Tổng thống Nga có thể từ chối thỏa thuận hòa bình Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Điện Kremlin ở Moscow vào ngày 30/1/2025. Ảnh: Getty Images.

Đánh giá của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) được đưa ra sau cuộc phỏng vấn của Tổng thống Putin với đài truyền hình nhà nước Nga, trong đó ông đề cập đến sắc lệnh mà Tổng thống Ukraine Zelensky ban hành năm 2022 cấm các cuộc đàm phán với ông.

Viện nghiên cứu có trụ sở tại Washington DC cho biết những bình luận của Vladimir Putin là một phần trong lập trường của Moscow khi đặt câu hỏi về tính hợp pháp của Zelensky và chủ quyền của Ukraine.

Moscow đã nhiều lần nói rằng Zelensky là một nhà lãnh đạo bất hợp pháp, xuất phát từ lệnh thiết quân luật mà ông ban bố do chiến tranh, lệnh cấm bầu cử tổng thống, quốc hội và chính quyền địa phương. Trước khi có sắc lệnh này, nhiệm kỳ 5 năm của Zelensky sẽ hết hạn vào ngày 20/5/2024.

Tổng thống Nga cho biết điều này có nghĩa là Zelensky không thể đảo ngược sắc lệnh mà ông đã ban hành vào tháng 9/2022 cấm các cuộc đàm phán với nhà lãnh đạo Nga sau khi Moscow sáp nhập các tỉnh Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia và Kherson.

Tổng thống Putin thường thảo luận về những điểm ông muốn thúc đẩy với phóng viên truyền hình Pavel Zarubin, người mà ông đã nói rằng ông sẽ không coi bất kỳ thỏa thuận nào với Ukraine là ràng buộc. Điều này là do chính phủ Ukraine không hủy bỏ sắc lệnh năm 2022, vì vậy Zelensky sẽ không có quyền ký các văn bản.

Tổng thống Nga cho biết lệnh này chỉ có thể bị thu hồi bởi chủ tịch quốc hội Ukraine, người phải trở thành quyền tổng thống của nước này sau khi nhiệm kỳ của Zelensky kết thúc.

Nhà lãnh đạo Nga nói thêm rằng không chỉ sắc lệnh của Zelensky phải bị thu hồi mà “tính hợp pháp” của các nhà đàm phán Ukraine cũng phải được “các luật sư xác minh” trước khi các cuộc đàm phán bắt đầu.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh cho biết Putin có thể sẽ nắm bắt bất kỳ hành động vi hiến nào của quốc hội Ukraine (Verkhovna Rada) - ngay cả hành động mà ông hiện đang kêu gọi - để tuyên bố chúng là “bất hợp pháp” và tạo ra một lập luận để che giấu sự không quan tâm của mình trong các cuộc đàm phán nghiêm túc công nhận Ukraine là một quốc gia độc lập.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh trong một đánh giá đã nêu: “Những tuyên bố của Putin bác bỏ tính hợp pháp của chính phủ Ukraine và khả năng có thể có một thỏa thuận hòa bình trong tương lai đã đặt ra điều kiện để Nga biện minh cho việc vi phạm bất kỳ thỏa thuận nào trong tương lai với Ukraine”.

Moscow có thể sẽ tiếp tục đặt câu hỏi về tính hợp pháp của Zelensky, tuần trước Tổng thống Nga cho biết ông đã chuẩn bị đàm phán với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump về việc chấm dứt chiến tranh.

Nhưng Viện Nghiên cứu Chiến tranh cho biết nhà lãnh đạo Nga đang cố gắng ép buộc Donald Trump đàm phán mà không có Ukraine và buộc ông phải tán thành quan điểm của Điện Kremlin về tính bất hợp pháp của chính phủ Ukraine hiện tại.

TD (Newsweek)