Niệm Phật làm sao thành Phật

Bạn Như Huỳnh thân mến!

Pháp môn niệm Phật, chuyên niệm danh hiệu Phật A Di Đà, cầu vãng sinh Cực lạc là đường lối tu tập căn bản của Tịnh Độ tông (Phật giáo Đại thừa). Tông này, khởi nguyên tư tưởng từ Ấn Độ, lập tông tại Trung Quốc, hiện tại phát triển rộng lớn trong các nước theo Phật giáo Đại thừa.

Theo các kinh văn Tịnh độ, Phật A Di Đà và pháp tu niệm Phật cầu sinh về thế giới Cực lạc v.v… được Phật Thích Ca giới thiệu cho những người hữu duyên. Thành ra, đây cũng là giáo pháp của Phật Thích Ca. Vấn đề là tùy nhân duyên của mỗi người mà chọn pháp môn tu thích hợp.

Người tu theo tông phái Tịnh Độ, lấy niệm Phật làm chánh hạnh và thực hành tất cả các việc lành làm trợ hạnh. Chánh nhân tịnh nghiệp căn bản gồm: Một là: Hiếu dưỡng cha mẹ, kính thờ bậc sư trưởng, có tâm từ bi chẳng giết hại và tu tập mười nghiệp lành. Hai là: Thọ trì tam quy, đầy đủ các cấm giới và chẳng phạm oai nghi. Ba là: Phát tâm Bồ-đề, tin sâu nhân quả, đọc tụng kinh điển Ðại thừa và khuyên dạy sách tấn người tu hành (Kinh Quán vô lượng thọ).

Về pháp tu niệm Phật, pháp này được Phật Thích Ca truyền dạy trong Kinh tạng Pāli. “Có một pháp, này các Tỷ-kheo, được tu tập, được làm cho sung mãn, đưa đến nhứt hướng nhàm chán, ly tham, đoạn diệt, an tịnh, thắng trí, giác ngộ, Niết-bàn. Một pháp ấy là gì? Chính là niệm Phật”. (Kinh Tăng chi bộ, phẩm Một pháp).

Niệm Phật ở đây chủ yếu là niệm ân đức Phật bảo. Có 10 ân đức: Nam-mô Như Lai: 1-Ứng Cúng, 2-Chánh Biến Tri, 3-Minh Hạnh Túc, 4-Thiện Thệ, 5-Thế Gian Giải, 6-Vô Thượng Sĩ, 7-Điều Ngự Trượng Phu, 8-Thiên Nhân Sư, 9-Phật, 10-Thế Tôn.

Thiết nghĩ, chúng ta cần làm sáng tỏ khái niệm “thành Phật”. Phật chính là giác ngộ, thức tỉnh hoàn toàn. Theo kinh văn, niệm Phật “đưa đến nhứt hướng nhàm chán, ly tham, đoạn diệt, an tịnh, thắng trí, giác ngộ, Niết-bàn” chính là thành Phật (bậc A-la-hán). Như vậy, niệm Phật để thành tựu giác ngộ đã được giảng dạy trong thời Phật Thích Ca. Trong pháp niệm này có mặt đầy đủ của thiền chỉ và thiền quán. Chỉ có niệm Phật theo hướng thiền quán mới có thể “đưa đến nhứt hướng nhàm chán, ly tham, đoạn diệt, an tịnh, thắng trí, giác ngộ, Niết-bàn”.

Niệm danh hiệu Phật trong Tịnh Độ tông cũng vậy, bao gồm cả chỉ và quán. Các pháp trì danh niệm Phật, quán tưởng niệm Phật, thật tướng niệm Phật đã nói lên điều ấy.

Kinh Niệm Phật Ba-la-mật (Hòa thượng Thích Thiền Tâm dịch) nói rõ: Pháp môn niệm Phật chính là chuyển biến cái tâm thể của chúng sinh. Bằng cách không để cho tâm thể ấy duyên với vọng niệm, với lục trần là sắc, thinh, hương, vị, xúc, pháp, với huyễn cảnh, với kiến chấp, với mong cầu, với thức phân biệt v.v… mà chỉ đem tâm thể ấy duyên mãi với danh hiệu Nam-mô A Di Đà Phật (Giới). Không bao lâu người niệm Phật tự nhiên đi vào chỗ vắng lặng, sáng suốt, an lạc, cảm ứng với nguyện lực của Đức Phật A Di Đà, thấy mình sinh vào cõi nước Cực lạc, thân mình ngồi trên tòa sen báu, nghe Phật và Bồ-tát nói pháp, hoặc thấy Phật lấy tay xoa đảnh (Định). Ngay nơi niệm Phật tam muội này mà thể nhập Tự tánh Di Đà, tuệ giác bùng vỡ mà thành tựu giải thoát tối hậu (Tuệ).

Rõ ràng, pháp niệm Phật của Tịnh Độ tông có đầy đủ Giới-Định-Tuệ. Và đây cũng chính là cốt tủy của giáo pháp do Phật Thích Ca giáo hóa. Cho nên, cần hiểu biết sâu rộng về giáo pháp để tôn trọng và cảm thông. Quan trọng hơn là sự thực hành để tự cảm nhận về thành tựu Giới-Định-Tuệ và thăng hoa tâm linh. Giáo pháp chỉ là phương tiện, Thế Tôn đã tùy bệnh mà cho thuốc. Thuốc nào chữa lành bệnh thì chính là thuốc hay.

Chúc bạn tinh tấn!

Tổ Tư vấn Báo Giác Ngộ (tuvangiacngo@yahoo.com)