Trách nhiệm trong quản lý an toàn thực phẩm

Dầu ăn giá rẻ được bày bán tràn lan tại các chợ đầu mối. (Ảnh: SĨ DŨNG)

Mới nhất, Công an tỉnh triệt phá đường dây sản xuất và tiêu thụ dầu ăn giả quy mô lớn của Công ty TNHH Sản xuất và Xuất nhập khẩu Nhật Minh Food. Công ty này đã nhập khẩu dầu thực vật dùng cho sản xuất thức ăn chăn nuôi, sau đó làm giả nhãn mác thành dầu ăn mang thương hiệu OFOOD để đưa ra thị trường dùng cho người. Số lượng dầu giả đã bán lên tới hàng chục nghìn tấn. Sự việc lập tức gây rúng động dư luận xã hội.

Đánh giá của Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), đây là hành vi vi phạm nghiêm trọng quy định về an toàn thực phẩm, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.

Để phòng ngừa rủi ro và bảo đảm an toàn cho người tiêu dùng, cơ quan này khuyến cáo các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, đặc biệt là bếp ăn tập thể và đơn vị cung cấp suất ăn sẵn cần yêu cầu nhà cung cấp làm rõ hồ sơ công bố, hồ sơ nguyên liệu của sản phẩm, không chỉ dựa vào bao bì, nhãn mác; khi phát hiện nghi ngờ, đề nghị thông tin kịp thời tới cơ quan chức năng để xử lý theo quy định; không sử dụng nguyên liệu không đúng mục đích công bố trong chế biến thực phẩm, kể cả khi có đủ hóa đơn, chứng từ.

Đáng chú ý, Cục An toàn thực phẩm cho biết: Theo quy định tại Điều 39 Nghị định số 15/2018/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm nêu rõ: Mặt hàng dầu thực vật thuộc nhóm sản phẩm do Bộ Công thương chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, bao gồm toàn bộ chuỗi sản xuất, chế biến, kinh doanh và lưu thông trên thị trường.

Tuy nhiên, trao đổi thông tin với báo chí, đại diện Cục Công nghiệp (Bộ Công thương) lại cho biết, theo phân công trách nhiệm quản lý nhà nước, dầu thực vật thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công thương. Tuy nhiên, nếu sản phẩm có bổ sung vi chất khác ngoài vitamin A (là vi chất bắt buộc theo Nghị định số 09), thì thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Y tế.

Về phân cấp quản lý, hiện nay đã giao quyền cho ủy ban nhân dân các tỉnh thực hiện việc kiểm tra, giám sát . Hiện những vụ việc nêu trên đang được cơ quan công an xử lý theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, dư luận xã hội cũng mong muốn cần phải làm sáng tỏ trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước đối với các sản phẩm thực phẩm bị làm giả, tránh tình trạng né tránh trách nhiệm, đùn đẩy trách nhiệm giữa các bộ, ngành, địa phương trong phân cấp quản lý được giao theo quy định.

Đáng lo ngại, không ít tổ chức, cá nhân đăng ký và công bố sản phẩm thực phẩm, nhưng khi các cơ quan chức năng đến thực hiện công tác hậu kiểm thì doanh nghiệp đã dừng hoạt động, chuyển đến nơi khác hoặc vẫn còn ở đó nhưng lại không sản xuất sản phẩm thực phẩm như đã công bố.

Trong khi đó, công tác thanh tra, kiểm tra hậu kiểm của các cơ quan còn gặp không ít khó khăn, hạn chế như lực lượng làm công tác này còn mỏng, trang thiết bị thiếu, chưa đồng bộ… Đây chính là những “khe hở”, “khoảng trống” để các tổ chức, cá nhân sản xuất, đưa sản phẩm thực phẩm giả, kém chất lượng ra thị trường tiêu thụ.

Để ngăn chặn tình trạng này, nhất là kịp thời xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm các quy định về việc công bố và đăng ký công bố sản phẩm thực phẩm theo quy định, trước hết, các bộ, ngành, chính quyền các địa phương cần tăng cường quản lý sản phẩm tự công bố, đăng ký công bố; xây dựng kế hoạch , cần xử lý nghiêm các trường hợp cán bộ có biểu hiện thiếu trách nhiệm khi thi hành công vụ.

Phải quy rõ trách nhiệm của các cán bộ, công chức khi để xảy ra các vụ việc thuộc lĩnh vực mình được phân công phụ trách, theo dõi để xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.

Mặt khác, những tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh các loại thực phẩm cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, tuân thủ các quy định pháp luật về an toàn thực phẩm; không được lấy “lợi nhuận” mà đánh đổi sức khỏe-tính mạng của người tiêu dùng.

Với người tiêu dùng, khi mua, sử dụng thực phẩm cần kiểm tra kỹ thông tin sản phẩm, trên nhãn sản phẩm hoặc nhãn phụ (đối với sản phẩm nhập khẩu); thông báo kịp thời đến các cơ quan chức năng khi phát hiện hoặc nghi ngờ thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng để xử lý theo quy định của pháp luật.

TRUNG TUYẾN