đoán tăng mạnh trong tương lai và tạo ra tác động đáng kể. Ảnh: abtosoftware
AI đang được sử dụng như thế nào trong y tế?
Trong chẩn đoán, AI có thể phân tích các bộ dữ liệu sức khỏe kỹ lưỡng hơn con người mà không cảm thấy mệt mỏi trong quá trình này. Các công cụ AI hiện đang được sử dụng để hỗ trợ các bác sĩ X quang. Các hệ thống như Mạng hình ảnh chính xác của Nuance Communications kiểm tra các hình ảnh như ảnh chụp cộng hưởng từ (MRI) và X quang để giúp các bác sĩ X quang chẩn đoán chính xác nhất có thể và phát hiện bệnh sớm hơn.
Các thiết bị đeo cũng giúp cải thiện tình trạng bệnh nhân bằng cách thu thập dữ liệu quan trọng để cung cấp thêm thông tin trong quá trình điều trị. Chẳng hạn, Peerbridge Health phát triển một miếng dán điện tâm đồ không dây, được hỗ trợ bởi AI để theo dõi hoạt động của tim từ xa. Chris Darland – CEO Peerbridge Health - giải thích: "Nó giúp bác sĩ tim mạch có cái nhìn toàn diện về tim và dữ liệu có thể dùng để tạo ra phác đồ điều trị”.
Trong nghiên cứu dược phẩm, các dự án nghiên cứu thuốc lâm sàng thường mất vài năm và có tỷ lệ thất bại lên đến 90% nhưng AI có tiềm năng cải thiện điều đó. Các hệ thống như AlphaFold 3 của Google được thiết kế để giúp các nhà nghiên cứu hiểu rõ hơn về cách tương tác của các phân tử khác nhau và giúp họ dự đoán liệu một cấu trúc thuốc cụ thể có chữa bệnh hiệu quả hay không.
Khi được trang bị dữ liệu này, các nhà khoa học có thể tiến hành các thử nghiệm lâm sàng sớm hơn và giúp đỡ nhiều bệnh nhân hơn, theo Darland.
Một nhóm nghiên cứu tại Stanford Medicine đã sử dụng mô hình AI tổng quát SyntheMol để phát triển các loại thuốc nhằm vào vi khuẩn kháng kháng sinh.
Một tác dụng khác của AI là chatbot chăm sóc khách hàng. Nó hỗ trợ bệnh nhân thực hiện các công việc thường ngày như lên lịch hẹn và mua thuốc theo toa. Các công cụ như IBM Watson Text to Speech cho phép các cơ sở y tế giao tiếp với bệnh nhân bằng nhiều ngôn ngữ.
Jason Warrelmann, Phó Chủ tịch ngành y tế tại nền tảng tự động hóa UiPath, cho biết ứng dụng của họ hỗ trợ GPS và AI, giúp biết được khi nào khách hàng đến nơi và tự động đăng ký cho họ, cũng như xác minh bảo hiểm y tế, hiển thị lịch sử sức khỏe...
Trong quản lý dữ liệu chăm sóc sức khỏe, các ứng dụng AI đang giúp các tổ chức y tế dễ dàng phân tích các tập dữ liệu lớn và chia sẻ chúng với các hệ thống hoặc bộ phận khác nhau.
Trong phẫu thuật bằng robot, các thiết bị hỗ trợ AI đang giúp bác sĩ phẫu thuật thực hiện các thủ thuật xâm lấn tối thiểu với vết rạch nhỏ hơn và độ chính xác cao hơn. Robot giúp giảm nguy cơ mắc lỗi và biến chứng thông qua cung cấp cho bác sĩ phẫu thuật tầm nhìn tốt hơn và phạm vi chuyển động lớn hơn. Hệ thống phẫu thuật da Vinci là một trong những thiết bị hỗ trợ AI phổ biến nhất được sử dụng trên toàn thế giới.
Tương lai của AI trong y tế
Dữ liệu cho thấy, việc sử dụng AI trong y tế sẽ mở rộng đáng kể trong thập kỷ tới. Các nhà nghiên cứu dự đoán giá trị AI trong y tế sẽ tăng từ gần 27 tỷ USD năm 2024 lên hơn 613 tỷ USD năm 2034.
Warrelmann kỳ vọng AI sẽ giúp tăng cường giáo dục y tế và đào tạo chuyên khoa. Ông tin rằng sinh viên sẽ có các công cụ làm việc hiệu quả hơn trong thời gian tới. Trong khi đó, Darland dự đoán các ứng dụng AI sẽ được sử dụng để bảo mật dữ liệu bệnh nhân tốt hơn.
Cả Darland và Warrelmann đều nhấn mạnh các hệ thống AI được thiết kế để giảm bớt gánh nặng hành chính của bác sĩ lâm sàng sẽ có tác động lớn nhất đến y tế trong tương lai gần.
Darland giải thích, dành ít thời gian hơn cho công việc hành chính, giấy tờ có thể giúp giảm bớt tình trạng kiệt sức ở y, bác sĩ. Warrelmann nói thêm: "Nếu dân chủ hóa AI và làm cho các hệ thống thông minh hơn, tôi nghĩ chúng ta sẽ thấy trải nghiệm của bệnh nhân và cơ sở y tế được cải thiện".
(Tổng hợp)