Trào lưu 'mukbang' và những hệ lụy khó lường
Mukbang – một trào lưu mới mẻ, chỉ đơn thuần từ việc chia sẻ bữa ăn thành một hiện tượng độc, lạ trong thời đại số hóa. Để tăng tương tác, kiếm tiền, nhiều người bất chấp việc bị tổn hại sức khỏe bởi những màn mukbang đồ sống, đồ cay, món ăn độc lạ…
Chuyên gia y tế cảnh báo, một số thực phẩm kết hợp không đúng có thể gây ngộ độc thực phẩm.
Trào lưu gây hại cho sức khỏe
Những năm gần đây, Mukbang là một xu hướng ẩm thực trực tuyến, trong đó người tham gia sẽ ăn trực tiếp trước camera và tương tác trực tiếp với khán giả. Nhiều bạn trẻ bắt xu hướng rất nhanh, họ làm video ăn thực phẩm kỳ lạ, có số lượng cực lớn như: hải sản, đuông dừa, uống bia, ăn trứng vịt lộn…
Đặc biệt, thời gian gần đây, "trend" ăn trứng thối luộc được nhiều bạn trẻ thử trải nghiệm và quay lại clip đăng lên mạng xã hội. Những video này luôn đứng top đầu về lượt xem và lượt tìm kiếm.
Đằng sau video mukbang chứa đầy món ngon hấp dẫn, người chơi phải đối mặt với những nguy cơ như tăng huyết áp, tăng cân, tạo ra hình ảnh tiêu cực về cơ thể và ăn uống; không ít người bày tỏ sự sợ hãi, bức xúc, cho rằng đây là trào lưu nguy hại, không tốt cho sức khỏe.
Các chuyên gia y tế nhận định, việc kết hợp các thực phẩm, món ăn độc lạ được cho là thiếu cơ sở khoa học, lâu dần sẽ ảnh hưởng hệ tiêu hóa, sức khỏe tổng thể con người.
Đề cập đến vấn đề này, TS Nguyễn Trọng Hưng - Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho rằng, trào lưu mukbang cần được coi là thói quen ăn uống không lành mạnh, gây ảnh hưởng xấu đến người trẻ.
Chuyên gia phân tích, trong quá trình quay video, người tham gia mukbang có thể mua nhiều thức ăn vượt quá nhu cầu của họ, gây lãng phí thực phẩm. Người tham gia mukbang có thể ăn quá nhiều, ảnh hưởng đến sức khỏe của họ. Với người xem, mukbang có thể khuyến khích họ ăn uống quá mức, gây hại đến sức khỏe.
Trào lưu này còn có thể gây ra một hình ảnh tiêu cực về cơ thể dẫn đến việc hành vi ăn uống không lành mạnh và ảnh hưởng đến tâm lý của người xem.
Do đó, TS Nguyễn Trọng Hưng khuyến cáo, với những người có vấn đề về tiêu hóa như bị viêm loét dạ dày, rối loạn tiêu hóa, bệnh lý gan, béo phì hoặc các vấn đề khác liên quan đến đường tiêu hóa, tuyện đối không tham gia vào trào lưu này.
Đặc biệt với trẻ em đang trong quá trình phát triển cả về thể chất và tâm lý, việc xem mukbang có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình phát triển của trẻ. Người có bệnh tâm lý như rối loạn ăn uống hoặc các vấn đề liên quan đến hành vi ăn uống nên tránh áp dụng trào lưu mukbang, để tránh tác động xấu đến sức khỏe tâm lý của họ.
TS Nguyễn Trọng Hưng cũng lưu ý, với những người mắc các bệnh mạn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp, béo phì hay bệnh lý tim mạch, việc áp dụng trào lưu mukbang nên được cân nhắc kỹ càng.
“Trong mukbang, người tham gia thường ăn nhiều thực phẩm có nhiều đường, muối, chất béo và calo cao. Điều này có thể gây ra tăng đường huyết, tăng huyết áp và tăng cân, gây ra các vấn đề sức khỏe đáng lo ngại cho những người mắc các bệnh này.
Vì vậy, những người mắc các bệnh mạn tính nên hạn chế tham gia hoặc xem mukbang. Nếu muốn tham gia, họ nên tìm kiếm ý kiến của bác sĩ và tìm cách thay đổi chế độ ăn uống của mình để phù hợp với bệnh lý của mình” - TS Nguyễn Trọng Hưng khuyến cáo.
Cảnh báo nguy cơ ngộ độc thực phẩm
Liên quan đến vấn đề này, bác sĩ Trần Thị Hiếu - Phụ trách khoa Dinh dưỡng, tiết chế, Bệnh viện Đa khoa khu vực Thủ Đức, TP Hồ Chí Mình cho hay, về mặt dinh dưỡng - trào lưu mukbang là một thói quen ăn uống không lành mạnh, gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe.
Với những thức ăn sống, chưa được nấu chín tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ về nhiễm vi sinh vật gây bệnh, bệnh giun sán, hạt vi nhựa… Kể cả với những thực phẩm sống ngâm tương cũng có thể gây ra các vấn đề về ngộ độc nếu không chú trọng đến nguồn gốc, xuất xứ thực phẩm.
Bên cạnh đó, nhiều thực phẩm sử dụng theo trào lưu mukbang có rất nhiều các loại gia vị trong đó, đặc biệt là đều nhiều ớt. Việc sử dụng những món ăn quá nhiều ớt lâu ngày có thể gây viêm loét dạ dày, bệnh lý đại tràng. Ngoài ra còn chứa nhiều hương liệu nhân tạo có thể là nguyên nhân gây ra ung thư.
Mặt khác, thức ăn lưu giữ trong dạ dày chỉ khoảng 4 giờ, do vậy nếu bị căng giãn quá mức, khả năng nhào trộn kém sẽ dẫn đến nhiều vấn đề về tiêu hóa: đau bụng, viêm dạ dày - ruột cấp tính, nôn ói, tiêu lỏng nhiều lần, đại tiện phân sống...
Tình trạng kể trên còn có thể ảnh hưởng đến lợi khuẩn đường ruột… Như vậy, ăn kiểu mukbang đã gây những ảnh hưởng bất lợi đến đường tiêu hóa cũng như sức khỏe tổng thể của người thực hiện. Với những người có các yếu tố nguy cơ mắc bệnh mạn tính không nên tham gia hoặc nên hạn chế việc xem mukbang và bắt chước theo.
Cảnh báo về nguy cơ ngộ độc thực phẩm khi người dân kết hợp một số thực phẩm không đúng, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội Đặng Thanh Phong lưu ý, người tiêu dùng nên chọn lựa thực phẩm đảm bảo an toàn, rõ nguồn gốc, còn hạn sử dụng…
Các gia đình cần bảo quản thực phẩm đúng cách, từ thực phẩm chưa chế biến (đông lạnh, ướp muối...) hoặc đã chế biến (đậy, dằn, hâm, ướp lạnh). Đặc biệt, chuyên gia y tế khuyến cáo, người dân giữ vệ sinh trong khâu chế biến, khi ăn uống; vệ sinh tay trước khi chế biến thực phẩm và trước khi ăn uống; vệ sinh sạch sẽ dụng cụ nấu nướng và ăn uống. Khi nấu nướng chế biến thức ăn, người dân cần dùng riêng các dụng cụ.
Ngoài ra, các gia đình cần sơ chế, chế biến thực phẩm hợp vệ sinh, đúng cách; sử dụng nguồn nước sạch; “ăn chín, uống sôi”, ăn, uống thực phẩm đã chín kỹ. Các gia đình nên thận trọng khi ăn uống ở hàng quán bên ngoài; lựa chọn hàng quán có uy tín, thương hiệu.
Việc ăn quá nhiều thức ăn một lúc, vừa ăn vừa nói chuyện giao lưu với người xem có thể gây nên việc dạ dày phải hoạt động quá mức, tăng sản xuất a xít dạ dày làm chậm quá trình tiêu hóa của cơ thể. Chưa kể, việc ăn các loại thực phẩm sống như sashimi, gan sống, thịt sống, trứng sống… có nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm. Không ít người thực hiện mukbang tiết lộ họ phải thực hiện việc “móc họng” để nôn hết thức ăn sau khi quay các clip, điều này dẫn đến gia tăng các nguy cơ về bệnh lý dạ dày.
Bác sĩ Lê Thu Hiền – Viện Dinh dưỡng Quốc gia