Trao truyền phong vị Tết

Vui từ nhà ra ngõ

Ngày Tết Nguyên đán ở châu Âu phố xá không đông vui hơn, trường lớp vẫn mở cửa đều đều, ấy thế mà nhiều con em người Việt lại có tâm trạng vào trông ra ngóng. Vì sao? Là vì gia đình, cộng đồng bao năm nay đã kiên trì gìn giữ được không khí tết truyền thống và áp dụng giao diện, ứng dụng kiểu mới, rất dễ dàng cho trẻ em nhận diện. Từ tháng Chạp trở đi, trên mạng xã hội của cộng đồng kiều bào đã ngập một màu tết. Chị Vũ Trà Mi (chủ nhà hàng Chez Tra Mi tại Paris, Pháp) khoe, có năm khách đặt cỗ tết nhiều quá, không còn sức bày biện gì thêm ở nhà nữa. Nhưng thấy chồng con cứ mở điện thoại ra là ngóng theo tết toàn cõi mạng, chị Trà Mi lại đi chợ mua gạo chọn lá sắm lạt gói bánh.

Ở thành phố Aalborg (Đan Mạch), từ hồi 7 tuổi, cậu bé Lê Quý Nhân Nguyên đã học và tham gia múa lân vào dịp lễ tết của cộng đồng người Việt tại đây. Một mình chưa đủ đội, Nhân Nguyên kéo theo một cậu bạn người bản xứ tập cùng. Mẹ của Nguyên là tiến sĩ Nguyễn Thu Hiền đang công tác tại Bệnh viện Đại học Đan Mạch kể, hai bé hay xem video trình diễn múa lân trên mạng để tự tập cùng nhau. Ban đầu, Nguyên thấy tham gia hoạt động cộng đồng của người Việt ở Đan Mạch thế này thật vui, thật tự hào, múa lân còn được bà con cô bác cho tiền lì xì nữa, quá thích. Nay chững chạc hơn ở tuổi 15, cậu vẫn mê múa lân, nhưng còn thêm mục đích “cháu muốn khẳng định vững chắc hơn văn hóa Việt, cội nguồn Việt trong con người mình”.

Trong nhà thì thế, còn “ngoài ngõ”, các hội, đoàn, tổ chức đồng hương tụ họp, chọn hết các ngày cuối tuần trong tháng đầu năm để vui tết. Cứ theo cách gia đình và cộng đồng tạo dựng không khí đậm sắc đủ vị như thế, hồn tết dần ngấm vào những đứa trẻ không được sinh ra lớn lên ở quê hương.

Thầy thư pháp Jean- Sebástien Grill (Pháp) cho chữ và biểu diễn viết bức thư pháp khổng lồ trong Tết Việt tại Bỉ

Tại Bỉ, cậu bé Yann Minh Trần Desmedt mới 4 tuổi đã xăng xái phụ ba mẹ khiêng chuối, kéo thúng đi chợ tết từ TP Namur tới thủ đô Brussels (Bỉ). Ở xứ lạnh nên ai nhìn thấy bụi chuối - loài cây thường trồng ở xứ nhiệt đới - của nhà cậu bé cũng phải nắc nỏm khen, có cây cao 3-4m, tàu lá thẳng vút bản rộng bóng mướt. Mẹ của cậu bé, chị Trần Thị Thu Loan (tên thường gọi là Lisa Desmedt), cứ chớm lạnh lại ra vườn quấn rơm rạ, bó ni lông quanh thân chuối để giữ ấm bụi qua mùa đông. Từ nhà lái xe lên đến nơi tổ chức tết cũng cả tiếng đồng hồ với đống đồ cồng kềnh dễ méo rách, Yann Minh tay này đỡ ngọn tay kia ôm lá, trông như đang bồng em chuối đi chơi…

Lan tỏa tết đến cộng đồng

Vài năm nay, người ta cũng đã quen cảnh có một ông Tây xúng xính áo dài đỏ chót chở đồ đưa vợ con đi chợ tết của cộng đồng người Việt ở Bỉ. Bê được cây chuối và cả núi thúng mủng giần sàng đến nơi tập kết chợ tết thì chị Lisa hòa vào đám người trang hoàng cảnh trí, sân khấu. Yann Minh và bố là Olivier Desmedt (gọi vui là anh Ô-li) cũng không có thời gian rảnh mà bơ vơ. Anh vừa nhễ nhại bê đồ vào, quay ra lại nhào vào phụ đón tiếp khách. Mấy chị gói nem, cuốn gỏi hàng bên chưa kịp giã gói đậu phộng, đã có Ô-li giơ nắm tay ra thay chày đập giập một lúc thì thơm lừng cả góc chợ tết. Tan hội, ai cũng no say cả rồi, “ông Tây” Ô-li vẫn cặm cụi giúp ban tổ chức xếp bàn dọn ghế. Các bác các anh các chị thỉnh thoảng vẫy vẫy “Ô-li uống cà phê không?”, “Ô-li ăn miếng bánh nhé”. Tết Việt có ai đói bao giờ. Còn cậu con trai Yann Minh cũng tự biết liệu biết lo sớm. Một ngày trước tết, cậu tự chọn chiếc áo màu đỏ trong cái tủ có khoảng 10 bộ áo dài của mình. Và trước khi lên sân khấu, Yann Minh vẫn kịp chạy ra nhắc bố mẹ bận mấy cũng phải tạm ngừng để nghe cậu cùng các bạn hát bài Tết Tết Tết Tết đến rồi. Giữa thời 4.0 ở châu Âu nhưng không khí chợ tết trong thơ của Đoàn Văn Cừ đã trở lại.

Chị Vũ Thị Bích Diệp dẫn một chương trình Tết Việt ở Italy

Không hát bài Ngày tết quê em như thiếu nhi, những sinh viên Việt ở Rome thường chọn bài Đi để trở về (sáng tác Tiên Cookie) để biểu diễn phục vụ bà con kiều bào và khách bản xứ đến dự Tết Việt ở Italy. Vũ Thị Bích Diệp, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam tại Italy, thường được mời làm người dẫn chương trình cho Tết Việt của cộng đồng, kể rằng: “Các bạn sinh viên khá đa tài, ngoài chung tay trang trí khung cảnh tết, có bạn còn chơi đàn tranh, dàn dựng và biểu diễn tiết mục văn nghệ cho chương trình tết thêm phong phú, hấp dẫn. Bản thân tôi cũng hay giới thiệu cho dân bản xứ về cách nhận diện tết cổ truyền của người Việt thông qua hoa đào, hoa mai, nhạc dân tộc, bánh chưng, giò, mứt, những món quà tặng đựng trong hộp đỏ. Đại sứ quán Việt Nam tại Italy cũng như bà con đồng hương, bạn bè ở Rome rất khích lệ các bạn sinh viên từ các thành phố khác về đây dự tết bằng cách hỗ trợ chỗ ngủ hoặc phương tiện tàu xe nếu cần”.

KIỀU BÍCH HƯƠNG