TPHCM: Đề án 06 và hành trình biến giấc mơ thành hiện thực

Tuy nhiên, với tinh thần “dám nghĩ, dám làm” và quyết tâm vượt mọi khó khăn, trở ngại, chính quyền thành phố đã quyết liệt triển khai thực hiện Đề án 06, đưa những tiện ích nổi bật của đề án vào phục vụ cuộc sống của người dân, doanh nghiệp, từng bước biến giấc mơ xây dựng thành phố thông minh thành hiện thực.

Nhân dịp Xuân Ất Tỵ 2025, phóng viên Báo Công an TPHCM đã có bài phỏng vấn Thiếu tướng Trần Đức Tài - Phó Giám đốc Công an TPHCM (CATP) - người trực tiếp chỉ đạo các lực lượng chủ công trong triển khai thực hiện Đề án 06 tại TPHCM.

PV: Thiếu tướng có thể chia sẻ về vai trò của CATP trong triển khai thực hiện Đề án 06 trên địa bàn thành phố cùng một số giải pháp CATP đã và đang áp dụng để việc triển khai thực hiện đạt hiệu quả tối ưu nhất?

Thiếu tướng TRẦN ĐỨC TÀI: Như các bạn đã biết, Việt Nam chúng ta đang trong kỷ nguyên chuyển đổi số. Toàn thể nhân dân và các cấp chính quyền đang thực hiện một cuộc cách mạng chưa từng có tiền lệ trong lịch sử, đó là cách mạng số, xây dựng chính phủ số, xã hội số và công dân số. Trong cuộc cách mạng này, phải khẳng định Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, định danh và xác thực điện tử, căn cước (CC) là nguồn tài nguyên có giá trị to lớn, đây là dữ liệu nguồn, dữ liệu gốc làm nền tảng, là chìa khóa mang tính chiến lược đóng vai trò quyết định đến sự thành công của công cuộc chuyển đổi số.

Thiếu tướng Trần Đức Tài - Phó Giám đốc Công an TPHCM

Được sự quan tâm chỉ đạo quyết liệt của Ban Chỉ đạo Đề án 06 Chính phủ, đặc biệt sự chỉ đạo thường xuyên, sát thực tế của lãnh đạo Bộ Công an, thời gian qua CATP với vai trò là cơ quan thường trực đã chủ động phối hợp với các sở, ngành, UBND cấp huyện và các đơn vị có liên quan thực hiện đồng bộ, toàn diện nhiều giải pháp tối ưu, sáng tạo, góp phần đưa TPHCM trở thành một trong những lá cờ đầu toàn quốc trong triển khai thực hiện Đề án 06. Trong đó có thể kể đến một số giải pháp trọng tâm như sau:

Ban Giám đốc CATP thường xuyên quán triệt đến toàn thể cán bộ, chiến sĩ CATP về tầm quan trọng của Đề án 06, xác định việc triển khai thực hiện Đề án là mệnh lệnh chính trị được Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Nhân dân giao phó cho lực lượng Công an. Yêu cầu toàn thể cán bộ chiến sĩ CATP phải chuyển đổi trạng thái thực hiện nhiệm vụ từ thủ công sang công nghệ; đặc biệt các đơn vị nòng cốt, cán bộ chủ chốt phải không ngừng nghiên cứu, học tập nâng cao trình độ, bổ sung kiến thức (cả kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, kiến thức xã hội và cả trình độ công nghệ thông tin), thực hiện công tác tiếp công dân, giải quyết các thủ tục hành chính trên môi trường điện tử nhằm bảo đảm hiệu quả công tác tham mưu và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ của Đề án 06 trên địa bàn thành phố. Trong đó chú trọng tư duy “đi tắt, đón đầu, đi trước, về trước, phát triển đột phá” nhưng vẫn bảo đảm “đi chắc, chất lượng thật, hiệu quả thật”.

Việc tổ chức thực hiện từng nhiệm vụ đều phải xác định rõ kế hoạch tổng thể và phải tiến hành đồng bộ giữa các cấp (từ thành phố đến cấp xã) theo phương châm “quyết liệt trong chỉ đạo, tận sức trong tham mưu, toàn lực trong thực hiện”. Người đứng đầu mỗi đơn vị phải nhận thức đúng vai trò, trách nhiệm trong chỉ đạo, giám sát, phân công thực hiện nhiệm vụ bảo đảm “rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ trách nhiệm, rõ kết quả”.

Chủ động phối hợp nhịp nhàng với UBNDTP, các sở, ngành và chính quyền các địa phương với tiêu chí “cộng đồng trách nhiệm”; đồng thời liên tục phát huy vai trò của cơ quan thường trực, vừa là cầu nối giữa các đơn vị, địa phương vừa là đầu mối tập trung, phối hợp đề ra các phương án, giải pháp xử lý các điểm nghẽn cũng như những nội dung trọng tâm, cấp bách, trọng điểm trong từng khoảng thời gian nhất định.

Tăng cường mối liên hệ chặt chẽ, tranh thủ sự hỗ trợ của các cơ quan thuộc Bộ Công an (các cục nghiệp vụ, đặc biệt là Cục C06 và Trung tâm dữ liệu quốc gia về dân cư). Bên cạnh đó duy trì trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, cách làm hay, sáng tạo với đơn vị bạn tại các tỉnh, thành phố với phương châm vừa làm vừa rút kinh nghiệm và liên tục cải tiến phương pháp nhằm mang lại hiệu quả tối ưu nhất.

Luôn lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm phục vụ, xác định việc thực hiện các nhiệm vụ của đề án phải gắn liền với lợi ích chính đáng của người dân, doanh nghiệp thành phố. Qua đó, người dân cần nhìn thấy và thụ hưởng kết quả cụ thể trong chuyển đổi số, tuyệt đối không hình thức hóa hay xa rời thực tiễn.

PV: Thưa Thiếu tướng, trên tiến trình triển khai thực hiện Đề án 06, hiện tại TPHCM đã đi được đến đâu, kết quả nổi bật của TPHCM nói chung và CATP nói riêng khi thực hiện Đề án 06 đến thời điểm hiện nay?

Thiếu tướng TRẦN ĐỨC TÀI: Đề án 06 đến nay đã chuẩn bị chuyển sang giai đoạn “tầm nhìn đến năm 2030”. Trong giai đoạn 2022 - 2025, CATP đã phát huy vai trò cơ quan thường trực, phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành tham mưu lãnh đạo UBNDTP chỉ đạo các đơn vị tập trung thực hiện các nhiệm vụ theo Đề án 06, phải nói đến một số kết quả nổi bật như:

Công an TPHCM không quản gian khó, nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ thực hiện Đề án 06

- Thành phố đã hợp nhất Cổng dịch vụ công và Hệ thống Một cửa điện tử thành Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính tập trung. Hệ thống được kết nối, chia sẻ dữ liệu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Hệ thống định danh và xác thực điện tử (VNeID), kết nối với hệ thống thông tin của các bộ, ngành, Trung ương. Ngày 14/11/2024, thành phố ra mắt App Công dân số Thành phố Hồ Chí Minh với những tiện ích nổi bật phục vụ công tác quản lý, điều hành của thành phố và phục vụ các nhu cầu thiết thực của người dân, doanh nghiệp.

- Phối hợp với Sở Tư pháp Thành phố tham mưu UBNDTP ban hành Kế hoạch số 6829/KH-UBND ngày 05/11/2024 thực hiện thí điểm cấp Phiếu lý lịch tư pháp trên ứng dụng định danh quốc gia VNeID, đến nay đã cấp 3.514 Phiếu lý lịch tư pháp (chiếm tỷ lệ 30% trên tổng số hồ sơ tiếp nhận); bên cạnh đó, phối hợp Sở Y tế Thành phố tham mưu UBNDTP ban hành Kế hoạch số 6917/KH-UBND ngày 07/11/2024 về triển khai thí điểm thực hiện Sổ sức khỏe điện tử phục vụ tích hợp trên ứng dụng VNeID tại địa bàn thành phố, đến nay thành phố đã tích hợp 1.110.604 dữ liệu Sổ sức khỏe điện tử, 22.236 Giấy chuyển tuyến và 251.903 Giấy hẹn khám lại trên VNeID.

- Tổ chức thực hiện và duy trì vận hành 38 mô hình điểm theo Đề án 06, bên cạnh mô hình Sổ sức khỏe điện tử và cấp Phiếu lý lịch tư pháp trên VNeID, còn nhiều mô hình đạt hiệu quả cao, điển hình như: (1) Mô hình khám chữa bệnh bảo hiểm y tế bằng căn cước công dân (CCCD) gắn chíp tại 100% với số lượng 408 cơ sở y tế trên toàn thành phố, phục vụ hơn 3,2 triệu lượt người; (2) Mô hình an sinh xã hội không dùng tiền mặt giúp đơn giản hóa công tác chi trả chính sách cho 57.052 đối tượng qua tài khoản ngân hàng; (3) Mô hình thanh toán không dùng tiền mặt tại 100% cơ sở đào tạo công lập và các bệnh viện trực thuộc quản lý, làm đa dạng hóa phương thức thanh toán cho người dân; (4) Mô hình thông báo lưu trú qua phần mềm ASM tại 3.458 cơ sở kinh doanh lưu trú và cơ sở y tế đã giải quyết hơn 1,1 triệu hồ sơ, rút ngắn thời gian khai báo lưu trú so với các hình thức trước đây…

- Riêng CATP đã tập trung tổ chức thực hiện nhiều nhiệm vụ, trong đó trọng tâm gồm:

+ Tổ chức thu nhận 7.942.275 hồ sơ cấp CCCD gắn chíp, 570.564 hồ sơ căn cước (CC) và 5.790.452 tài khoản định danh điện tử mức 2.

+ Tỷ lệ thực hiện dịch vụ công trực tuyến cao trên nhiều lĩnh vực như: Quản lý xuất nhập cảnh đạt 99,21%; riêng về tiếp nhận, giải quyết hồ sơ đề nghị cấp hộ chiếu phổ thông trên Cổng dịch vụ công Bộ Công an đạt 100%; Phòng cháy, chữa cháy đạt 100%; Giao thông đạt 90,13%; lĩnh vực Quản lý hành chính đạt 87,16%.

+ Đặc biệt năm 2024, CATP là đơn vị đầu tiên được Cục Quản lý xuất nhập cảnh - Bộ Công an chọn thí điểm tiếp nhận, giải quyết hồ sơ đề nghị cấp hộ chiếu cho trẻ dưới 14 tuổi trên Cổng dịch vụ công Bộ Công an thông qua hệ thống xác minh nội bộ trên hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; tính từ ngày 10/8/2023 đến nay, Công an cấp xã đã trả lời đúng thời hạn hơn 95.000 yêu cầu xác minh của lực lượng xuất nhập cảnh, giúp rút ngắn thời gian, tạo thuận lợi khi giải quyết thủ tục cấp hộ chiếu cho công dân. Ngoài ra, lực lượng Cảnh sát Giao thông - CATP thực hiện rà soát, cập nhật, bổ sung mã định danh của 1.681.285 chủ phương tiện xe môtô và ôtô; thực hiện ký số điện tử khoảng 100.000 hồ sơ xử lý vi phạm hành chính về lĩnh vực giao thông, giúp rút ngắn thời gian ký quyết định xử phạt vi phạm hành chính (trong 1 phút có thể ký số 100 quyết định xử phạt vi phạm hành chính trên lĩnh vực giao thông); kiểm tra, xử lý vi phạm liên quan đến lĩnh vực giao thông trên VNeID với hơn 80.000 trường hợp, xử lý gần 22.000 trường hợp vi phạm.

PV: Dữ liệu dân cư “đúng, đủ, sạch, sống” là nhiệm vụ then chốt, quyết định sự thành công của Đề án 06, Thiếu tướng có thể cho biết CATP đã thực hiện vấn đề này như thế nào?

Thiếu tướng TRẦN ĐỨC TÀI: Xác định tầm quan trọng của Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, do đó CATP đã tổ chức lồng ghép thực hiện Luật Cư trú gắn với việc đồng bộ nhiều giải pháp, tổ chức nhiều đợt cao điểm cập nhật, làm sạch dữ liệu dân cư với việc thực hiện điều chỉnh địa chỉ chi tiết nơi cư trú theo Nghị quyết số 11/NQ-HĐND ngày 14/3/2024 của Hội đồng Nhân dân Thành phố về thành lập, chia tách, sáp nhập, đổi tên khu phố, ấp trên địa bàn thành phố; tổ chức kiểm tra cư trú để rà soát từng người đang cư trú trên địa bàn, với phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người”. Qua đó kịp thời kiểm tra, ghi nhận các trường hợp chưa có dữ liệu hoặc có dữ liệu bị sai sót để kịp thời thu thập, cập nhật, điều chỉnh thông tin của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư bảo đảm đúng thực tế; thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành kiểm tra, đối sánh, đồng bộ dữ liệu các chuyên ngành khác với dữ liệu dân cư.

PV: TPHCM đã triển khai hiệu quả Kế hoạch 1878/KH-BCĐ và gần đây là Kế hoạch 405/KH-HĐND, xin Thiếu tướng nói thêm về điều này?

Thiếu tướng TRẦN ĐỨC TÀI: Thời gian qua, việc thực hiện Kế hoạch số 1878/KH-BCĐ ngày 20/4/2023 của Ban Chỉ đạo Đề án 06 thành phố và gần đây là Kế hoạch số 405/KH-HĐND ngày 16/5/2024 của Hội đồng Nhân dân Thành phố luôn nhận được sự đồng thuận cao từ các đơn vị, sở, ngành, sự đánh giá cao của dư luận. Có thể nói rằng đây là một trong những điểm sáng thể hiện tính nhân văn, nhân đạo, phát huy tinh thần “lá lành đùm lá rách” của dân tộc.

Tính đến nay, CATP đã phối hợp với các đơn vị có liên quan giải quyết cấp giấy khai sinh, số định danh cá nhân, cấp thẻ CCCD/thẻ CC, giải quyết cư trú cho hơn 3.000 trường hợp thuộc diện nhân khẩu đặc biệt và khoảng 500 trường hợp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt với quyết tâm “Không để ai bị bỏ lại phía sau”, góp phần bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của công dân, bảo đảm an sinh xã hội trên địa bàn thành phố.

PV: Thiếu tướng có thể nói rõ hơn về khẩu hiệu hành động “Không để ai bị bỏ lại phía sau” của CATP?

Thiếu tướng TRẦN ĐỨC TÀI: Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an là bảo đảm 100% công dân có thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, bảo đảm dữ liệu dân cư luôn “đúng, đủ, sạch, sống” phục vụ 5 nhóm tiện ích của Đề án 06, góp phần đưa Đề án 06 gần hơn với thực tế và đời sống nhân dân, CATP cùng các sở, ngành, UBND cấp huyện đã phối hợp tăng cường nhiều giải pháp, trong đó việc giải quyết cấp giấy tờ tùy thân cho nhân khẩu đặc biệt là một trong những nhiệm vụ quan trọng vừa thể hiện tính nhân văn và tinh thần nhân đạo vừa bảo đảm hiệu quả công tác quản lý nhà nước về cư trú. “Không để ai bị bỏ lại phía sau” không chỉ là khẩu hiệu hành động đơn thuần mà còn thể hiện tinh thần trách nhiệm và mệnh lệnh từ trái tim của chính quyền thành phố.

PV: Xin Thiếu tướng chia sẻ về những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai 2 kế hoạch trên?

Thiếu tướng TRẦN ĐỨC TÀI: TPHCM với vị thế là trung tâm kinh tế, văn hóa, xã hội lớn nhất cả nước, sở hữu cơ cấu dân cư đặc biệt phong phú và đa dạng, thành phố quy tụ người dân đến từ mọi tỉnh thành trên cả nước, do đó bước đầu triển khai thực hiện Kế hoạch 1878 và Kế hoạch 405 gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc; chủ yếu trong công tác phối hợp xác minh, xác định thông tin về lịch sử cư trú, nhân thân và hộ tịch để làm căn cứ cấp lại các loại giấy tờ tùy thân cho công dân. Trước thực tế đó, CATP phối hợp với các sở, ngành thực hiện với phương châm “dễ làm trước, khó làm sau” và “vướng đến đâu, gỡ đến đó”, bảo đảm “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ” nhằm giải quyết số nhân khẩu đặc biệt tồn đọng và phát sinh để mang lại niềm hạnh phúc cho người dân.

Tổ Công tác thực hiện Kế hoạch 1878/KH-BCĐ TP phải trực tiếp tiếp cận, nắm tình hình thực tế và đồng hành cùng các đơn vị, địa phương thu thập, xác minh thông tin về dân cư, cư trú, hộ tịch để kịp thời tham mưu Ban Chỉ đạo Đề án 06 thành phố đưa ra các giải pháp giải quyết khó khăn, vướng mắc. Đến nay, CATP, Sở Tư pháp, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Bảo hiểm Xã hội Thành phố đã hoàn thiện cơ bản về quy trình phối hợp trong việc xử lý đối với từng diện nhân khẩu cụ thể.

PV: Trong thời gian tới, việc thực hiện hai kế hoạch trên được duy trì như thế nào thưa Thiếu tướng?

Thiếu tướng TRẦN ĐỨC TÀI: Như nêu trên, “Hành trình đi tìm định danh số cho người yếu thế” không phải chỉ là khẩu hiệu hành động đơn thuần mà xuất phát từ tinh thần trách nhiệm và là mệnh lệnh từ trái tim của chính quyền thành phố. Vì vậy, với quyết tâm hành động cao nhất của toàn lực lượng CATP và các đơn vị, sở, ngành có liên quan, kết hợp cùng với sự đồng thuận, hưởng ứng của các tầng lớp nhân dân thành phố, tôi tin tưởng chắc chắn rằng việc thực hiện hai kế hoạch trên sẽ luôn được duy trì và ngày càng có kết quả tốt hơn, góp phần thực hiện thắng lợi Đề án 06 và xây dựng TPHCM trở thành đô thị thông minh, hiện đại, nghĩa tình.

Một lần nữa tôi muốn khẳng định rằng việc áp dụng toàn diện các giải pháp để bảo đảm dữ liệu dân cư, dữ liệu các chuyên ngành “đúng, đủ, sạch, sống” là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục và là nhiệm vụ then chốt của lực lượng Công an; trong đó lực lượng Công an với vai trò nòng cốt trong công tác phối hợp với các đơn vị, sở, ngành có liên quan nhằm thực hiện có hiệu quả cao nhất Đề án 06, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng, bảo đảm trật tự an toàn xã hội và đặc biệt là phục vụ một cách tốt nhất cho người dân, doanh nghiệp trên địa bàn thành phố.

Cuối cùng, tôi xin thay mặt lực lượng CATP chân thành cảm ơn sự hỗ trợ, đồng hành của các đơn vị và sự ủng hộ của người dân thành phố trong quá trình thực hiện Đề án 06. Nhân dịp năm mới Ất Tỵ 2025, kính chúc toàn thể người dân thành phố lời chúc mừng tốt đẹp nhất, chúc một năm mới an khang, thịnh vượng, mạnh khỏe và hạnh phúc.

PV: Xin trân trọng cảm ơn Thiếu tướng!

Ngọc Anh