Tổng cục Hải quan chủ động triển khai các nhiệm vụ trọng tâm ngay từ đầu năm
Năm 2025, công tác hải quan xác định vẫn phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức cả khách quan và chủ quan. Do đó, ngay từ những ngày đầu năm, Hải quan cả nước đã quyết tâm triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp trọng tâm đặt ra.
Thu từ xuất, nhập khẩu giảm do khách quan
Theo thống kê mới nhất, trong tháng 1/2025, kim ngạch xuất, nhập khẩu của cả nước đạt 63,25 tỷ USD, giảm 3,3% so với cùng kỳ năm 2024; trong đó xuất khẩu đạt 33,19 tỷ USD, giảm 4% và nhập khẩu đạt 30,06 tỷ USD, giảm 2,6%. Như vậy, trong tháng 1/2025, cả nước xuất siêu 3,13 tỷ USD. Số thu ngân sách nhà nước tháng đầu năm 2025 của ngành Hải quan đạt 27.662 tỷ đồng, bằng 6,73% dự toán được giao, giảm 11,7% so với cùng kỳ năm trước.
Đảm bảo thông suốt xuất, nhập khẩu sau khi sắp xếp bộ máy
Thời gian qua, Tổng cục Hải quan đã chủ động triển khai thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy, thực hiện tốt chủ trương của Trung ương là: Tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực và hiệu quả. Tổng cục đã rà soát, đánh giá cơ sở hạ tầng cho 20 đơn vị hải quan khu vực (sau hợp nhất) để trình Bộ phương án sửa chữa, nâng cấp phù hợp, đảm bảo sau khi sắp xếp, các mặt công tác hoạt động liên tục, tạo thuận lợi cho xuất, nhập khẩu.
Lý giải nguyên nhân số thu ngân sách nhà nước giảm so với cùng kỳ năm trước, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ cho biết, do tháng 1/2025 chỉ có 17 ngày làm việc và là thời điểm nghỉ Tết Nguyên Đán (kỳ nghỉ Tết của năm 2024 rơi vào tháng 2) cho nên tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu có thuế giảm 10,8% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu có thuế giảm 6,7% và kim ngạch nhập khẩu có thuế giảm 11%. Một số nhóm hàng có kim ngạch giảm so với cùng kỳ năm trước như các mặt hàng nhập khẩu nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng nhập khẩu phục vụ sản xuất giảm 10,1%, làm giảm thu khoảng 1.045 tỷ đồng; than các loại nhập khẩu giảm 15,8% về trị giá, làm giảm thu khoảng 248 tỷ đồng. Dầu thô nhập khẩu giảm 25,7% về trị giá, làm giảm thu khoảng 458 tỷ đồng.
Theo người đứng đầu Tổng cục Hải quan, việc giảm này hoàn toàn thông thường do dịp Tết rơi vào tháng 1, không phải tín hiệu không tích cực.
Để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ, Tổng cục Hải quan đã bắt tay ngay vào triển khai các nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, tập trung làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, kịp thời động viên cán bộ, công chức, người lao động trong toàn ngành yên tâm công tác, tin tưởng vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, Bộ Tài chính và các chương trình, kế hoạch của ngành Hải quan, để năm 2025 toàn Ngành thực hiện thắng lợi mọi mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra. Bên cạnh đó, tiếp tục duy trì kỷ luật, kỷ cương hành chính, đặc biệt là kỷ luật trong nghiệp vụ công tác.
Để sớm kiện toàn tổ chức bộ máy đi vào hoạt động theo mô hình mới, tập thể lãnh đạo Tổng cục và các đơn vị tập trung đánh giá tác động về chính sách pháp luật, nghiệp vụ, hệ thống công nghệ thông tin, tổ chức bộ máy, công tác chính sách cán bộ và công tác tài chính, hậu cần đảm bảo. Từ đó, kiến nghị các giải pháp đồng bộ để bộ máy mới đi vào hoạt động theo đúng chỉ đạo của Đảng, Chính phủ và Bộ Tài chính.
Đồng thời, tập trung nguồn lực làm tốt các nhiệm vụ, kế hoạch năm 2025 đã đặt ra, đặc biệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, hoàn thành tốt công tác cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại; công tác thu ngân sách năm 2025 và công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại.
Đặc biệt xây dựng, đảm bảo vận hành ổn định Hệ thống VNACCS/VCIS và các hệ thống công nghệ thông tin vệ tinh thông suốt, đảm bảo các yêu cầu tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa, giảm tối đa chi phí cho doanh nghiệp và người dân. Đồng thời, báo cáo Bộ Tài chính đẩy nhanh tiến độ xây dựng hệ thống công nghệ thông tin để thực hiện hải quan số, hải quan thông minh.
Tăng cường chuyển đổi số qua kết nối, chia sẻ dữ liệu
Xác định chuyển đổi số vừa là mục tiêu, vừa là giải pháp quan trọng để xây dựng Hải quan Việt Nam chính quy hiện đại ngang tầm hải quan các nước phát triển trên thế giới, năm 2025, Hải quan Việt Nam cũng tập trung thực hiện tốt Kế hoạch chuyển đổi số ngành Hải quan đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030. Trong đó, ưu tiên duy trì các hệ thống công nghệ thông tin hiện hành; tập trung triển khai xây dựng Hệ thống công nghệ thông tin thực hiện hải quan số đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong thông quan. Ngoài ra, nghiên cứu ứng dụng các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 để phục vụ quá trình xây dựng hải quan số, hải quan thông minh.
Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Thọ cho hay, cơ quan hải quan sẽ tăng cường thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về chuyển đổi số thông qua việc triển khai kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa hệ thống công nghệ thông tin của Tổng cục Hải quan và Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (Đề án 06); tiếp tục triển khai thực hiện nhiệm vụ tích hợp dịch vụ công trực tuyến trên Cổng thông tin một cửa quốc gia và Cổng Dịch vụ công quốc gia. Cùng với đó là xây dựng hệ thống công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu thực hiện Nghị định quy định về việc phát triển, ứng dụng và quản lý hoạt động thương mại điện tử và đáp ứng yêu cầu hoạt động của Hải quan Việt Nam theo mô hình mới.
Đặc biệt là cơ quan hải quan quyết liệt thực hiện đạt kết quả công tác cải cách hành chính, hiện đại hóa hải quan; triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN; Ứng dụng công nghệ thông tin và dịch vụ công trực tuyến; kiểm định, phân tích và phân loại hàng hóa xuất, nhập khẩu./.