Tổng thống Trump sa thải cố vấn an ninh quốc gia

Ông Trump sa thải cố vấn an ninh quốc gia Mike Waltz. Ảnh: Reuters.

Reuters đưa tin vào ngày 1/5, Tổng thống Donald Trump đã sa thải cố vấn an ninh quốc gia Mike Waltz và bổ nhiệm Ngoại trưởng Marco Rubio làm người thay thế tạm thời. Động thái này đánh dấu sự thay đổi lớn đầu tiên trong nội bộ thân cận của tổng thống kể từ khi nhậm chức vào tháng 1/2025.

Như vậy, ông Rubio sẽ là người đầu tiên kể từ thời Tổng thống Henry Kissinger nắm giữ đồng thời hai vị trí Ngoại trưởng và Cố vấn an ninh quốc gia.

“Khi tôi gặp vấn đề, tôi gọi cho Marco. Ông ấy sẽ giải quyết”, Tổng thống Trump phát biểu tại một sự kiện ở Nhà Trắng vào sáng 1/5.

Lý do ông Waltz bị sa thải

Thông qua bài đăng trên mạng xã hội, ông Trump cho biết ông sẽ đề cử ông Mike Waltz làm đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, đồng thời nói thêm rằng “ông ấy đã làm việc chăm chỉ để đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu".

Trước đó, nhiều nguồn tin cho biết ông Trump đã quyết định loại cố vấn Waltz khỏi vị trí cố vấn an ninh quốc gia. Vốn là cựu lính đặc nhiệm lục quân và cựu nghị sĩ Đảng Cộng hòa bang Florida, ông Waltz đã đối mặt với chỉ trích trong Nhà Trắng, đặc biệt sau khi dính líu đến một vụ bê bối hồi tháng 3, liên quan một cuộc trò chuyện nhóm trên ứng dụng Signal giữa các cố vấn an ninh hàng đầu của ông Trump.

Cố vấn an ninh quốc gia là vai trò đầy quyền lực và không cần Thượng viện phê chuẩn. Trong nhiệm kỳ đầu, ông Trump đã có 4 cố vấn an ninh quốc gia là Michael Flynn, H.R. McMaster, John Bolton và Robert O’Brien.

Phó cố vấn an ninh quốc gia là ông Alex Wong - từng làm trong Bộ Ngoại giao, phụ trách các vấn đề liên quan Triều Tiên trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump - cũng bị buộc sa thải, theo Reuters.

Việc ông Waltz bị sa thải kết thúc một tháng đầy biến động trong nội bộ bộ máy an ninh quốc gia của ông Trump. Kể từ ngày 1/4, ít nhất 20 nhân viên Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC) đã bị sa thải, Giám đốc Cơ quan An ninh Quốc gia cũng bị cách chức và 3 lãnh đạo chính trị cấp cao của Lầu Năm Góc cũng đã bị đuổi việc.

Theo nhiều lãnh đạo trong hoặc thân cận với chính quyền ông Trump, làn sóng sa thải này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần làm việc tại một số khu vực của bộ máy an ninh quốc gia. Một số bộ phận của chính phủ hiện thiếu chuyên gia có chuyên môn phù hợp về an ninh quốc gia.

Trước tình hình này, ông Mike Waltz bị đổ lỗi vì đã vô tình thêm tổng biên tập của tờ The Atlantic vào nhóm chat - nơi tiết lộ chi tiết về chiến dịch ném bom sắp diễn ra ở Yemen. The Atlantic sau đó đã đăng tải thông tin về các cuộc thảo luận nội bộ liên quan các cuộc không kích này.

Ông Waltz phạm sai lầm khi để lộ tin nhắn mật, chịu chỉ trích vì không thể bảo vệ nhân viên. Ảnh: Reuters.

Hơn 20 nhân viên khác cũng mất việc

Sau khi bị sa thải, Hội đồng An ninh Quốc gia mà ông Mike Waltz để lại đã bị giảm mạnh về nhân sự do các đợt sa thải gần đây.

Làn sóng sa thải bắt đầu từ một tháng trước, khi Laura Loomer - nhà thuyết âm mưu cánh hữu - đưa cho ông Trump một danh sách những người trong NSC mà bà cho là "không trung thành". Sau cuộc gặp này, 4 giám đốc cấp cao đã bị cho nghỉ việc.

4 giám đốc này phụ trách tình báo, công nghệ, các tổ chức quốc tế và các vấn đề lập pháp. Họ đều là những người có bề dày kinh nghiệm trong việc hoạch định chính sách và không có biểu hiện thù địch với ông Trump.

Do đó, nhiều người bất ngờ khi ông Trump có quyết định như vậy. Một số nhân viên của NSC cũng tỏ ra thất vọng vì ông Mike Waltz không thể quyết liệt bảo vệ cấp dưới của mình.

4 giám đốc bị sa thải, hơn 20 nhân viên của Hội đồng An ninh Quốc gia ngay sau đó cũng mất việc. Đáng chú ý, họ bị sa thải mà không được thông báo trước.

Một nguồn tin của Reuters cho biết vụ bê bối Signal không phải là lý do duy nhất khiến Tổng thống Trump bất mãn với ông Waltz. Dù trước đó, trong một cuộc họp nội các, tổng thống Mỹ và các quan chức khác trong Nhà Trắng vẫn công khai bày tỏ sự tin tưởng ông Waltz.

Thảo luận về tình hình hiện tại, một số nhà ngoại giao cho rằng việc ông Waltz bị sa thải có thể gây lo ngại đối với các đồng minh của Mỹ ở châu Âu và châu Á - những người xem ông là người ủng hộ các liên minh truyền thống như NATO và là người làm dịu quan điểm đối đầu từ một số trợ lý khác của ông Trump.

Thái An