Trả lại giá trị đích thực cho giảng dạy chính khoáBài 2: Giáo viên thích ứng với quy định mới

Tâm tư nhà giáo

Theo cô giáo Hoàng Thị Tú Anh (Trường THPT Việt Nam - Ba Lan, Hà Nội): “Thông tư 29 của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) với các quy định cụ thể về dạy thêm, học thêm càng giúp nâng cao vai trò của giờ học chính khóa, học sinh không bị phân tán tư tưởng, trông chờ vào các buổi học thêm mà dần chủ động lắng nghe, đặt câu hỏi và tương tác với giáo viên để nắm vững kiến thức ngay trên lớp”. Cô Tú Anh cho biết bản thân cũng đang từng bước thay đổi, liên tục cập nhật phương pháp giảng dạy mới và nâng cao năng lực chuyên môn thông qua các khóa tập huấn, bồi dưỡng.

Tiết học Toán tại Trường THPT Ngọc Hồi (Hà Nội). Ảnh: NTCC.

Thứ trưởng Bộ GDĐT Phạm Ngọc Thưởng, trong chuyến kiểm tra quy định về dạy thêm, học thêm tại Quảng Trị đã gợi ý phát động phong trào “tự học, tự ôn thi tốt nghiệp” cho học sinh lớp 12. Đây là kỹ năng quan trọng, không chỉ cho một kỳ thi mà còn cả quá trình học tập sau này. Học sinh cần tập trung để học tập chính khóa trên lớp hiệu quả hơn.

Cô Nguyễn Thị Thu Hương (giáo viên Toán, Trường THPT Hương Vinh, TP Huế) cho rằng, việc triển khai phong trào này trong nhà trường là một thách thức nhưng cũng là yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh dạy học mới. Giáo viên cần có kế hoạch hỗ trợ học sinh xác định năng lực bản thân, mục tiêu học tập, kế hoạch và phương pháp tự học. Ghi nhận, động viên và khen thưởng kịp thời khi học sinh có nhiều tiến bộ trong việc tự học.

“Thầy cô hướng dẫn, hỗ trợ học sinh xác định điểm mạnh - yếu của bản thân, có cái nhìn rõ hơn về con đường sẽ theo đuổi, từ đó dễ dàng đặt mục tiêu và phấn đấu; phối hợp cùng phụ huynh để đồng hành với học sinh trong quá trình tự học, giúp các em cân bằng giữa học tập và nghỉ ngơi” – cô Hương chia sẻ.

Thầy Mai Anh Hùng (Trường THPT Trần Phú, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) cho biết, việc dừng học thêm ban đầu không tránh khỏi khó khăn cho cả thầy và trò trong giảng dạy nhưng cũng là cơ hội để giáo viên điều chỉnh phương pháp dạy học, trò thay đổi cách học để đạt hiệu quả cao nhất.

“Chúng tôi tăng cường giao bài tập, khai thác tính tự học của học sinh, kết hợp với hướng dẫn giải chi tiết để học sinh khi cần có thể tham khảo. Tự học không có nghĩa là học một mình. Có những khi 11 giờ đêm học sinh nhắn tin hỏi bài, chúng tôi vẫn sẵn sàng hỗ trợ giải đáp thắc mắc cho các em” – thầy Hùng nói.

Đề xuất hỗ trợ hàng chục tỷ đồng cho dạy thêm trong nhà trường

Tại Bắc Kạn, ghi nhận tại nhiều trường học trên địa bàn tỉnh như Trường THPT chuyên Bắc Kạn, THPT Bắc Kạn… đã có sự điều chỉnh kế hoạch dạy thêm với 3 đối tượng được tổ chức dạy thêm trong nhà trường phù hợp theo quy định; điều chỉnh lại kế hoạch ôn thi tốt nghiệp, sắp xếp lại các lớp ôn tập cho phù hợp.

Hiện Sở GDĐT tỉnh Ninh Bình đề nghị UBND tỉnh hỗ trợ gần 25 tỷ đồng, trong đó, kinh phí dành cho dạy thêm, ôn thi tốt nghiệp THPT và ôn thi vào lớp 10 tại các trường phổ thông công lập lần lượt là trên 18,8 tỷ đồng và trên 6,1 tỷ đồng.

Tại Hà Tĩnh, kinh phí Sở GDĐT Hà Tĩnh đề xuất hỗ trợ cho công tác ôn thi cho học sinh lớp 12 các cơ sở giáo dục công lập trực thuộc sở là 21,5 tỷ đồng. Thời gian ôn thi được tính từ ngày 14/2 đến hết tháng 6/2025. Tổng số tiết dạy cho học sinh ở các môn: Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và các môn tự chọn mỗi môn là 593.218 tiết. Căn cứ theo quy định về số tiền cho mỗi tiết ôn thi là 9.000 đồng/tiết (riêng Trường THPT chuyên Hà Tĩnh là 12.000 đồng/tiết).

Trên thực tế, việc ôn thi cuối cấp cho học sinh lớp 9, lớp 12 hay bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo cho học sinh yếu được nhiều trường thực hiện miễn phí lâu nay, không chờ đến khi Thông tư 29 chính thức có hiệu lực mới không thu tiền của học sinh. Tuy nhiên, nguồn kinh phí để các trường chi trả cho việc này lại rất khác nhau, tùy thuộc vào việc cân đối ngân sách thu chi của từng trường. Cũng có trường động viên và các giáo viên bằng lòng dạy thêm miễn phí. Nhưng rõ ràng dạy miễn phí một thời gian thì được, nhưng nếu kéo dài tình trạng này thì thầy cô cũng khó thoải mái, nhiệt tình được vì ai cũng có gia đình, có gánh nặng cơm áo gạo tiền phải lo. Vì vậy, việc các địa phương có phương án hỗ trợ kinh phí này là cần thiết để đảm bảo chất lượng dạy học, nhất là khi Bộ GDĐT đã có hướng dẫn chi tiết về việc quy đổi định mức giờ dạy ôn thi, bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu để các địa phương có cơ sở thực hiện chi trả phù hợp.

Để nhà giáo yên tâm cống hiến

Là nhà nghiên cứu về khoa học giáo dục, PGS.TS Chu Cẩm Thơ (Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam) cho biết đã lắng nghe những chia sẻ từ các đồng nghiệp ở khắp nơi trên cả nước về các quy định của Thông tư 29. Bà Thơ nhận thấy đa phần đồng nghiệp đều cho rằng đây không phải là một thử thách quá lớn. Thực tế những năm qua, nhiều giáo viên rất phấn khởi trước việc tăng lương đồng loạt trong ngành giáo dục. Nhiều địa phương cũng đã thực hiện đúng cam kết đầu tư cho giáo dục, tạo điều kiện để bù đắp thu nhập cho giáo viên tham gia dạy bổ trợ cho các đối tượng học sinh yếu kém, khá, giỏi... Những hoạt động này, nếu được tổ chức đúng theo quy định của Nhà nước, sẽ đảm bảo công bằng và giữ nguyên giá trị sức lao động của giáo viên.

GS Hoàng Tụy - cây đại thụ của Toán học Việt Nam, sinh thời từng nhiều lần bày tỏ quyết tâm phải xóa bỏ dạy thêm, học thêm, luyện thi tràn lan, ảnh hưởng tệ hại đến uy tín nghề giáo và chất lượng giáo dục. Ông cho rằng thi cử nặng nề quá mức cần thiết, gây nên áp lực tâm lý và vật chất không thể chấp nhận được cho xã hội và mọi gia đình. Cần phải cải cách tiền lương cho giáo viên đủ đảm bảo cho họ một mức sống tử tế mà không cần dạy thêm, để giáo viên có thời gian học nâng cao, trau dồi thêm chuyên môn và chăm sóc, giúp đỡ học sinh tự học. Quan điểm tiến bộ của GS Hoàng Tụy bao năm qua vẫn còn nguyên giá trị đối với nền giáo dục nước nhà.

Thứ trưởng Bộ GDĐT Phạm Ngọc Thưởng nhấn mạnh, dạy thêm, học thêm ngoài những đổi mới về quản lý còn cần sự thay đổi trong nhận thức của cả xã hội với vấn đề này. Do vậy cần nhiều giải pháp trước mắt và lâu dài để quản lý việc dạy thêm, học thêm hiệu quả. Bên cạnh các giải pháp hành chính, các nhà trường cần tăng cường các giải pháp chuyên môn như nâng cao năng lực, phương pháp giảng dạy của giáo viên, trách nhiệm của nhà giáo, phát huy năng lực tự học của học sinh và đổi mới kiểm tra đánh giá. Ngoài ra, cần tăng cường cơ sở vật chất, đủ trường học để đảm bảo công bằng về cơ hội tiếp cận giáo dục của học sinh; tăng số trường, lớp dạy học 2 buổi/ngày; có thêm những chính sách phù hợp nhằm đảm bảo đời sống để nhà giáo yên tâm công tác.

(còn nữa)

Lâm An